Việc Mỹ công nhận Việt Nam là nền Kinh tế thị trường tác động đến ngành nào?

Việc Mỹ công nhận Việt Nam là nền kinh tế thị trường (KTTT) vào ngày 26/07/2024 sẽ có tác động to lớn đến nền kinh tế Việt Nam. Trong bài phân tích này, chúng ta sẽ xem xét các tiêu chí để trở thành nền KTTT, các sự kiện quan trọng trong mối quan hệ thương mại Việt Nam - Hoa Kỳ, lập luận ủng hộ và phản đối việc công nhận này, cùng với tác động đến các ngành kinh tế và các cổ phiếu hưởng lợi từ quyết định này.

Các tiêu chí để trở thành nền KTTT

Để được công nhận là nền KTTT, Việt Nam cần đáp ứng các tiêu chí sau:

1. Tự do chuyển đổi đồng nội tệ**.

2. Tự do thương lượng tiền lương**.

3. Cho phép liên doanh hoặc đầu tư nước ngoài**.

4. Mức độ sở hữu của chính phủ**.

5. Mức độ kiểm soát của chính phủ**.

6. Các yếu tố khác mà DOC cho là hợp lý**.

Các sự kiện đáng chú ý trong mối quan hệ thương mại Việt Nam - Hoa Kỳ

- 2001: Hoa Kỳ coi Việt Nam như nền kinh tế phi thị trường.

- 2002: Hoa Kỳ điều tra chống bán phá giá cá da trơn Việt Nam.

- 2010: Hoa Kỳ coi Việt Nam là đối tác chiến lược.

- 09/2023: Chính phủ Việt Nam yêu cầu DOC xem xét công nhận là nền KTTT.

- 26/07/2024: DOC sẽ đưa ra kết luận chính thức.

Các bên ủng hộ và phản đối việc công nhận Việt Nam là nền KTTT

Bên ủng hộ:

- 72 quốc gia (trong đó có nhiều nền kinh tế lớn) đã công nhận Việt Nam là nền KTTT.

- Hoa Kỳ: Liên đoàn bán lẻ Quốc gia Hoa Kỳ và Phòng thương mại Hoa Kỳ tại Việt Nam ủng hộ.

Bên phản đối:

- Hiệp hội chế biến tôm Hoa Kỳ (ASPA).

- Hiệp hội các nhà sản xuất thép Hoa Kỳ.

V. Tác động của việc công nhận Việt Nam là nền KTTT

1. Hạn chế các loại thuế chống bán phá giá và chống trợ cấp hiện có.

2. Thu hút các “gã khổng lồ” đầu tư và mở rộng sản xuất tại Việt Nam.

3. Đưa Việt Nam tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu.

4. Cải thiện năng suất lao động, tránh bẫy thu nhập trung bình.

Các ngành và cổ phiếu hưởng lợi

1. Ngành Thủy sản:

- Tác động tích cực: Tăng sản lượng xuất khẩu vào Mỹ nhờ thuế bán phá giá giảm, giúp các doanh nghiệp dễ dàng xuất khẩu vào Mỹ hơn.

- Cổ phiếu lưu ý: VHC

2. Ngành Dệt may:

- Tác động tích cự*: Giảm thuế quan của ngành dệt may, tác động không nhiều do thuế quan đã được giảm qua các hiệp định FTA.

- Cổ phiếu lưu ý: TNG, MSH.

3. Ngành Gỗ:

- Tác động trung lập: Thuế chống lẩn tránh giảm đối với các sản phẩm gỗ tại Việt Nam, Mỹ chủ yếu đánh các loại thuế chống lẩn tránh nhằm phòng vệ đối với các sản phẩm từ Trung Quốc xuất khẩu sang Việt Nam và sau đó tái xuất sang Mỹ.

- Cổ phiếu lưu ý: PTB

4. Ngành Săm lốp:

- Tác động trung lập: Tác động tích cực cho các doanh nghiệp xuất khẩu sang Mỹ do hiện đang chịu mức thuế 6% khi xuất khẩu sang Mỹ.

- Cổ phiếu lưu ý: DRC.

Việc Mỹ công nhận Việt Nam là nền KTTT sẽ mở ra nhiều cơ hội mới cho các ngành xuất khẩu của Việt Nam. Các doanh nghiệp thuộc các ngành thủy sản, dệt may, tôn mạ và săm lốp có thể sẽ hưởng lợi trực tiếp từ việc giảm thuế và tăng khả năng cạnh tranh trên thị trường Mỹ. Đây là cơ hội lớn để Việt Nam tăng cường vị thế của mình trên thị trường quốc tế, thu hút đầu tư nước ngoài và cải thiện năng suất lao động, góp phần vào sự phát triển bền vững của nền kinh tế.