Lãnh đạo Ủy ban Chứng khoán: Sẽ thanh kiểm tra hoạt động tư vấn và phát hành trái phiếu doanh nghiệp trong tháng 10/2021

Trao đổi với phóng viên báo Kinh tế & Đô thị, ông Lê Trung Hải - Phó Vụ Trưởng Vụ Giám sát Công ty Đại chúng, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCK) cho biết, cơ quan này sẽ thực hiện kiểm tra, thanh tra một số công ty chứng khoán trong việc tư vấn phát hành trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) riêng lẻ. Sau khi kiểm tra công ty chứng khoán nêu trên, UBCKNN sẽ xem xét tiếp tục tổ chức đoàn kiểm tra doanh nghiệp phát hành trái phiếu theo tiêu chí quy mô phát hành, lãi suất, tài sản đảm bảo. Thời gian thực

Thời gian qua, hàng loạt DN ồ ạt phát hành trái phiếu DN với khối lượng lớn, lãi suất cao, đặc biệt là TPDN không có tài sản đảm bảo hoặc đảm bảo bằng cổ phần DN. Điều này đặt nhà đầu tư trước những rủi ro nào, thưa ông?

Doanh nghiệp huy động vốn trái phiếu theo nguyên tắc tự vay, tự trả, tự chịu trách nhiệm. Cơ quan quản lý không cấp phép phát hành đối với các đợt phát hành trái phiếu riêng lẻ.

Trong số doanh nghiệp phát hành trái phiếu vẫn có doanh nghiệp có kết quả kinh doanh thua lỗ, doanh nghiệp phát hành không có tài sản đảm bảo, không có bảo lãnh thanh toán, phát hành với khối lượng lớn, gặp khó khăn trong hoạt động sản xuất kinh doanh.

Khi đó, nhà đầu tư phải đối mặt với rủi ro không được nhận tiền lãi và tiền gốc khi đến kỳ thanh toán. Bên cạnh đó, tài sản đảm bảo của trái phiếu cũng có rủi ro nếu là các dự án, bất động sản được hình thành trong tương lai, hoặc cổ phiếu của chính các doanh nghiệp thì giá trị của các tài sản và cổ phiếu sẽ không đủ để đảm bảo cho trái phiếu.

Căn cứ quy định tại Nghị định 153/2020/NĐ-CP, việc giám sát phát hành TPDN riêng lẻ không thực hiện giám sát trực tiếp đến doanh nghiệp phát hành trái phiếu, mà thực hiện qua cơ chế công bố thông tin của doanh nghiệp phát hành và báo cáo của các tổ chức cung cấp dịch vụ liên quan đến TPDN.

UBCKNN không xem xét hồ sơ chào bán TPDN riêng lẻ như đối với chào bán TPDN ra công chúng (ngoại trừ việc chào bán trái phiếu chuyển đổi riêng lẻ và trái phiếu kèm chứng quyền riêng lẻ của công ty đại chúng, công ty chứng khoán, công ty quản lý quỹ đầu tư chứng khoán tại thị trường trong nước và chào bán trái phiếu ra thị trường quốc tế của công ty đại chúng, công ty chứng khoán, công ty quản lý quỹ đầu tư chứng khoán).

UBCKNN giám sát việc chào bán trái phiếu thông qua giám sát tổ chức tư vấn hồ sơ chào bán trái phiếu, giám sát việc thực hiện chế độ công bố thông tin, báo cáo về phát hành TPDN riêng lẻ qua SGDCK.

Trường hợp phát hiện có sai phạm trong việc thực hiện chế độ công bố thông tin, báo cáo và giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ, SGDCK có văn bản yêu cầu doanh nghiệp phát hành, tổ chức đấu thầu, bảo lãnh, đại lý phát hành và tổ chức đăng ký, lưu ký trái phiếu giải trình, cung cấp bổ sung thông tin hoặc báo cáo UBCKNN để xem xét, xử lý tùy theo mức độ vi phạm theo quy định tại Nghị định 156/2020/NĐ-CP.

Thưa ông, kế hoạch thanh, kiểm tra hoạt động tư vấn và phát hành TPDN thời gian tới sẽ như thế nào?

Định kỳ các năm, Bộ Tài chính chủ trì việc kiểm tra các công ty chứng khoán trong hoạt động tư vấn phát hành trái phiếu riêng lẻ, các doanh nghiệp phát hành trái phiếu với tổng giá trị phát hành lớn.

Sau khi Nghị định 153/2020/NĐ-CP có hiệu lực từ đầu năm 2021, UBCKNN sẽ tiếp tục phối hợp với Bộ Tài chính tiến hành thanh, kiểm tra, giám sát tình hình phát hành TPDN.

Gần đây, UBCKNN đã ban hành công văn số 5225/UBCK-QLKD ngày 10/9/2021 gửi các công ty chứng khoán. Theo đó, UBCKNN sẽ thực hiện kiểm tra, thanh tra một số công ty chứng khoán trong việc tư vấn phát hành TPDN riêng lẻ. Thời gian thực hiện dự kiến trong tháng 10/2021.

Sau khi kiểm tra công ty chứng khoán nêu trên, UBCKNN sẽ xem xét tiếp tục tổ chức đoàn kiểm tra doanh nghiệp phát hành trái phiếu theo tiêu chí quy mô phát hành, lãi suất, tài sản đảm bảo. Ngoài ra, thông qua việc giám sát trên các phương tiện thông tin đại chúng, UBCKNN sẽ tiến hành kiểm tra các tổ chức phát hành trái phiếu phiếu riêng lẻ có dấu hiệu của việc chào bán trái phiếu ra công chúng.

Đại dịch Covid-19 bùng phát đã khiến thị trường chứng khoán (TTCK) Việt Nam biến động mạnh, nhưng về cơ bản thị trường đã chứng minh được khả năng chống chịu, phục hồi và tăng trưởng tích cực.

Tuy nhiên, cùng với sự tăng trưởng nói chung, trên cơ sở công tác giám sát thường xuyên, UBCKNN nhận thấy thời gian gần đây một số cổ phiếu niêm yết, đăng ký giao dịch có biến động mạnh về khối lượng giao dịch, về giá, trong đó có một số biến động có dấu hiệu bất thường. Qua ghi nhận, một số báo, tạp chí, trang thông tin điện tử đưa thông tin về hiện tượng tăng giá của một số cổ phiếu của các tổ chức niêm yết/đăng ký giao dịch có liên quan đến “họ Louis”. Không chỉ riêng một, hay một nhóm cổ phiếu nào, mà tất cả cổ phiếu có dấu hiệu bất thường đều được cơ quan quản lý giám sát, theo dõi chặt chẽ.

Theo Luật Chứng khoán 2019, công tác giám sát TTCK được nâng lên theo 3 cấp, từ công ty chứng khoán, Sở giao dịch chứng khoán và UBCKNN. Đây là công tác thường xuyên, liên tục nên các dấu hiệu giao dịch bất thường của cổ phiếu luôn được giám sát, theo dõi rất chặt chẽ. UBCKNN cũng thường xuyên chỉ đạo các đơn vị chức năng, hai Sở Giao dịch chứng khoán giám sát chặt chẽ các cổ phiếu có dấu hiệu giao dịch bất thường trên thị trường.

Trên cơ sở kết quả giám sát, UBCKNN phối hợp với hai Sở Giao dịch chứng khoán thực hiện phân tích, đánh giá, tổ chức kiểm tra để làm rõ các giao dịch có dấu hiệu bất thường của cổ phiếu trên TTCK, phối hợp cơ quan chức năng xử lý nghiêm nếu phát hiện các hành vi vi phạm theo đúng quy định pháp luật.

Ông có lời khuyên nào với nhà đầu tư trong bối cảnh thị trường hiện tại?

UBCKNN đã khuyến nghị nhà đầu tư khi tìm hiểu thông tin và trao đổi thông tin liên quan đến TTCK cần lưu ý việc tham khảo, kiểm chứng dựa trên các kênh chính thống của các cơ quan, đơn vị chức năng.

Các luồng thông tin trên không gian mạng có thể xem là một kênh thông tin tham khảo, tuy nhiên nhà đầu tư nên cẩn trọng để tránh bị lôi kéo, cuốn theo, từ đó đầu tư theo cảm tính vào một hay một số mã cổ phiếu nào đó.

Xin cảm ơn ông!