“Xem bói đường công danh” cho Vnindex và những sai lầm của nhà đầu tư cá nhân trong giai đoạn này.

Tóm tắt diễn biến thị trường ngày 15/9: Vnindex hồi 3.55 điểm nhưng thanh khoản giảm 8.31% so với phiên trước và giảm so với một số phiên gần đây. Trong phiên thị trường không qua được vùng 1234 điểm, biên giao dịch trong phiên nhỏ hơn các phiên trước trong khoảng 14 điểm. Khối ngoại tiếp tục bán ròng 206,8 tỷ đồng, trong phiên lực bán xuất hiện mạnh sau 10h sáng, phiên buổi chiều mới có lực mua vào đỡ nhưng khá yếu. Các mã cổ phiếu ngành dầu khí có hưởng lợi từ giá dầu nhưng vẫn phân hóa các mã ngành ngân hàng tiếp tục là trụ đỡ thị trường, các mã dòng bất động sản phần lớn là không tích cực.

Nhận định: Thị trường rung lắc với tình trạng chốt lời vẫn đang tiếp diễn các phiên trước, dòng tiền khối ngoại vẫn tiếp tục rút ra, lực mua của cả nhà đầu tư nước ngoài, tự doanh và nhà đầu tư cá nhân đều yếu. Các phiên giao dịch từ ngày 7/9 đến nay xuất hiện tình trạng: cây nến giảm điểm thì khối lượng lớn, các cây nến hồi lại thì khối lượng lại thấp hơn. .Thị trường chưa quá xấu và có xuất hiệu tín hiệu hồi phục nhưng phục hồi yếu và các yếu tố đang thể hiện sự chưa tích cực của thị trường. Nhà đầu tư cá nhân nên chờ các tín hiệu mạnh và rõ hơn của thị trường để đưa ra quyết định. Nhóm cổ phiếu ngành chứng khoán nhất là những mã chứng khoán nhỏ đã tăng một thời gian dài ở giai đoạn nhạy cảm cần theo dõi nhóm cổ phiếu này vì nhóm này có phản ứng nhanh nhất thị trường.Nhóm này mà giảm mạnh dễ sinh ra tâm lý đám đông không thuận lợi cho thị trường.

“Xem bói đường công danh” cho Vnindex

Các yếu tố không thuận lợi:

1. Các yếu tố vĩ mô đang chứng kiến các yếu tố thiếu tích cực: giá dầu , giá than, giá lương thực đều tăng mạnh. ECB tăng lãi suất lên 25 điểm, kinh tế một số nước lớn ở EU bước vào suy thoái, kinh tế Trung Quốc giảm phát…

2. Tỷ giá USD 15/9: Đồng loạt tăng mạnh trong nước. USD giao dịch tăng cao hơn sau thông tin người tiêu dùng tại Mỹ tăng chi tiêu so với tháng trước. Trong nước, tỷ giá trung tâm tăng mạnh, giá mua bán USD tại các ngân hàng và trên thị trường tự do cũng đồng loạt lên cao tới hơn 100 đồng.

Các yếu tố thuận lợi:

1. Chính phủ đang điều hành quyết liệt hỗ trợ cho doanh nghiệp tiếp cận vốn bên cạnh giải ngân vốn đầu tư công mạnh vào những tháng cuối năm. Thị trường chứng khoán Việt Nam đang được hưởng lợi từ chính sách điều hành của chính phủ, đang lỗ lực cải thiện đển nâng hạng, thử nghiệm KRX, xử lý nghiêm các doanh nghiệp vi phạm…

2. Các tín hiệu tích cực về phục hồi xuất khẩu, phục hồi sản xuất đã được thể hiện rõ trong các báo cáo của Tổng Cục thống kê thời gian qua.

3. FDI có xu hướng gia tăng khi chiến lược Trung Quốc + 1 đang được Mỹ và các cường quốc xúc tiến mạnh và thị trường Việt Nam là một trong những nơi được hưởng lợi nhiều từ xu hướng này bên cạnh quan hệ Việt Mỹ nâng lên mức cao nhất là động lực thúc đẩy mạnh của thị trường trong trung và dài hạn.

Căn cứ các yếu tố vĩ mô ảnh hưởng, kết hợp phân tích kỹ thuật và phân tích vận động dòng tiền lớn trên thị trường chứng khoán, chúng ta cùng nhau dự đoán các kịch bản có thể xảy ra cho thị trường. Bằng cách nói vui chúng tôi gọi là “xem bói đường công danh cho vnindex” Chúng tôi xin đưa ra 3 đường với các mức xác suất có thể xảy ra như sau:

Đường 1 (xác suất 5%): Thị trường tiếp tục phân hóa, hồi về vùng 1260 điểm sau đó điều chỉnh để đi lên bằng cách có thêm dòng tiền mới vào một số cổ phiếu có giá trị tốt và có tin tốt. Sau đó thị trường điều chỉnh và đi lên vùng 1300 điểm. Kịch bản này khó xảy ra do thực tế vận động thị trường khó theo kịch bản này và thị trường sẽ lên vùng 1300 điểm chậm.

Đường 2 (xác suất 30% ) Thị trường tích lũy đi ngang tại vùng này một thời gian để hấp thụ lượng cung bán ra, khi lực cung suy giảm, lực cầu vào thị trường sẽ đi lên vùng 1300 điểm

Đường 3 (xác suất 65%) Thị trường tiếp tục điều chỉnh về vùng xung quanh vùng 1180 điểm do lực bán chốt lời vẫn tiếp diễn. Thị trường lúc đó sẽ có định giá và chiết khấu đủ hấp dẫn cho dòng tiền vào và thị trường tiếp tục đi lên vùng 1300 điểm nhanh hơn 2 kịch bản trên.

Xin mời các nhà đầu tư cho quan điểm góc nhìn của mình hay nói vui là “xem bói” 3 đường trên hoặc đưa ra các đường khác(vui lòng để ý kiến của mình trong phần bình luận)

Việc chúng ta dự đoán được đường đi của thị trường là việc rất khó và không ai biết trước điều gì chính xác sẽ xảy ra nhưng quan trọng hơn là chúng ta tham khảo để dự liệu những hành động khi thị trường đi theo một trong các đường đó hoặc đường khác.

Nếu thị trường đi theo đường 1 là thị trường hồi lên có thể một số người sẽ thoát được vị thế không tốt hiện tại nhưng thị trường sẽ lên chậm. Nếu thị trường đi theo đường 2 là kịch bản mà nhiều người mong muốn nhất để ổn định lại tâm lý thị trường. Nếu đi theo đường 3 thì lượng nhà đầu tư cá nhân vào các vị thế không tốt bị thua lỗ là khá lớn nhưng lại là cơ hội rất lớn cho dòng tiền lớn vào thị trường cũng như cho nhà đầu tư khác. Đó là sự khắc nghiệt của thị trường nhưng cũng là sự vận động tự nhiên theo cung cầu và theo dòng tiền của thị trường.

Những sai lầm của các nhà đầu tư cá nhân thường gặp trong giai đoạn này

Đây là giai đoạn rất nhạy cảm của thị trường. Sai lầm của các nhà đầu tư thì rất nhiều. Những nhà đầu tư cá nhân ít trải nghiệm và không thành công trên thị trường sẽ thường hay có các sai lầm như sau:

1. Không quan sát phân tích được thị trường để nhận định đường đi của thị trường và cổ phiếu, duy ý chí áp đặt cho thị trường phải đi theo đường mà bản thân thích để hy vọng có lợi cho mình mà quên đi rằng nhận định của mình phải theo thị trường. Hoặc quá tin vào một dự báo của ai đó mà quên rằng dự báo chỉ mang tính tham khảo và có tính xác suất, mọi tình huống đều có thể xảy ra bất ngờ dẫn đến không hành động cho tình huống bất ngờ dù tình huống đó có xác suất xảy ra rất thấp.

2. Tín hiệu chưa rõ ràng, chưa đầy đủ đã vội đưa ra quyết định vì giai đoạn nhạy cảm này quyết định rất dễ bị sai. Hoặc giao dịch theo cách cầu sự may mắn không căn cứ theo thị trường.

3. Giai đoạn này tâm lý đám đông rất mạnh và rất nhanh. Nhà đầu tư cá nhân thường bị ảnh hưởng của đám đông, giao dịch theo cảm xúc và không tuân thủ nguyên tắc quản trị danh mục của bản thân (những cổ phiếu mà có giá trị có tiềm năng đầu tư nếu đã tin tưởng thì không đặt niềm tin và có thể phải chấp nhận cổ phiếu điều chỉnh, những cổ phiếu xác định là đầu cơ thì phải theo dõi sát giai đoạn này và tuân thủ nguyên tắc chốt lời, cắt lỗ của bản thân mình). Những cổ phiếu tốt có tiềm năng dài hạn vừa mới rung lắc đã vội cắt đi nên mất cơ hội có lợi nhuận một con sóng dài.

4. Không nghe, tham khảo và biết chọn lọc những nhận định của các chuyên gia uy tín, không biết phân tích các tin tức tin cậy, hay nghe và tin theo những thông tin vu vơ trên các hội nhóm thiếu căn cứ. Nhà đầu tư thông thường sẽ có xu hướng lựa chọn cổ phiếu dựa trên những thông tin đã được định hướng cho họ. Họ bị chi phối bởi các dấu ấn về mức giá, ví dụ mức giá mục tiêu hoặc các mức giá mà họ bỏ lỡ. Họ cũng thường đọc những tin có lợi cho mình, tìm cách bác bỏ những thông tin khác không có lợi. Họ thường mua bán theo đám đông.

5. Giai đoạn nhạy cảm và quan trọng nhưng chỉ xem một vài biểu đồ, một vài chỉ báo, một vài cây nến đã tự đoán theo cảm tính , không theo dõi các biến động cung cầu, tự ảo tưởng về khả năng phân tích kỹ thuật và nhận định của mình dẫn đến quyết định mua bán sai lầm. Cổ phiếu tốt nhưng chỉ vì 1 chỉ báo nào đó xấu đã vội cắt đi khi nó điều chỉnh. Cổ phiếu đầu cơ không tốt cho giữ dài nhưng lại quá tham lãi hoặc gồng lỗ khi chỉ một chỉ báo nào đó vẫn tốt.

6. Ở Việt Nam rất ít nơi đào tạo có chất lượng về đầu tư chứng khoán, nhưng lại có quá nhiều những khóa học kém chất lượng được quảng cáo trên mạng nhưng lại ảo tưởng về kiến thức của các khóa học đó. Quan điểm không cần học tốn tiền mất thời gian, chỉ cần đi xin “3 chữ cái” của người khác phím cho là sẽ có thành công sẽ phải trả giá nhất là trả giá ở giai đoạn nhạy cảm này

7. Giai đoạn biến động mạnh hay có tâm lý “liều ăn nhiều”, hay thích bắt đáy dù chưa có kinh nghiệm hoặc thích trung bình giá xuống dẫn đến lỗ chồng lỗ khi cổ phiếu tiếp tục giảm.

8. Khi có thành quả lại quá hưng phấn, ảo tưởng về bản thân dẫn đến chơi tất tay “All in” hoặc Full Margin. Khi thất bại thì có tâm lý gỡ lại một cách mù quáng, "khô máu" với thị trường. Nhưng có khi thất bại do chính sai lầm của chúng ta thì lại đổ lỗi cho môi giới, đổ lỗi cho “lái”, cho nhà tạo lập và nguyền rủa họ mà không hiểu thị trường nào cũng có tạo lập, không hiểu họ là 1 thành phần quan trọng của thị trường và không hiểu cách vận động của thị trường, cổ phiếu dẫn đấn vào các vị thế khi cổ phiếu đã bước vào phân phối.

9. Quá ham sự vận động nhanh của các cổ phiếu Penny, cổ phiếu đầu cơ và coi thường sự vận động chậm của các cổ phiếu trụ và cổ phiếu có cơ bản tốt mà quên đi cần có danh mục đầu tư hợp lý.

10. "Dán mắt" vào bảng điện, biểu đồ cả buổi dẫn đến căng thẳng mệt mỏi, sợ hãi, mất đi sự tỉnh táo của bản thân, không quản trị được lòng tham và sợ hãi dẫn đến quyết định sai lầm.

11. Bỏ qua những thông tin xấu, tin vào những gì bản thân đã cho là đúng, bị chi phối bởi mức giá mục tiêu đã xác định. Không bán ra khi giá vừa mới giảm nhưng lại bán khi giá giảm rất mạnh.

12. Có xu hướng thành kiến, không theo chuẩn mực và thường không dùng thông tin mới để xem lại những lập luận cũ, mà theo hướng lựa chọn thông tin mới để củng cố lập luận hiện có của họ. Ví dụ, họ thường an toàn với cái được - tức là lựa chọn cái được chắc chắn, nhưng lại sẵn sàng liều với cái mất – tức là sẵn sàng liều để tránh mất dù có thể còn mất nhiều hơn. Trong danh mục đầu tư, họ thường có tâm lý chốt lãi sớm nhưng lại không dám bán các khoản lỗ. Hoặc họ cũng cảm thấy buồn lâu hơn rất nhiều khi thua lỗ một khoản tiền so với việc họ vui sướng khi được cùng một khoản tiền tương tự.

13. Có xu hướng đại khái, tức là họ thích làm những cái gì dễ dùng, dễ hiểu và theo kinh nghiệm hơn là phải đầu tư vào một khóa học cơ bản, không thực hiện phân tích một cách đa chiều, không có nguyên tắc và chuẩn mực.

14. Khi họ đã giữ cổ phiếu, họ thường có xu hướng đề cao cổ phiếu mà mình nắm giữ, coi nhẹ các cổ phiếu khác khi tình thế thị trường đã thay đổi. Họ cũng sẽ quên các bài học trước đó rất nhanh và luôn cho rằng lần này sẽ khác. Khi giá cổ phiếu lên, họ thường tin rằng họ đã nghĩ như vậy và có khả năng dự báo, dẫn tới giảm nhẹ cân nhắc các thông tin mới xuất hiện, kể cả tin xấu, mặc dù trước khi mua họ thực ra không dám chắc về việc giá lên như vậy

15.Một số nhà đầu tư khác vì bảo thủ với thông tin mới, bị lỡ cơ hội bán lại thường có xu hướng giữ cổ phiếu xuống giá vì cảm giác đau khi lỗ và bị tiếc nuối do neo giữ tâm trí vào mức giá quá khứ bị bỏ lỡ. Khi trong tình huống như vậy, họ lại dễ bị chi phối bởi tâm lý đám đông và sợ hãi, dẫn tới tình trạng mãi thì không bán, đúng hôm giảm mạnh nhất thì lại bán. Nhưng thường hôm giảm mạnh nhất lại là khi chuẩn bị tăng lại.

Trên thị trường chứng khoán nhiều khi sự thành công không đến từ việc bạn giỏi hay nhiều kinh nghiệm mà nhiều khi đến từ bạn có phương pháp rõ ràng, ít sai lầm và quản trị rủi ro tốt. Chúng ta nên hiểu thị trường nghĩ quan trọng hơn điều chúng ta nghĩ. Nếu bạn hành động hợp lý theo lý trí trong một thị trường phi lý trí, thì đó là một chiến lược không phù hợp.

Xin chúc các nhà đầu tư cá nhân nhất là những nhà đầu tư mới giữ được sự tỉnh táo, hạn chế được những sai lầm và thành công trong giai đoạn quan trọng này để chuẩn bị cho giai đoạn Uptrend phía sau của thị trường.

Quý vị và các bạn có quan tâm, góp ý hay trao đổi nội dung nào liên quan đến các nội dung này xin vui lòng để lại bình luận hoặc để lại thông tin để cùng trao đổi trực tiếp theo thông tin:

Tuyên Vũ SBM

Chuyên gia đào tạo đầu tư tài chính, chứng khoán - TV Invest

Facebook: Tuyen Vu SBM

Hp/zalo: 0989.344.799, 0862.911.799