Cho vay ký quỹ: Động lực tăng trưởng quan trọng của công ty chứng khoán

Theo góc nhìn của giới phân tích, các công ty chứng khoán sẽ được hưởng lợi đầu tiên trong môi trường lãi suất thấp.

Đối với phần lớn các công ty chứng khoán, môi giới, tự doanh và cho vay ký quỹ là 3 mảng đóng góp chính trong cơ cấu doanh thu của các công ty. Theo góc nhìn của Công ty Chứng khoán VNDirect, hoạt động cho vay ký quỹ của các công ty chứng khoán sẽ được hưởng lợi đầu tiên trong môi trường lãi suất thấp được duy trì, khi mô hình kinh doanh phụ thuộc nhiều hơn vào sự chênh lệch giữa lãi suất cho vay ký quỹ và chi phí vốn. Không giống ngân hàng, một ngành cũng nhạy với lãi suất, ngành chứng khoán không đối mặt với những vấn đề liên quan đến rủi ro đạo đức và pháp lý từ khách hàng khi cho vay. Do đó, lãi suất cho vay thấp hơn sẽ có lợi hơn cho những hoạt động này.

“Chúng tôi đánh giá cho vay ký quỹ cùng với đầu tư sẽ là những nguồn doanh thu chính cho các công ty trong ngành, và đây cũng là mô hình kinh doanh nhiều công ty hướng tới. Đối với hầu hết các công ty, hoạt động cho vay ký quỹ đóng góp phần lớn vào lợi nhuận gộp của họ, ngoại trừ SSI và VND. Điều này không phải do sự khác biệt trong định hướng kinh doanh mà là do tối ưu hóa lượng vốn dư sau cho vay ở mức tối đa.

Vì vậy, chúng tôi tin rằng những công ty có thể phát triển cơ sở khách hàng cá nhân, có thị phần môi giới lớn và có khả năng huy động được lượng vốn lớn sẽ có thể phát triển hoạt động cho vay ký quỹ trong tương lai”, VNDirect nhận định.

Theo VNDirect, điều này dẫn tới kết luận rằng huy động vốn là yếu tố quyết định việc tăng biên lợi nhuận cho mảng này. Chi phí vốn bình quân của ngành là 6%-7%, dẫn đến chênh lệch biên lợi nhuận trung bình dao động ở mức 4%-5% (4,76% vào năm 2023).

Chỉ một số ít công ty chứng khoán có chi phí vốn dưới mức trung bình ngành như SSI, MBS, BSI, VPBS và thấp nhất là AGR ở mức 3,04%. Một số công ty chứng khoán như SHS thực hiện chiến lược riêng nhằm tăng số dư cho vay ký quỹ. Do chi phí vốn của SHS ở mức khoảng 8,08% nên lãi suất cho vay của SHS đạt 15,1%, cao nhất trong ngành. Chiến lược của công ty này là mở rộng danh mục cho vay ký quỹ bằng cách cung cấp các khoản vay ký quỹ cho các cổ phiếu có rủi ro cao hơn.

“Chúng tôi tin rằng trong năm 2024, khi thị trường chứng khoán tiếp tục đà tăng trưởng và nhu cầu cho vay ký quỹ tăng lên, các công ty chứng khoán sẽ phải chọn giữa: tăng lãi suất cho vay để duy trì mức chênh hay giữ lãi suất thấp và bù đắp bằng việc tăng quy mô số dư cho vay.

Với chiến lược thứ hai, chấp nhận biên độ chênh lệch mỏng và bù đắp cho nó bằng cách tăng quy mô cho vay sẽ thích hợp hơn với các công ty hội đủ 2 yếu tố sau: 1) thị phần cho vay ký quỹ đủ lớn; và 2) một hệ sinh thái sản phẩm được thiết lập tốt để bán chéo cho khách hàng nhằm bù đắp lãi suất cho vay ký quỹ thấp hơn”, VNDirect nhận định.