Dấu ấn chứng khoán 2022

Khép lại năm 2022, chứng khoán để lại nhiều dấu ấn trong giới đầu tư. Đây là một năm đáng nhớ với thị trường chứng khoán Việt.

Trên đà bứt phá đỉnh 1,500 điểm của năm 2021, VN-Index lập đỉnh kỷ lục vào ngày 06/01/2022 với mức giá đóng cửa 1,528.57 điểm. Những ngày đầu năm 2022, chứng khoán mang theo những kỳ vọng sẽ còn tiến xa hơn. Tuy nhiên, hàng loạt biến động đã làm thay đổi triển vọng tích cực của thị trường.

Nhiều lo ngại về bối cảnh kinh tế thế giới xuất hiện khi xung đột Nga - Ukraine nổ ra, Fed lần đầu nâng lãi suất trong vòng 3 năm (16/03). Hàng loạt câu chuyện tiêu cực đã đưa chứng khoán Việt Nam tới một viễn cảnh không mấy tươi sáng. Tới cuối quý 1, sau một thời gian dài ngấm đòn, thị trường đã phải nhận cú đòn đau đến từ các vụ bắt bớ đình đám.

Ngày 29/03, thị trường chứng khoán rúng động với tin bắt và khởi tố Chủ tịch FLC Trịnh Văn Quyết vì tội thao túng chứng khoán. Tiếp sau đó (05/04), Chủ tịch của Tân Hoàng Minh bị bắt vì những sai phạm trong việc huy động trái phiếu. Ngày 20/04, Chủ tịch Louis Holdings Đỗ Thành Nhân và một loạt cá nhân bị bắt vì thao túng cổ phiếu họ Louis.

Trước các sự vụ này, chứng khoán tụt dốc mạnh. VN-Index từ ngày 29/03 đến 16/05 mất gần 22% giá trị, giảm từ 1,497.76 điểm xuống 1,171.95 điểm.

Không chỉ vậy, việc Fed liên tiếp tăng lãi suất cũng phả hơi nóng vào thị trường chứng khoán. Kết hợp với hàng loạt bất ổn vĩ mô như xung đột Nga - Ukraine, lạm phát toàn cầu gia tăng dẫn tới làn sóng tăng lãi suất của các ngân hàng trung ương. Trong nước, Ngân hàng Nhà nước nâng lãi suất 2 lần, lãi suất tiết kiệm ở các ngân hàng thương mại cũng liên tục tăng. Dòng tiền từ kênh chứng khoán dần rút ra để tìm kênh trú ẩn an toàn hơn.

Tới đầu quý 4, vụ bắt Chủ tịch Vạn Thịnh Phát (08/10) thực sự là cú “knock out” giáng vào thị trường chứng khoán. Thứ bị tổn thương nhiều nhất là niềm tin của người dân vào trái phiếu doanh nghiệp. Tâm lý thị trường bị ảnh hưởng nặng nề đã khiến các doanh nghiệp khó khăn trong việc huy động vốn, cho thấy bức tranh triển vọng không mấy lạc quan.

Chứng khoán bị đẩy vào những nhịp điều chỉnh mạnh trong tâm lý bi quan và thanh khoản cạn kiệt.

Trải qua một năm đầy biến động với nhiều biến cố lớn, VN-Index đã lao dốc mạnh từ mức đỉnh 1,528.6 xuống mức đáy 911.9 điểm vào tháng 11/2022, tương đương mất hơn 40% giá trị. Các đợt sụt giảm mạnh này đã khiến hơn 90% cổ phiếu giảm giá, trong đó nhiều mã giảm đến 60-70% giá trị và liên tục xác lập mức đáy mới của năm.

Sau 2 năm 2020 - 2021 màu hồng, thị trường chứng khoán mang một sắc thái hoàn toàn khác vào 9 tháng cuối năm 2022.

Làn sóng bán giải chấp cổ phiếu của các lãnh đạo doanh nghiệp trong những tháng cuối năm tạo thêm một điểm nhấn đáng nhớ của năm 2022. Tại thời điểm cuối quý 3/2022, tổng dư nợ cho vay đạt 161,231 tỷ đồng, vẫn duy trì ở mức cao so với mức đỉnh quý 1/2022 (188,870 tỷ đồng), nhưng giá trị giao dịch hàng ngày vẫn rất thấp. Nguyên nhân là các tài sản thanh khoản cao như cổ phiếu bị bán ra hoặc sử dụng làm tài sản đảm bảo nhằm lấy tiền mặt cho nhu cầu ngoài giao dịch.

Nhưng thị giá cổ phiếu bất động sản giảm mạnh do hệ lụy của áp lực đáo hạn trái phiếu tăng lên và những thông tin bắt bớ lãnh đạo của một số tập đoàn lớn ảnh hưởng đến tâm lý nhà đầu tư. Điều này đã gây ra tình trạng các CTCK bán giải chấp cổ phiếu của các lãnh đạo doanh nghiệp như PDR, NVL, HPX… để thu hồi vốn vay, qua đó gây ra tình trạng giảm sàn diện rộng và kéo VN-Index về mức thấp nhất là 873 điểm.

Về cuối năm, thị trường dần đổi sắc sau nhiều nốt trầm với dòng tiền từ khối ngoại. Chỉ trong 2 tháng cuối năm, khối ngoại mua ròng 32.1 ngàn tỷ đồng, từ đó, ghi nhận mua ròng hơn 30.2 ngàn tỷ đồng cho cả năm 2022 (tính trên 2 sàn niêm yết). Có lẽ đây cũng là gam màu tươi nhất trong bức tranh thị trường chứng khoán năm qua.

Kết thúc 2022, VN-Index dừng ở mức 1,007.09, giảm gần 33%, HNX-Index dừng ở mức 205.31, giảm gần 57%.

Nhìn lại một năm vừa qua, giới đầu tư đã trải qua không biết bao nhiêu cung bậc cảm xúc và rất nhiều sự kiện ấn tượng. Trong bối cảnh triển vọng kinh tế tốt, nhà đầu tư bước vào năm 2023 với tâm thế kỳ vọng một năm tích cực hơn. Câu chuyện chứng khoán sẽ được viết tiếp trong năm 2023 và chắc chắn sẽ không thiếu những màu sắc đặc trưng của thị trường đầy cảm xúc.

Diễn biến VN-Index và thanh khoản sàn HOSE trong năm 2022