Bài của Dương Thị Tiến

Tính đến thời điểm hiện tại của năm 2022, cả thị trường cổ phiếu và trái phiếu đều thua lỗ nặng nề. Chỉ số S&P 500 giảm gần 24% kể từ đầu năm 2022 đến nay, còn Bloomberg U.S. Aggregate Bond Index giảm khoảng 16%. Nếu cả hai chỉ số này kết thúc năm nay trong sắc đỏ, đây sẽ là năm đầu tiên điều đó xảy ra sau nhiều thập kỷ.

Đối với những nhà đầu tư nắm giữ cả cổ phiếu và trái phiếu, họ cũng không thể ngờ có một ngày danh mục hỗn hợp lại có hiệu quả kém như vậy. Kevin Brady, Phó Chủ tịch của Wealthspire Advisors ở New York City, cho biết: “Thông thường, cổ phiếu và trái phiếu có mối quan hệ nghịch đảo. Trong lịch sử, trái phiếu có tác dụng ổn định danh mục khi giá cổ phiếu đi xuống. Nhưng điều đó không xảy ra trong năm nay”.

Với việc hai loại tài sản phổ biến nhất với giới đầu tư nhỏ lẻ đều thua lỗ, không còn nhiều nơi để họ có thể trú ẩn, ông Brady nói.

Một năm khó khăn với cổ phiếu, trái phiếu

Lịch sử cho thấy phải có điều gì đó rất lớn đã xảy ra thì cổ phiếu và trái phiếu mới đồng loạt giảm trong cung một năm. Năm 1931, cuộc khủng hoảng tiền tệ đã buộc Vương quốc Anh phải từ bỏ chế độ bản vị vàng (một hệ thống tiền tệ mà trong đó các quốc gia sử dụng vàng làm cơ sở cho cung ứng tiền tệ), và vào năm 1941, thị trường bị xáo trộn khi Mỹ tham gia Thế chiến 2.

Năm gần nhất diễn ra sự kiện tương tự như hiện nay là vào năm 1969. Lạm phát tăng nhanh vào giữa những năm 1960 buộc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) phải tăng lãi suất nhằm “hạ nhiệt” nền kinh tế, giống như những gì đang diễn ra ngày nay. Nền kinh tế rơi vào suy thoái vào năm 1969, và lợi nhuận trên cổ phiếu và trái phiếu đều âm.

Hiện tại, các chuyên gia tài chính không rõ liệu nền kinh tế hiện nay đã, đang hay sắp rơi vào suy thoái hay không, song có những yếu tố tương tự đang tác động lên thị trường cổ phiếu và trái phiếu. Các nhà đầu tư lo sợ rằng hành động của Fed có thể gây ra suy thoái, khiến nhiều người bán cổ phiếu ra và giá bị đẩy xuống.

Trong khi đó, việc tăng lãi suất cũng có ảnh hưởng quan trọng đến trái phiếu. Bởi vì, giá trái phiếu và lãi suất thay đổi theo hướng trái ngược nhau, nên việc Fed tăng lãi suất đã gây áp lực giảm lên giá trái phiếu.

Steve Laipply, người đứng đầu quỹ ETF trái phiếu tại BlackRock, cho biết: “Fed đang cố tình tăng lãi suất để chống lạm phát, điều này thường không giúp gì cho danh mục đầu tư của bạn”.

Bạn không thể biết nền kinh tế hay chính sách tiền tệ sẽ thay đổi như thế nào trong ngắn hạn. Nhưng nếu lạm phát tiếp tục tăng nóng, Fed có thể duy trì chính sách tăng lãi suất, và điều đó sẽ kéo giá trái phiếu đi xuống.

Ông Laipply cho biết theo nhiều chuyên gia – những người tin rằng giông tố đã qua đi, hiện tại có thể là một cơ hội hấp dẫn cho các nhà đầu tư trái phiếu. “Hầu hết chuyên gia kinh tế đều tin rằng Fed sẽ thành công trong việc kéo giảm lạm phát. Nếu có cùng quan điểm này, bạn sẽ thấy trái phiếu rất hấp dẫn. Nhiều năm qua, chúng tôi chưa từng thấy mức lợi suất trái phiếu như hiện nay”.

Trong những năm trước, khi lãi suất dao động gần 0, nhà đầu tư phải mua trái phiếu rủi ro cao để kiếm lợi nhuận. Tuy nhiên, với những đợt tăng lãi suất gần đây, bạn không cần vất vả tìm kiếm nữa. Lợi suất trái phiếu chính phủ Mỹ kỳ hạn 2 năm là 4.45%. Một năm trước, con số này chỉ chưa tới 0.5%.

Nhiều loại trái phiếu khác cũng đang có lợi suất cao. Điều này mang đến cho các nhà đầu tư nhiều lựa chọn hơn để kiếm lợi nhuận mà không phải gánh những rủi ro tiềm ẩn như với các tài sản rủi ro hơn.

Đối với các nhà đầu tư cổ phiếu, mức giảm 20% không phải là điều gì bất bình thường. Trong 10 lần cổ phiếu giảm từ 20% đến 40% kể từ năm 1945, trung bình thị trường này đã trở lại đỉnh sau 27 tháng. Nói cách khác, điều này vẫn luôn xảy ra trên thị trường cổ phiếu.

Nếu lịch sử lặp lại, lượng cổ phiếu mà bạn đang nắm giữ có thể phục hồi lại mức cao trước đó một cách tương đối nhanh chóng.

Trong thời gian chờ đợi, hãy kiên trì với chiến lược dài hạn của bạn và đầu tư theo một mục tiêu nhất quán, hãy đảm bảo rằng bạn sẽ mua thêm cổ phiếu khi chúng giao dịch ở mức giá thấp hơn.

Christine Benz, Giám đốc tài chính cá nhân và lập kế hoạch nghỉ hưu tại Morningstar, cho biết: “Nếu bạn có một kế hoạch bài bản, có thể bạn sẽ không phải thực hiện bất kỳ thay đổi lớn nào với danh mục của mình”.

Một thay đổi mà bạn đặc biệt nên tránh sau một năm mà trong năm đó danh mục đầu tư của bạn không hiệu quả là đặt cược lớn vào những cổ phiếu gần đây hoạt động tốt. Benz cho biết: “Thoát khỏi danh mục đầu tư đa dạng của bạn để đặt cược vào những cổ phiếu gần đây tăng giá mạnh mẽ, chẳng hạn như đầu tư vào năng lượng hoặc hàng hóa, là công thức dẫn đến thảm họa”.