Xu thế dòng tiền: Kỳ vọng gì vào “sóng tháng Giêng”?

Thanh khoản sụt giảm mạnh những phiên cuối tuần qua khiến các chuyên gia giảm kỳ vọng vào thị trường trong ngắn hạn. Các chuyên gia cho rằng ngay cả khi có một chút hiệu ứng từ việc “làm đẹp” NAV cuối năm thì cũng không biến động lớn...

Tháng 1/2023 tuy có thể xuất hiện vài yếu tố hỗ trợ như kỳ vọng kết quả kinh doanh quý 4/2022 hay mở lại room tín dụng, nhưng những bất định trong quý 1/2023 cộng với kỳ nghỉ Tết dài có thể khiến nhà đầu tư ngại rủi ro nắm giữ qua khoảng trống kéo dài. Thậm chí “sóng tháng Giêng” có thể bị thay thế bằng “sóng nghỉ Tết”!

Đánh giá triển vọng lợi nhuận quý 4/2022, các chuyên gia không đánh giá cao hiệu ứng của kết quả kinh doanh, thậm chí thị trường có thể gây thất vọng. Nếu so với mặt bằng cùng kỳ quý 4/2021 thì lợi nhuận doanh nghiệp vẫn có thể có tăng trưởng, nhưng so với các tháng liền trước thì khả năng cao sẽ sụt giảm. Bất động sản gặp khó khăn, khối ngân hàng có thể gia tăng nợ xấu và mặt bằng lãi suất huy động cao làm giảm biên lợi nhuận, cầu yếu do kinh tế toàn cầu suy giảm khiến hoạt động xuất khẩu và sản xuất gặp khó...

Các yếu tố bất ổn và khó khăn thậm chí còn được đánh giá sẽ tiếp tục kéo dài trong quý 1/2023. Tuy nhiên với tầm nhìn trung và dài hạn thì những khó khăn này sẽ là phép thử đối với doanh nghiệp và tạo cơ hội lựa chọn những cổ phiếu chất lượng. Trong ngắn hạn, các chuyên gia đều không kỳ vọng nhiều và thực hiện chiến lược phòng thủ, thận trọng trong giao dịch với tỷ trọng thấp.

Thị trường tiếp tục có thêm một tuần sụt giảm nữa và đặc biệt là thanh khoản giảm rất nhiều. Dường như tâm lý nghỉ ngơi đang lan rộng hơn, kể cả với nhà đầu tư nước ngoài. Anh chị thì sao, đứng ngoài thị trường hay vẫn đang tìm kiếm cơ hội giao dịch?

Ông Nguyễn Việt Quang - Giám đốc Trung tâm kinh doanh 3 Yuanta Hà Nội

Tôi cho rằng thị trường trong ngắn hạn đã bước vào xu hướng giảm. Tuy nhịp giảm này khá nhẹ nhàng và êm đềm nhưng nhiều cổ phiếu đã có mức giảm mạnh. Hầu như các cổ phiếu chỉ bật tăng được 1-2 phiên sau đó điều chỉnh giảm nên cơ hội cho giai đoạn này là khá ít, độ rủi ro cao, nên giai đoạn này tôi đặt cao phòng thủ hơn là tấn công.

Ông Nguyễn Việt Quang

Trong 3 năm gần đây tháng 1 đều diễn biến khá mạnh và tạo nến giảm. Với tháng 1/2023 tôi có đánh giá không khả quan nhất là khi kết quả kinh doanh quý 4 được đánh giá không triển vọng. Nếu sớm thì tôi kỳ vọng vào cuối tháng 1 hoặc đầu tháng 2 thị trường có nhịp sóng mới.

Ông Lê Đức Khánh - Giám đốc phân tích Chứng khoán VPS

Thị trường biến động trong pha điều chỉnh, các cơ hội giao dịch ngắn hạn tạm thời đã trôi qua ở pha tăng điểm cách đó vài tuần. Theo tôi ngắn hạn bây giờ cũng khó khăn hơn, nhưng việc tìm kiếm cơ hội đầu tư lại phù hợp hơn để sẵn sàng cho sự khởi sắc nào đó giai đoạn quý I, quý II 2023 tới.

Có lẽ việc đứng ngoài thị trường cũng là một lựa chọn đối với một bộ phận nhà đầu tư, nhưng việc chuẩn bị và tích lũy một số cổ phiếu có triển vọng và tiềm năng cũng là chiến lược mà tôi đánh giá cao. Về lý thuyết không phải lúc nào việc đứng ngoài thị trường rồi quay lại tham gia mua ở vùng chân sóng là phù hợp hoặc dễ làm, trong khi việc phân bổ một phần hoặc giải ngân ở mức độ thăm dò, hoặc mua với quan điểm đầu tư lại là chiến lược hay hơn.

Ông Trần Đức Anh - Giám đốc chiến lược thị trường Chứng khoán KBSV

Xu hướng hiện tại của thị trường là khá yếu khi chứng khoán toàn cầu diễn biến kém tích cực, trong khi thông tin trong nước có phần trầm lắng và tâm lý nghỉ ngơi cũng bắt đầu có tác động. Dù vậy, cũng chưa có yếu tố cơ bản nào thực sự xấu để chỉ số điều chỉnh sâu về vùng đáy cũ, vì vậy tôi tận dụng biến động thị trường giai đoạn này để cơ cấu lại danh mục đồng thời giảm tỷ trọng về mức trung bình.

Ông Nguyễn Văn Sơn - Chuyên gia phân tích Công ty CP Chứng khoán Phú Hưng

Theo tôi hiệu ứng cuối năm được thị trường phản ánh khá rõ trong tuần vừa qua, với mức biến động thu hẹp dần và thanh khoản sụt giảm mạnh qua từng phiên. Gần như nhà đầu tư chỉ giữ trạng thái quan sát là chính và có tâm lý ngại giao dịch. Và tôi cũng không ngoại lệ, giữ tỷ trọng ở mức an toàn và đứng ngoài quan sát.

Ông Nguyễn Thế Hoài – Trưởng phòng Khách hàng cá nhân, Chứng khoán Rồng Việt

Dịp lễ cuối năm thị trường thường có xu hướng lình xình giảm nhẹ. Đây là cơ hội dành cho những nhà đầu tư đang có tỷ trọng tiền mặt cao và nhà đầu tư đã bỏ lỡ nhịp hồi phục từ giữa tháng 11 vừa qua có thể xem xét. Tôi cho rằng nhà đầu tư có thể tranh thủ nhịp giảm này để giải ngân từ từ và tỷ trọng 50% tiền và 50% cổ phiếu là khá hợp lý.

VN-Index đã giảm 3,1% tuần qua, dù mức giảm không nhiều nhưng rõ ràng cơ hội đi lên để quay lại đỉnh cũ đang giảm đi đáng kể. Anh chị vẫn kiên định quan điểm thị trường còn nhịp tăng nữa trong ngắn hạn hay không, nhất là khi dòng tiền như lúc này?

Ông Nguyễn Văn Sơn - Chuyên gia phân tích Công ty CP Chứng khoán Phú Hưng

Tôi cũng đồng quan điểm, cơ hội đi lên của VN-Index để quay lại đỉnh cũ đang giảm đi đáng kể. Trong khi nhà đầu tư nước ngoài thu hẹp giá trị mua ròng, cùng với hiệu ứng cuối năm sẽ mạnh lên trong tuần tới khi áp lực thu tiền về nhằm chốt sổ cuối năm tài chính tăng cao, có thể khiến cho cơ hội tăng điểm của thị trường trở nên khó khăn hơn và rủi ro giảm về vùng đáy cũ của thị trường đang tăng lên.

Ông Nguyễn Việt Quang - Giám đốc Trung tâm kinh doanh 3 Yuanta Hà Nội

Tuần vừa rồi khi VN-Index thủng MA20 ngày, cũng như tạo một đáy sau thấp hơn đáy trước đó tôi đã thay đổi quan điểm và không giữ quan điểm thị trường còn một nhịp tăng về vùng trên 1.100 trong ngắn hạn nữa. Có thể thị trường tuần sau có một nhịp hồi nhỏ do hiệu ứng chốt NAV năm 2022 nhưng nếu không phá vỡ xu hướng giảm hiện tại với dòng tiền tốt thì tôi sẽ không thay đổi quan điểm.

Ông Nguyễn Thế Hoài – Trưởng phòng Khách hàng cá nhân, Chứng khoán Rồng Việt

Sau nhịp tăng từ giữa tháng 11 từ mức dưới 900 lên 1.100 thì VN-Index cần một nhịp điều chỉnh. Đây là điều rất bình thường. Sau nhịp điều chỉnh này thì thị trường sẽ có sự phân hóa giữa các nhóm ngành và thị trường sẽ tiếp tục tích lũy đi lên dần dần, khó có thể có sự tăng trưởng bùng nổ . Theo tôi giai đoạn khó khăn nhất của thị trường đã ở phía sau.

Ông Trần Đức Anh - Giám đốc chiến lược thị trường Chứng khoán KBSV

Về trung hạn (1-3 tháng), tôi nghĩ khả năng quay lại đỉnh 1.100 là khá rõ ràng khi thị trường còn nhiều động lực tăng giá ở phía trước trong bối cảnh mặt bằng giá vẫn còn ở mức thấp. Những áp lực về lạm phát, tỷ giá, thanh khoản, lãi suất có thể kỳ vọng sẽ dần hạ nhiệt, trong khi câu chuyện về việc Trung Quốc mở cửa nền kinh tế và FED kết thúc chu kỳ tăng lãi suất sẽ mang lại các động lực tăng giá mới cho thị trường.

Tuy nhiên xu hướng thị trường trong ngắn hạn là rất khó đoán định, phụ thuộc nhiều vào yếu tố khách quan bên ngoài, hay yếu tố tâm lý nhà đầu tư trong nước.

Cơ hội cho nhịp tăng ngắn hạn để kết thúc tháng 12 này VN-Index đứng quanh mốc 1.100 điểm không phải là không có cơ sở khi các chỉ số đang đứng ở vùng hỗ trợ tâm lý khá mạnh.

Cho dù việc dự báo diễn biến thị trường có thể chưa sát nhưng hành động thế nào, quản lý danh mục ra sao cần luôn được tuân thủ. Nhìn dưới góc độ trực quan vận động của các chỉ số chứng khoán hay diễn biến giá các cổ phiếu riêng lẻ là các chuỗi phiên tăng/giảm hay lên xuống đi ngang ở nhiều giai đoạn. Diễn biến ở giai đoạn cuối năm vẫn đang thể hiện thị trường vận động trong pha điều chỉnh, tích lũy “chưa sáng nước”, cơ hội tăng giảm dường như ở mức độ 50/50.

Tuy nhiên nếu nhìn ở bức tranh rộng hơn thì thị trường quay trở lại khu vực 1.100 – 1.200 điểm hoặc cao hơn vẫn chỉ là câu chuyện thời gian trong khi việc điều chỉnh của VN-Index xuống các mức thấp có thể rất nhanh rồi lại nhanh chóng quay lên cũng là bình thường. Cơ hội cho nhịp tăng ngắn hạn để kết thúc tháng 12 này VN-Index đứng quanh mốc 1.100 điểm không phải là không có cơ sở khi các chỉ số đang đứng ở vùng hỗ trợ tâm lý khá mạnh.

Thị trường sắp kết thúc năm 2022 và sự chờ đợi mức room tín dụng mới từ tháng 1/2023 được kỳ vọng sẽ giúp thị trường khởi sắc hơn. Thông thường thị trường cũng hay có nhịp tăng tốt trong tháng 1 khi kết quả kinh doanh quý 4 xuất hiện. Anh chị đánh giá cơ hội này như thế nào?

Ông Trần Đức Anh - Giám đốc chiến lược thị trường Chứng khoán KBSV

Tôi cho rằng số liệu về kết quả kinh doanh quý 4 sẽ là liều thuốc thử quan trọng cho thị trường. Nếu so với cùng kỳ, tăng trưởng có lẽ vẫn được duy trì từ mức nền thấp của năm 2021 do tác động của dịch Covid-19. Tuy nhiên nếu so với quý trước, không loại trừ khả năng lợi nhuận các doanh nghiệp có thể suy yếu khi mà ngành bất động sản bắt đầu bị ngấm tác động từ môi trường lãi suất tăng, ngành ngân hàng gặp khó khăn từ diễn biến tăng mạnh của lãi suất huy động khiến NIM bị thu hẹp, doanh nghiệp xuất khẩu khi mà nhu cầu tiêu thụ bên ngoài yếu, tương tự với các nhóm ngành xây dựng, hạ tầng, nguyên vật liệu xây dựng...

Nói chung tôi nghĩ bức tranh sáng tối sẽ đan xen và theo đó là diễn biến phân hoá cùng các cơ hội sẽ mang tính chọn lọc cao.

Ông Nguyễn Thế Hoài – Trưởng phòng Khách hàng cá nhân, Chứng khoán Rồng Việt

Tôi đánh giá cơ hội này là hiện hữu khi mặt bằng giá cổ phiếu vẫn còn ở mức hợp lý, nếu không muốn nói là vẫn còn thấp. Nhưng thị trường sẽ phân hóa rất mạnh, chỉ những doanh nghiệp có sức khỏe tốt, ngành nghề hưởng lợi sẽ tiếp tục tăng. Cơ hội sẽ không dành cho tất cả các cổ phiếu.

Ông Lê Đức Khánh - Giám đốc phân tích Chứng khoán VPS

Tôi đồng ý với quan điểm này đặc biệt đánh giá cao hiệu ứng “tháng Giêng” sắp tới. Nhà đầu tư cũng nên chuẩn bị sẵn sàng vị thế, tâm thế...

Ông Trần Đức Anh

Xu hướng hiện tại của thị trường là khá yếu khi chứng khoán toàn cầu diễn biến kém tích cực, trong khi thông tin trong nước có phần trầm lắng và tâm lý nghỉ ngơi cũng bắt đầu có tác động. Dù vậy, cũng chưa có yếu tố cơ bản nào thực sự xấu để chỉ số điều chỉnh sâu về vùng đáy cũ.

Ông Nguyễn Việt Quang - Giám đốc Trung tâm kinh doanh 3 Yuanta Hà Nội

Trong 3 năm gần đây tháng 1 đều diễn biến khá mạnh và tạo nến giảm. Với tháng 1/2023 tôi có đánh giá không khả quan nhất là khi kết quả kinh doanh quý 4 được đánh giá không triển vọng. Nếu sớm thì tôi kỳ vọng vào cuối tháng 1 hoặc đầu tháng 2 thị trường có nhịp sóng mới.

Ông Nguyễn Văn Sơn - Chuyên gia phân tích Công ty CP Chứng khoán Phú Hưng

Theo tôi kỳ vọng về việc room tín dụng không còn nhiều tác dụng, khi thông tin này có thể đã được phản ánh vào thị trường sau khi Ngân hàng nhà nước triển khai nới thêm room tín dụng cho phần còn lại của năm 2022 ở mức từ 1.5 -2%. Sự kỳ vọng vào câu chuyện nới room tín dụng trong năm mới sẽ phai nhạt dần.

Trong khi đó, hiệu ứng kỳ vọng báo cáo quý có thể không thực sự sôi động trong lần báo cáo này, bởi lẽ kết quả kinh doanh quý 4/2022 được dự báo không còn nhiều đột biến, và thị trường vừa trải qua kỳ cáo tăng trưởng mạnh của quý 3 nên nhà đầu tư sẽ xuất hiện sự thất vọng với kỳ báo cáo không tích cực của quý 4.

Cùng với đó, kỳ nghỉ tết 2023 đến sớm và trùng với thời điểm tháng 1, do đó hiệu ứng “tháng Giêng” có thể phải nhường chỗ cho hiệu ứng “nghỉ Tết”. Trong bối cảnh thị trường chứng khoán còn phải đối diện với một năm 2023 khó lường ở phía trước, thì nhà đầu tư có thể sẽ thận trọng hơn với quyết định nắm giữ cổ phiếu qua kỳ nghỉ lễ dài.

Do vậy, tôi đánh giá cơ hội của thị trường trước thời điểm Tết Nguyên Đán 2023 sẽ không thực sự rõ ràng, và chúng ta cần theo dõi thêm diễn biến của thị trường chứng khoán thế giới trước khi có những định hướng cụ thể trong những tuần tới.

Những số liệu vĩ mô đến tháng 11 đều kém, như hoạt động xuất khẩu, chỉ số sản xuất công nghiệp, PMI... phải ánh nguy cơ co hẹp sản xuất kinh doanh. Đang xuất hiện những lo ngại lợi nhuận quý 1/2023 của doanh nghiệp niêm yết sẽ suy giảm. Theo anh chị nhóm doanh nghiệp nào có thể tạo khác biệt?

Ông Nguyễn Thế Hoài:

Với mặt bằng lãi suất cao như hiện tại thì nền kinh tế sẽ gặp rất nhiều khó khăn. Nhưng cũng có những ngành, những doanh nghiệp lại hưởng lợi do nắm lượng tiền mặt lớn, đặc biệt là ngành bảo hiểm. Còn với ngành ngân hàng thì khả năng lợi nhuận vẫn còn tăng trưởng. Ngoài ra ngành dầu khí và điện cũng có những kỳ vọng nhất định.

Ông Nguyễn Việt Quang - Giám đốc Trung tâm kinh doanh 3 Yuanta Hà Nội

Với những số liệu vĩ mô đi xuống đồng loạt, các doanh nghiệp sản xuất sẽ gặp nhiều khó khăn, lợi nhuận sụt giảm. Tuy nhiên ở chu kì cuối của nền kinh tế nhóm hàng tiêu dùng thiết yếu như nông nghiệp sẽ được hưởng lợi khi giá cả hàng hoá này đều đang neo ở mức giá cao. Nhóm tài chính ngân hàng cũng sẽ được hưởng lợi khi lãi suất mặt bằng chung sẽ được giữ ở mức cao.

Ông Trần Đức Anh - Giám đốc chiến lược thị trường Chứng khoán KBSV

Tôi nghĩ thời điểm này có lẽ còn quá sớm để đưa ra dự báo cho quý 1/2023 khi mà điều kiện vĩ mô có thể thay đổi rất nhanh trong môi trường hiện tại. Tuy nhiên, tôi vẫn đặt niềm tin vào các doanh nghiệp hướng tới thị trường tiêu thụ nội địa, có tốc độ tăng trưởng lợi nhuận ổn định hay kỳ vọng phần nào hưởng lợi từ việc Trung Quốc dần nới lỏng các quy định giãn cách xã hội như hàng tiêu dùng, công nghệ thông tin, tiện ích, hàng không, vật liệu xây dựng...

Ông Nguyễn Văn Sơn - Chuyên gia phân tích Công ty CP Chứng khoán Phú Hưng

Nếu nhìn trên bình diện vĩ mô, tôi vẫn giữ góc nhìn của mình là chưa nhìn thấy tín hiệu gì tích cực hơn. Không chỉ ở Việt Nam mà còn trên thế giới, các số liệu thống kê tháng 11 đều nghiêng về hướng tiêu cực, và tín hiệu rõ ràng nhất là tổng cầu đang suy giảm. Từ chỉ số hàng hóa như dầu, phân bón, sắt thép cho tới chỉ số vận tải cũng nằm trong xu hướng giảm, cho thấy lo ngại nền kinh tế bước vào chu kỳ suy thoái đang ngày càng hiện hữu.

Và nếu FED tiếp tục tăng lãi suất và neo giữ lãi suất ở mức cao trong khoảng thời gian đủ dài thì mức độ tác động tới nền kinh tế toàn cầu sẽ càng mạnh hơn. Doanh nghiệp sẽ phải đối diện với áp lực khi chi phí đi vay trở nên đắt đỏ kết hợp với tình hình kinh tế trở nên khó khăn hơn.

Ông Nguyễn Văn Sơn:

Kết quả kinh doanh quý 4/2022 được dự báo không còn nhiều đột biến, và thị trường vừa trải qua kỳ cáo tăng trưởng mạnh của quý 3 nên nhà đầu tư sẽ xuất hiện sự thất vọng với kỳ báo cáo không tích cực của quý 4. Cùng với đó, kỳ nghỉ tết 2023 đến sớm và trùng với thời điểm tháng 1, do đó hiệu ứng “tháng Giêng” có thể phải nhường chỗ cho hiệu ứng “nghỉ Tết”.

Nói như vậy để thấy, lo ngại lợi nhuận quý 1/2023 của doanh nghiệp niêm yết có thể suy giảm là có cơ sở. Cùng với nền so sánh cao của quý 1/2022, thì phần lớn doanh nghiệp có thể phải đối diện mức tăng trưởng lợi nhuận giảm trong quý 1/2023.

Tuy nhiên, tôi cho rằng không phải tất cả các nhóm ngành đều kém khả quan, mà vẫn còn đó những điểm sáng. Trong bối cảnh chính sách “Zero Covid” của Trung Quốc đang dần được gỡ bỏ, thì các nhóm doanh nghiệp có hoạt động giao thương mạnh với Trung Quốc có thể sẽ được hưởng lại, và nhóm du lịch có thể sẽ tạo được khác biệt.

Ông Nguyễn Thế Hoài – Trưởng phòng Khách hàng cá nhân, Chứng khoán Rồng Việt

Với mặt bằng lãi suất cao như hiện tại thì nền kinh tế sẽ gặp rất nhiều khó khăn. Nhưng cũng có những ngành, những doanh nghiệp lại hưởng lợi do nắm lượng tiền mặt lớn, đặc biệt là ngành bảo hiểm. Còn với ngành ngân hàng thì khả năng lợi nhuận vẫn còn tăng trưởng. Ngoài ra ngành dầu khí và điện cũng có những kỳ vọng nhất định. Theo quan điểm của tôi thì đây là 4 ngành có thể tạo sự khác biệt.

Ông Lê Đức Khánh - Giám đốc phân tích Chứng khoán VPS

Có lẽ vẫn có những nhóm ngành nổi trội như bất động sản khu công nghiệp, thủy sản, bảo hiểm, năng lượng, tiện ích, tiêu dùng kể cả tài chính ngân hàng. Có lẽ tôi thích lựa chọn các cổ phiếu riêng lẻ hơn là việc phải lựa chọn cả nhóm ngành.