Góc nhìn chuyên gia tuần mới: Nhiều nhóm cổ phiếu hưởng lợi khi Trung Quốc mở cửa, nhưng không nên Fomo

Nhiều lĩnh vực như hàng không, thủy sản, xuất nhập khẩu... có thể sẽ hưởng lợi trong quý II/2023 khi Trung Quốc mở cửa, nhưng việc giải ngân nên theo từng giai đoạn và theo từng ngưỡng kỹ thuật mà không nên vội vàng, mua đuổi giá cao.

Ông Đinh Quang Hinh - Trưởng Bộ phận Kinh tế vĩ mô & Chiến lược thị trường VNDIRECT

Tâm lý nhà đầu tư tuần giao dịch vừa qua có phần thận trọng hơn trước thềm cuộc họp quyết định lãi suất cuối năm của FED và phiên đáo hạn phái sinh tháng 12. Bên cạnh đó, thị trường cũng đã phục hồi mạnh hơn 20% từ đáy, nhiều cổ phiếu tăng 50-60% từ đáy, do đó hoạt động chốt lời ngắn hạn gia tăng cũng là bình thường. Thị trường cần thời gian để tích lũy, tạo mặt bằng giá mới.

Ông Dương Hoàng Linh, Giám đốc Phân tích và Đầu tư - CTCK Sacombank

Việc thị trường hồi phục nhanh giúp nhiều cổ phiếu tăng nóng, thậm chí có những cổ phiếu tăng gấp nhiều lần tính từ vùng đáy, do đó chắc chắn sẽ xảy ra hiện tượng chốt lời, đây là yếu tố chính khiến thị trường giằng co mạnh trong tuần vừa qua. Giao dịch khối nhà đầu tư nước ngoài là tích cực khi họ liên tục mua ròng và là yếu tố hỗ trợ chính thời gian gần đây, tuy nhiên đã có dấu hiệu giảm dần cường độ mua ròng, cần phải lưu ý tín hiệu này.

Kháng cự của VN-Index vẫn ở 1.060 điểm và hỗ trợ ở 1.030 điểm, tuy nhiên tôi cho rằng trạng thái giằng co sẽ sớm kết thúc, tuần giao dịch tới có thể xuất hiện những biến động mạnh hơn. Không loại trừ khả năng xuất hiện nhịp bán mạnh vì những yếu tố sau: rút tiền nghỉ Tết, các CTCK cần nguồn thu hẹp margin trước ngày 31/12, nhà đầu tư nước ngoài giảm sức mua, lãi suất huy động tiếp tục tăng.

Ông Nguyễn Anh Khoa, Trưởng phòng Phân tích và Tư vấn đầu tư CTCK Agriseco

Tôi nhận thấy tuần qua diễn ra khá nhiều sự kiện đáng chú ý, bao gồm việc các NHTW lớn như FED, ECB đồng loạt tăng lãi suất nhằm tiếp tục kiềm chế lạm phát, sự kiện đáo hạn phái sinh hay việc chốt danh mục đầu tư quý IV của một số quỹ ETF chỉ số (FTSE, MVIS) vào cuối tuần.

Với việc nhiều sự kiện quan trọng cùng lúc diễn ra, tôi cho rằng nhà đầu tư chờ đợi các sự kiện này kết thúc rồi mới hành động là điều hợp lý. Do đó, có thể hiểu được tâm lý e dè của thị trường trong tuần qua và được thể hiện qua chỉ tiêu thanh khoản thị trường giảm gần 20% so với tuần trước đó.

Mặc dù thị trường đã có mức tăng trên 20% kể từ thời điểm tạo đáy vào giữa tháng 11 đến nay, tuy nhiên các yếu tố tích cực như (1) FED tăng lãi suất với biên độ thấp hơn mặc dù sẽ nối dài lộ trình tăng lãi suất, (2) Áp lực về tỷ giá cao đang giảm đáng kể nhờ việc NHNN quay trở lại mua can thiệp đồng USD sẽ giúp thanh khoản cải thiện hơn nữa và (3) Các quỹ đầu tư tiến hành chốt danh mục cuối năm.

Do đó, tôi cho rằng thị trường có thể tăng điểm trở lại trong tuần tới và kiểm định lại vùng 1.100 điểm. Nếu vượt mốc này, vùng điểm số tiếp theo nhà đầu tư nên lưu ý là vùng 1.130-1.150 điểm.

Bà Châu Thiên Trúc Quỳnh, Giám đốc môi giới, Công ty Chứng khoán Bản Việt (VCSC)

Tính chung cả tuần, chỉ số VN-Index tăng nhẹ khoảng 0,1%. Về Quan điểm kỹ thuật: Tín hiệu kỹ thuật ngắn hạn của các chỉ số chứng khoán vẫn chưa có sự thay đổi so với các phiên trước đó. Cụ thể, VN-Index, VN30 và HNX-Index duy trì tín hiệu Trung tính còn VNMidcap, VNSmallcap vẫn giữ tín hiệu Tích cực.

Dự báo trong những phiên giao dịch tới, thị trường với đại diện là VN-Index sẽ tiếp tục những nỗ lực kiểm định kháng cự gần nhất tại 1.056 -1.060, tạo bởi đường MA10 ngày. Nếu lực mua đủ mạnh giúp VN-Index đóng cửa trên kháng cự này, chỉ số sẽ lấy lại tín hiệu Tích cực để hướng lên kiểm định đỉnh gần nhất và đường MA100 tại vùng 1.100 điểm.

Ở chiều ngược lại, nếu lực bán chiếm ưu thế trở lại sau phiên giằng co, khiến VN-Index rơi xuống dưới hỗ trợ MA5 tại 1.048 điểm và đặc biệt là đường EMA50 tại 1.042 điểm, chỉ số có thể sẽ điều chỉnh sâu hơn, hướng về hỗ trợ tiếp theo quanh 1.015 điểm.

Cũng trong tuần qua, cả 2 ngân hàng trung ương lớn là FED (Mỹ) và ECB (EU) đều đã đưa ra quyết định chính sách tiền tệ của mình với mức lãi suất tăng thêm 50 điểm cơ bản để tiếp tục tiến trình kiềm chế lạm phát. FED tăng lãi suất đã nằm trong dự toán của nhiều nhà đầu tư. Tuy nhiên, việc ECB diều hâu hơn trong chính sách của mình là một bước tiến triển mới, nằm ngoài dự tính của các nhà phân tích. Theo các ông/bà, điều này có tác động đến TTCK toàn cầu và TTCK trong nước?

Ông Đinh Quang Hinh - Trưởng Bộ phận Kinh tế vĩ mô & Chiến lược thị trường VNDIRECT

Tôi cho rằng, việc FED và ECB tăng lãi suất điều hành 50 điểm cơ bản trong tuần vừa rồi là không bất ngờ trong bối cảnh lạm phát vẫn neo ở mức cao. Việc ECB tăng 50 điểm lần này đã được thị trường đồn đoán từ trước, có chăng là bài phát biểu của lãnh đạo ECB có phần diều hâu khi cho rằng vẫn còn các đợt tăng lãi suất ở phía trước (trước đó thị trường kỳ vọng ECB sẽ bớt diều hâu hơn khi lãi suất tăng lên mức 2,5%).

Do nằm trong lộ trình từ trước và không gây bất ngờ lớn cho thị trường, tôi cho rằng tác động từ các đợt tăng lãi suất lần này sẽ không có tác động lớn đến TTCK toàn cầu và TTCK trong nước như các đợt tăng lãi suất trước đó.

Bên cạnh đó, áp lực tỷ giá giảm cũng với việc Ngân hàng Nhà nước cũng đã có sự chủ động về chính sách nhằm hỗ trợ thanh khoản cho nền kinh tế như nới hạn mức tăng trưởng tín dụng, bơm tiền qua OMO, niêm yết giá chào mua USD... nên tôi cho rằng tác động sẽ được giảm thiểu đáng kể.

Ông Dương Hoàng Linh, Giám đốc Phân tích và Đầu tư - CTCK Sacombank

Dù đã hạ nhiệt nhưng mặt bằng lãi suất vẫn đang ở mức rất cao và sẽ phải mất nhiều thời gian để đưa về mặt bằng cũ. Điều này sẽ tiếp tục ảnh hưởng trong thời gian khá dài đối với hoạt động của doanh nghiệp toàn cầu, tất nhiên có tác động không tích cực tới TTCK toàn cầu cũng như Việt Nam.

Dù vậy đã có những tín hiệu lạm phát khả quan hơn dự báo, do vậy có thể kỳ vọng đỉnh lãi suất sẽ sớm thiết lập trong quý 1 năm sau, điều này có thể hỗ trợ TTCK bằng cách tác động về mặt tâm lý, giúp nhà đầu tư trở nên lạc quan hơn.

Ông Nguyễn Anh Khoa, Trưởng phòng Phân tích và Tư vấn đầu tư CTCK Agriseco

Tuần vừa qua, một trong số các sự kiện nổi bật là việc FED và ECB tiếp tục tiến trình nâng lãi suất 50 điểm cơ bản để kiềm chế lạm phát. Mặc dù mức tăng này tương tự với kỳ vọng của giới chuyên gia, tuy nhiên tín hiệu đáng chú ý hơn đó là động thái nối dài đà tăng lãi suất của cả 2 NHTW và tiến trình thu hẹp bảng cân đối kế toán dự kiến sẽ nhanh hơn dự báo. Điều này làm gia tăng lo ngại về khả năng suy thoái kinh tế toàn cầu có thể xuất hiện trong thời gian tới.

Với tác động của TTCK trong nước, tôi cho rằng có thể tiếp tục theo dõi trạng thái mua/bán ròng của khối ngoại trong thời gian tới. Trong trường hợp khả năng suy thoái tăng lên, các nhà đầu tư nước ngoài sẽ có xu hướng rút ròng ra khỏi các thị trường mới nổi và cận biên, đồng thời gia tăng quy mô tại các kênh đầu tư có tính an toàn cao hơn.

Mặc dù tác động từ các chính sách này sẽ có độ trễ, tuy nhiên nhà đầu tư cũng cần lưu ý diễn biến thị trường có thể phản ánh trước các thông tin này.

Ông Đinh Quang Hinh - Trưởng Bộ phận Kinh tế vĩ mô & Chiến lược thị trường VNDIRECT

Trong quá khứ, theo quan sát của tôi, cũng có một vài thời điểm có hiệu ứng chốt NAV “cuối năm, cuối quý” tuy nhiên tác động thường ngắn hạn và cũng không phải lúc nào cũng xảy ra.

Trong bối cảnh diễn biến thị trường chứng khoán năm 2022 rất khó lường, tôi cho rằng cần duy trì sự thận trọng và không nên kỳ vọng nhiều và đặt quyết định đầu tư chỉ dựa trên hiện tượng quá khứ như vậy.

Ông Dương Hoàng Linh, Giám đốc Phân tích và Đầu tư - CTCK Sacombank

Đúng vậy, động thái “kéo NAV” đã nhiều lần giúp thị trường có những biến động tích cực hơn ở giai đoạn cuối năm. Lý giải phần nào tại sao thời gian gần đây khối ngoại liên tục mua ròng rất mạnh.

Tuy nhiên lưu ý, không phải cổ phiếu nào cũng được hưởng lợi từ việc này, và động thái này cũng mang tính chất thời điểm ngắn hạn chứ không phải yếu tố bền vững. Do đó, nhà đầu tư cần đưa ra những kịch bản để quản trị danh mục tốt vì tôi vẫn đánh giá bản chất nhịp tăng vừa qua chỉ là nhịp hồi phục sau chuỗi ngày giảm mạnh.

Ông Nguyễn Anh Khoa, Trưởng phòng Phân tích và Tư vấn đầu tư CTCK Agriseco

Động thái mua ròng của khối ngoại là điểm đáng chú ý trong thời gian gần đây, khi khối này đã mua ròng hơn 25.200 tỷ trên HSX kể từ đầu tháng 11 đến nay bất chấp thị trường có thời điểm giảm 15% chỉ trong nửa tháng.

Việc mua ròng của khối ngoại đã có những ảnh hưởng tương đối tích cực với thị trường, khi chỉ số tăng hơn 20% từ đáy và thanh khoản thị trường 5 tuần gần đây cải thiện khoảng 30% so với 5 tuần trước đó.

Với việc còn khoảng 10 phiên nữa là kết thúc năm 2022, tôi quan sát trong 5 năm gần đây, khối ngoại đã thực hiện mua ròng tại 10 phiên cuối cùng tại HSX tổng cộng 3/5 lần với quy mô trên 3.100 tỷ đồng, và thị trường cùng giai đoạn ghi nhận mức tăng điểm tại 4/5 năm. Vì vậy, tôi cho rằng không ngoại trừ khả năng thị trường sẽ tiếp đà tăng điểm trong các phiên cuối năm nhờ sự hỗ trợ của khối ngoại.

Ông Đinh Quang Hinh - Trưởng Bộ phận Kinh tế vĩ mô & Chiến lược thị trường VNDIRECT

Đây mới chỉ là dự thảo chưa có quyết định chính thức do đó chưa có tác động trong thực tế. Điểm tích cực là Chính phủ và các cơ quan quản lý đang hết sức cầu thị, lắng nghe và hành động khẩn trương nhằm hỗ trợ, khôi phục lại niềm tin đối với thị trường Trái phiếu Doanh nghiệp. Do đó, tôi kỳ vọng sẽ không phải chờ đợi quá lâu để các sửa đổi nhằm hỗ trợ thị trường trái phiếu doanh nghiệp được thông qua.

Khi các sửa đổi được thông qua theo hướng hỗ trợ thị trường, cũng cần có thêm thời gian để thị trường, các bên liên quan có thời gian điều chỉnh theo quy định mới. Do đó, tác động đến thị trường trái phiếu doanh nghiệp chắc chắn có độ trễ, tuy vậy tôi kỳ vọng những chính sách mới sẽ có tác động tích cực tới diễn biến thị trường trái phiếu doanh nghiệp, doanh nghiệp phát hành và nhà đầu tư trong nửa sau năm 2023.

Hoạt động phát hành trái phiếu doanh nghiệp có thể bắt đầu được phá băng và bắt đầu phục hồi trong nửa sau của năm 2023.

Ông Dương Hoàng Linh, Giám đốc Phân tích và Đầu tư - CTCK Sacombank

Dự thảo sửa đổi Nghị định 65 về phát hành trái phiếu doanh nghiệp rất quan trọng, hứa hẹn có tác động lớn lên sự phát triển của thị trường theo hướng bền vững và lành mạnh hơn, để lấy lại lòng tin của nhà đầu tư đồng thời giảm áp lực vốn trong ngắn hạn với doanh nghiệp.

Trong bối cảnh hiện nay thì đây có thể xem như giải pháp kịp thời tránh tình trạng bất ổn về nguồn vốn, hỗ trợ niềm tin giúp TTCK, tuy nhiên nó chưa giải quyết cụ thể được những khó khăn hiện tại của nhiều doanh nghiệp phát hành trái phiếu. Đặc biệt doanh nghiệp Bất động sản, sau thời kỳ tăng trưởng nóng sẽ còn trải qua thời kỳ dài để điều chỉnh về mức phù hợp với tương quan của cung cầu thực tế.

Ông Nguyễn Anh Khoa, Trưởng phòng Phân tích và Tư vấn đầu tư CTCK Agriseco

Tôi cho rằng, việc Bộ Tài chính công bố dự thảo sửa đổi Nghị định 65 sẽ giúp tháo gỡ đáng kể các khó khăn về mặt thanh khoản mà các doanh nghiệp hiện hành đang trải qua, đồng thời giúp các doanh nghiệp có thời gian làm quen và điều chỉnh dần dần để phù hợp với quy định mới.

Cụ thể, các quy định về thay đổi kỳ hạn hay chuyển đổi gốc, lãi trái phiếu sẽ giúp các doanh nghiệp có thêm cách thức thanh toán và giảm rủi ro vỡ nợ. Còn các quy định về xác định nhà đầu tư chuyên nghiệp, thời gian phân phối hay yêu cầu về xếp hạng tín nhiệm được lùi thời điểm áp dụng, sẽ giúp các doanh nghiệp có thời gian thích nghi với các yêu cầu mới.

Đối với thị trường, tôi cho rằng tác động của các thông tin này tới thị trường là tích cực khi có thể giải quyết vấn đề về mặt thanh khoản trong cả ngắn hạn và trung-dài hạn nhờ việc cho phép các doanh nghiệp kéo dài kỳ hạn trái phiếu và có thể chuyển đổi các khoản gốc lãi, vay trái phiếu thành các tài sản khác, giúp các doanh nghiệp linh hoạt hơn trong công tác trả nợ.

Bà Châu Thiên Trúc Quỳnh, Giám đốc môi giới, Công ty Chứng khoán Bản Việt (VCSC)

Về việc xác định nhà đầu tư chuyên nghiệp , dự thảo kéo dài thời gian áp dụng sang 2024, thị trường có thời gian để tạo ra được lượng nhà đầu tư chuyên nghiệp đủ lớn để tạo lực cầu.

Về dời thời điểm áp dụng thời gian phân phối trái phiếu theo nghị định 65 (trong vòng 30 ngày kể từ ngày công bố thông tin) sang 1/1/2024 giúp tổ chức phát hành có thể thành công các đợt chào bán hơn, đặc biệt ở thị trường khó khăn như này thì phải phân phối hết trong vòng 30 ngày là một áp lực không nhỏ.

Cho phép các trái phiếu phát hành trước đây được thỏa thuận thay đổi kỳ hạn, chuyển đổi gốc lãi trái phiếu đến hạn thành khoản vay hoặc tài sản khác, tạo ra cơ chế thỏa thuận giữa tổ chức phát hành và trái chủ linh động hơn để cơ cấu lại trái phiếu doanh nghiệp đã phát hành giúp giảm nguy cơ vỡ nợ.

Nghị định sửa đổi này có nhiều điểm tích cực - các tổ chức phát hành trái phiếu là người được hưởng lợi đầu tiên, sau đó gián tiếp là thị trường bớt được áp lực về dòng tiền để mua lại trái phiếu trước hạn và đến hạn, như vậy cũng giảm áp lực lên thị trường chứng khoán nói chung, bởi lẽ các doanh nghiệp không thể đi vay vì room tín dụng, chỉ phải bán cổ phiếu hoặc vay margin để thu hút tiền về để mua lại trái phiếu.

Tuy nhiên, trên thực tế cần phải có thêm thời gian đánh giá vì đây cũng chỉ mới là Dự thảo cũng như niềm tin của nhà đầu tư đối với thị trường trái phiếu đã giảm đi rất nhiều sau vụ Tân Hoàng Minh và Vạn Thịnh Phát cản trở sự hồi phục của thị trường trái phiếu cũng như cơ hội giải quyết qua thương lượng, cơ cấu, hoán đổi tài sản đối với các TPDN tới hạn đối với trái chủ cũng không phải việc dễ dàng.

Ông Đinh Quang Hinh - Trưởng Bộ phận Kinh tế vĩ mô & Chiến lược thị trường VNDIRECT

Trung Quốc mở cửa nền kinh tế trong quý II/2023 sẽ có tác động tích cực tới nền kinh tế Việt Nam, đặc biệt trong lĩnh vực du lịch, hàng không, xuất khẩu (nông sản, thủy sản, sợi, thép, xi măng…). Ngược lại, ngành phân bón có thể chịu tác động tiêu cực do gia tăng áp lực cạnh tranh.

Trong ngắn hạn, cổ phiếu của các doanh nghiệp được hưởng lợi có thể diễn biến tích cực nhờ tâm lý nhà đầu tư được cải thiện. Tuy nhiên, các tác động trong thực tế và chuyển biến về kết quả kinh doanh của doanh nghiệp sẽ không đến ngay lập tức mà có thể phải chờ đến nửa sau của năm 2023 mới bắt đầu phản ánh rõ nét.

Do vậy, nhà đầu tư cũng nên giữ sự thận trọng, không nên mua đuổi giá cao (FOMO) nếu các cổ phiếu này đã tăng giá nhiều nhờ thông tin Trung Quốc mở của nền kinh tế mà nên có những đánh giá chi tiết về cơ bản, mức độ chịu tác động, định giá cổ phiếu trước khi đưa ra quyết định đầu tư.

Ông Dương Hoàng Linh, Giám đốc Phân tích và Đầu tư - CTCK Sacombank

Rõ ràng, sẽ có nhiều ngành nghề được hưởng lợi từ việc này: Giày dép, Gỗ, Thủy sản, Thép, Dầu khí... nhưng là ở thì tương lai. Trong bối cảnh hiện nay, TTCK trong nước vẫn đang vận động theo kiểu “nước lên thuyền lên”, chưa có sự phân hóa theo yếu tố dài hạn như vậy.

Để đảm bảo hiệu quả đầu tư, tôi cho rằng, với những nhà đầu tư dài hạn nên ưu tiên các cổ phiếu đầu ngành thuộc VN30 vì trong bất cứ trường hợp nào khi xu hướng thị trường tích cực trở lại thì vẫn sẽ nằm trong nhóm có sự tăng trưởng đầu tiên.

Ông Nguyễn Anh Khoa, Trưởng phòng Phân tích và Tư vấn đầu tư CTCK Agriseco

Theo tôi, việc Trung Quốc có xu hướng mở cửa trở lại nền kinh tế và sống chung với dịch Covid-19 có thể ảnh hưởng tích cực tới một số nhóm ngành sau: nhóm xuất khẩu (thuỷ sản, cao su); hàng không – du lịch, khu công nghiệp.

(1) Thuỷ sản là mặt hàng Việt Nam xuất khẩu chính sang các quốc gia khu vực, trong đó Trung Quốc đứng vị trí thứ 2 về nhập khẩu thuỷ sản từ Việt Nam với kim ngạch 1,6 tỷ USD trong 11 tháng đầu năm (chỉ sau Mỹ với trên 2 tỷ USD kim ngạch nhập khẩu). Vì vậy, khi Trung Quốc tiến hành mở cửa từng giai đoạn, tôi cho rằng nhu cầu tiêu thụ sẽ có sự phục hồi dần dần.

Trong khi đó, cao su là một trong số các mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam với giá trị gần 3 tỷ USD trong 11 tháng năm 2022, tăng 3% so với cùng kỳ. Với bối cảnh Trung Quốc cam kết phục hồi tiêu dùng, ổn định nền kinh tế bằng các chính sách mở cửa theo lộ trình, giá cao su được kỳ vọng sẽ có sự phục hồi trong thời gian tới.

(2) Đối với nhóm hàng không – du lịch, tôi kỳ vọng việc Trung Quốc mở cửa nền kinh tế và nối lại các đường bay thương mại sẽ giúp sản lượng khách quốc tế qua các cảng hàng không hồi phục mạnh mẽ hơn nữa trong năm 2023 và giúp các doanh nghiệp hoạt động trong nhóm ngành dịch vụ, vận tải gia tăng công suất và sản lượng phục vụ, từ đó giúp các doanh nghiệp này khôi phục lợi nhuận trong năm sau, trong bối cảnh nhiều doanh nghiệp đã giảm mạnh lợi nhuận trong hơn 2 năm dịch Covid-19 diễn ra.

(3) Đối với nhóm khu công nghiệp, với việc tăng trưởng dòng vốn FDI năm nay vẫn đang đạt khoảng 15% so với năm ngoái và duy trì ở mức cao nhờ nhiều dự án được triển khai và vị thế lớn của Việt Nam trong khu vực, tôi kỳ vọng việc Trung Quốc mở cửa sẽ giúp dòng vốn tại các khu công nghiệp tiếp tục tăng trưởng trong năm 2023.

Bà Châu Thiên Trúc Quỳnh, Giám đốc môi giới, Công ty Chứng khoán Bản Việt (VCSC)

Đầu tiên là nhóm cổ phiếu hàng không - du lịch , sau khi Trung Quốc nới lỏng chính sách zero covid, thì nhu cầu đi lại của người Trung Quốc cũng như các nước khác nhập cảnh vào Trung Quốc thuận lợi hơn sẽ thúc đẩy 2 ngành này.

Tương tự, việc lưu thông hàng hóa cũng sẽ được nới lỏng có lợi cho ngành vận tải và cảng biển, các ngành xuất khẩu của Việt Nam vào Trung Quốc như thủy sản....

Tuy nhiên, việc giải ngân cho nhóm cổ phiếu này nên theo từng giai đoạn và theo từng ngưỡng kỹ thuật không nên vội vàng vì các ngành cũng cần thời gian hồi phục không phải 1 sớm 1 chiều mặc dù thị trường chứng khoán, giá cổ phiếu thường chạy trước thực tế.