Giải quyết bài toán tăng trường nhóm chứng khoán 2025

VNIndex tạo đáy từ vùng thấp nhất 873 điểm tháng 11.2022 và chứng khoán cũng tạo đáy và chính thức vào sóng tăng mạnh từ tháng 3.2023 và bắt đầu chững lại từ tháng 4.2024.

Mức tăng trung bình có sự phân hóa, các chứng khoán nhỏ (cơ cấu doanh thu đóng góp chủ đạo từ mảng Tự doanh – thị trường thuận lợi NĐT có lời thì danh mục tự doanh của họ cũng tốt) mức tăng trung bình 200-250%, các mã chứng khoán lớn mức tăng từ 80-100% và cổ phiếu tăng cuối cùng trong dòng là VND bắt đầu tăng từ tháng 5.2023 – trễ 2 tháng và mức tăng ~50%.

So với giai đoạn năm 2023 thì sang 2024 diễn biến giá của cổ phiếu nhóm ngành này lại giật cụt và trồi sụt thất thường hơn rất nhiều. Lý do tại sao và KEYWORD đầu tư chính cho năm 2025 ở nhóm này là gì?

⚡Tất cả sẽ được thảo luận trong chủ đề hôm nay, với 3 phần chính:

+ 9 tháng qua chứng khoán có gì

+ Bóc tách các mảng kinh doanh chính

+ Lựa chọn cổ phiếu nào + Thời điểm + Keyword tăng trưởng 2025?

Câu chuyện tỷ giá + NHNN hút tiền để điều hành chính sách tiền tệ + Nước ngoài rút ròng mạnh —> Thanh khoản sụt giảm —> Ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả đầu tư và kết quả kinh doanh của nhóm Chứng khoán.

Không chỉ Chứng khoán mà bất kỳ ngành nghề kinh doanh nào cũng quan trọng là yếu tố Kết quả kinh doanh với Doanh thu, Lợi nhuận sau thuế cũng như biên lợi nhuận tạo ra.

Và thời điểm giá cổ phiếu Chứng khoán vào sóng tăng mạnh cũng cùng với thời điểm KQKD của nhóm này tạo đáy trong Quý 1.2023 và bắt đầu tạo đỉnh Quý 1.2024, dù đà tăng các quý về sau xen kẽ các công ty vẫn có, nhưng tốc độ tăng trưởng sụt giảm dần, mức giảm 15%.

1️⃣ Môi giới chứng khoán

Phần chênh lệch giữa hoa hồng tư vấn khách hàng của đội ngũ broker và tỷ lệ trích hoa hồng của họ, có thể xem là chi phí vận hành hệ thống, công nghệ. Thực tế các năm gần này, xu thế chung hướng đến Zero Fee nên mảng này ngày càng eo hẹp và tỷ lệ đóng góp Doanh thu – Lợi nhuận sụt giảm dần.

2️⃣ Cho vay ký quỹ/ Margin

Hoạt động dùng vốn tự có hoặc vốn vay cho khách hàng vay margin để mua cổ phiếu trên sàn, từ đó thu được tiền lãi các khoản vay và phải thu. Tỷ trọng mảng này ngày càng cao hơn và được đánh giá tác động nhiều đến KQKD của CTCK, tất nhiên sẽ tùy theo định hướng của từng doanh nghiệp.

Theo quy định, tổng dư nợ cho vay margin của một CTCK không được vượt quá 200% VCSH. Để có thể duy trì và mở rộng dư nợ cho vay, bên cạnh việc sử dụng tối ưu nguồn vốn cho vay, các CTCK sẽ phải đẩy mạnh tăng vốn, qua đó làm giảm hiệu quả sử dụng nguồn vốn mang lại cho cổ đông.

Theo hình, TCBS, SSI và MASC là 3 công ty có dư nợ cho vay ký quỹ lớn nhất, nhưng sử dụng hiệu quả và mở rộng thị phần cho vay nhiều nhất là TCBS, MBS, HCM và VCI.

3️⃣ Hoạt động Tự doanh

CTCK dùng vốn tự có đầu tư chứng chỉ tiền gửi, trái phiếu, cổ phiếu hoặc đơn thuần là mua để làm tài sản phòng ngừa rủi ro để phát hành chứng quyền. Gồm 3 phần chính FVTPL, AFS và HTM thể hiện trong báo cáo.

Triển vọng tăng trưởng sẽ phụ thuộc vào 3 yếu tố i) nguồn vốn và khả năng đầu tư của bộ phận tự doanh ii) xu hướng của VNIndex và iii) sự hồi phục của thị trường Trái phiếu doanh nghiệp.

TOP 3 CTCP có danh mục tự doanh lớn nhất cuối quý 3.2024: SSI (36.975 tỷ) VND (24.436 tỷ) và TCBS (13.495 tỷ).

4️⃣ Ngân hàng đầu tư (IB)

CTCK tư vấn niêm yết, thoái vốn, … qua đó nhận phí tư vấn hoặc có thể trực tiếp đầu tư doanh nghiệp để hưởng lợi khi niêm yết trên sàn. Vai trò của mảng này sẽ dần trở nên quan trọng hơn khi TTCK phát triển hay gần nhất là nếu được nâng hạng, trở nên chuyên nghiệp hơn với các NĐT tổ chức. Đây là thế mạnh của VCI, HCM và SSI.

5️⃣ Phái sinh và hoạt động khác

Hoạt động phái sinh tại Việt Nam vẫn có nhưng số lượng sản phẩm còn rất hạn chế và VPS chiếm hơn 50% thị phần này.

Hoạt động khác như lưu ký, hoạt động nguồn vốn, tư vấn tài chính khác,… đóng góp không đáng kể vào HĐKD của CTCK.

⚡ĐÁNH GIÁ CÁ NHÂN

Có thể thấy bối cảnh hiện tại và cả dài hạn, các hoạt động Môi giới ngày càng thu hẹp Biên lợi nhuận, các hoạt động Tự doanh sẽ phụ thuộc nhiều vào biến động của thị trường, tính đến quý 3 đã sụt giảm 15-20% từ vùng cao nhất quý 1.2024.

Yếu tố đem lại sự tăng trưởng ổn định nhất là mảng CHO VAY. Giá trị cho vay của toàn thị trường xét giá trị ở vùng đỉnh nhưng tỷ lệ Margin/VCSH thì ở mức thấp ~78% (so với mức 110-120% giai đoạn vùng đỉnh 2022) sau đoạn tăng vốn mạnh vừa qua của nhiều CTCK.

Thanh khoản thấp quanh 10-12k tỷ/phiên, thị trường vận động sideway 1.180 -1.300 là tình trạng hiện tại của thị trường. Số liệu kinh doanh cũng cho thấy mảng tự doanh đang suy giảm và tỷ lệ margin đang gia tăng —> cái gì xấu sẽ tiếp tục xấu cho đến ít nhất nửa đầu năm 2025, và cái gì tốt sẽ tiếp tục phát huy cuối 2024 và đầu 2025

Bài toán cần giải quyết trong năm 2025 và đặc biệt câu chuyện nâng hạng thị trường sẽ tập trung chính vào câu chuyện TĂNG VỐN và sự chuẩn bị cần thiết khi mọi thứ đi vào thực tiễn.

Hiện tại Việt Nam đã đáp ứng 7/9 tiêu chí và tiến gần hơn đến việc nâng hạng, triển vọng từ tháng 9.2025 theo dự báo nhiều CTCK.

Hệ thống giao dịch hiện tại vẫn có thể xử lý tối đa lên đến 200 triệu lệnh nhưng sẽ dừng hoạt động nếu đạt 85% công suất hay giới hạn mức sử dụng NPS.

Theo ước tính của SSI Research, dòng vốn từ các quỹ ETF có thể lên đến 1,6 tỷ USD chưa tính đến các dòng vốn từ các quỹ chủ động (FTSE Russel ước tính tổng tài sản từ các quỹ chủ động gấp 5 lần so với các quỹ ETF).

❓Keyword TĂNG VỐN vấn là yếu tố chính giúp đáp ứng tốt hai yếu tố trên. Và không ngẫu nhiên năm nay các CTCK chạy đà đường đua tăng vốn ồ ạt, đây là sự chuẩn bị cần thiết, không phải là không đủ vốn.

Ngoài ra, nâng hạng sẽ là cuộc chơi của các quỹ đầu tư và tổ chức tài chính lớn, những CTCK nào mô hình kinh doanh từ trước đến nay mạnh về mảng Khách hàng tổ chức, đối tác tốt Nước ngoài sẽ có lợi thế hơn nhờ i) Kinh nghiệm tích lũy nhiều năm ii) Mối quan hệ thực tế và bền chặt nhiều năm với các tổ chức trong và ngoài nước.

-------------------------------------------------------------------------------------------

Hy vọng các thông trên giúp mọi người lựa chọn được cổ phiếu đầu tư tốt, hoặc ít nhất nếu mình đang kẹp cổ phiếu chứng khoán cũng đánh giá được mạnh - yếu và lên chiến lược cơ câu phù hợp. Lựa chọn cổ phiếu nào, timing ra sao nếu mọi người muốn tham khảo thêm góc nhìn của em có thể phản hồi tại bài viết/email này ạ.

Nếu đầu tư chứng khoán chỉ đơn thuần là 3 CHỮ CÁI, mua mua bán bán thì cỡ 2-3 tuần sau khi mọi người thấy không hiệu quả, bối cảnh hiện tại hoàn toàn tìm các bên khác. Vấn đề em muốn chia sẻ ở đây là catalyst đầu tư và chúng ta đang kỳ vọng điều gì. Nếu đi ngược với kỳ vọng, cần áp dụng các biện pháp quản trị rủi ro – bài học đầu tiên và quan trọng nhất (video chia sẻ đầu tiên).

Disclaimer:

Tất cả những nhận định trên là quan điểm cá nhân của người viết. Đọc giả chỉ nên sử dụng thông tin, phân tích và bình luận này như một nguồn tham khảo trước khi đưa ra quyết định đầu tư cho riêng mình. Bài viết trên không được xây dựng cho bất kỳ một cá nhân hay tổ chức nào hay các quyết định Mua/Bán hay nắm giữ Chứng khoán.