Thaco Auto - “Lá bài” chiến lược của ông Trần Bá Dương có gì?

Mảng ô tô được xem là “trái tim” đối với Tập đoàn Trường Hải (Thaco, OTC: THA) của tỷ phú Trần Bá Dương. Pháp nhân đảm nhận mảng này là Công ty TNHH Thaco Auto, nơi Thaco vừa công bố kế hoạch IPO trong ba năm tới.

Cách đây ít ngày, Reuters đưa tin Thaco cân nhắc bán 20% cổ phần ở Thaco Auto để tài trợ cho mảng bất động sản.

Sau đó, Thaco đã lên tiếng phủ nhận thông tin này vào chiều 28/06. Theo ông Nguyễn Hùng Minh - Phó Chủ tịch HĐQT Thaco, kế hoạch của Thaco sẽ là chào bán phát hành cổ phần mới cho các nhà đầu tư chiến lược, với tỷ lệ chỉ lên tới 10% cổ phần của Thaco Auto. Số vốn huy động sẽ được sử dụng để phục vụ hoạt động sản xuất kinh doanh và đầu tư mở rộng hệ thống bán lẻ, phát triển sản phẩm mới của Thaco Auto, chứ không phải dành cho mảng bất động sản.

Ông Nguyễn Hùng Minh – Phó Chủ tịch HĐQT THACO

Ông Minh tiết lộ rằng, số cổ phần ESOP năm 2018 của Thaco cũng sẽ được chuyển đổi, hướng đến mục tiêu IPO cho Thaco Auto trong vòng ba năm tới.

Qua những thông tin trên, có thể thấy Thaco đã dành sự ưu tiên lớn cho Thaco Auto. Trên thực tế, mảng hoạt động của Thaco Auto - nhập khẩu, sản xuất lắp ráp, phân phối, bán lẻ và dịch vụ sửa chữa ô tô… - cũng được xem là “trái tim” của Trường Hải.

Thaco Auto có gì?

Năm 2020, Thaco thực hiện tái cấu trúc mạnh, thành lập các tập đoàn con hoạt động trong 6 lĩnh vực trọng yếu gồm: ô tô, nông nghiệp, cơ khí & công nghiệp hỗ trợ, đầu tư - xây dựng; thương mại - dịch vụ và logistics. Trong đó, mảng ô tô do Thaco Auto nắm giữ.

Chỉ mới được thành lập vào tháng 12/2020, Thaco Auto hoạt động độc lập theo mô hình tập đoàn với mảng chính là sản xuất, lắp ráp xe ô tô. Ngoài ra là R&D, phân phối, bán lẻ… Vốn điều lệ gần 7,840 tỷ đồng, người đại diện pháp luật là tỷ phú Trần Bá Dương, cũng là Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Thaco.

Một số lãnh đạo chủ chốt của Thaco Auto

Thaco Auto sở hữu tổ hợp các nhà máy sản xuất, lắp ráp xe đặt tại Khu công nghiệp (KCN) Thaco Chu Lai ở Quảng Nam, gồm Thaco KIA, Thaco Mazda, Luxury Car, nhà máy xe Du lịch chuyên dụng cao cấp, nhà máy sản xuất xe Mô tô, Thaco Bus, Thaco Tải.

Một số nhà máy trong hệ sinh thái của Thaco Auto có pháp nhân riêng. Công ty TNHH Sản xuất và Lắp ráp Ô tô Trường Hải - KIA (Thaco KIA) thành lập vào tháng 07/2007, vốn điều lệ 500 tỷ đồng; Công ty TNHH Sản xuất và Lắp ráp Ô tô Du lịch châu Âu Thaco thành lập vào tháng 02/2019, vốn điều lệ 250 tỷ đồng; Công ty TNHH MTV Sản xuất Xe Bus (Thaco Bus) thành lập năm 2016, vốn điều lệ 550 tỷ đồng; Công ty TNHH MTV Sản xuất Ô tô Thaco - Mazda (Thaco Mazda) thành lập tháng 03/2017, vốn điều lệ 2.5 ngàn tỷ đồng.

Ngoài ra còn có Công ty TNHH Phân phối Thaco Auto (tên cũ Công ty TNHH MTV Phân phối Ô tô Du lịch Chu Lai Trường Hải, thay đổi từ tháng 05/2021) là công ty phân phối xe hơi cho Thaco Auto. Doanh nghiệp được thành lập từ 27/10/2010, vốn điều lệ 500 tỷ đồng.

Đáng chú ý, các doanh nghiệp trên của Thaco đều đã thay đổi chủ sở hữu. Trước đây, các doanh nghiệp trên đều thuộc sở hữu của Thaco. Theo giấy thay đổi đăng ký kinh doanh sau này, thông tin Chủ sở hữu đều bị bỏ trống. Dẫu vậy, người đại diện pháp luật vẫn là ông Trần Bá Dương. Riêng công ty phân phối xe cho Thaco Auto do bà Nguyễn Thiện Mỹ làm Chủ tịch kiêm người đại diện pháp luật. Hoạt động phân phối của Doanh nghiệp này với đầy đủ chủng loại như xe du lịch, xe bus, xe tải, xe chuyên dụng từ các thương hiệu KIA, Mazda, Peugeot, BMW, Foton, Mitsubishi và Thaco BUS. Ngoài ra, Công ty còn đầu tư phát triển xe đô thị chạy điện.

Trong mảng bán lẻ, Thaco Auto hiện có hơn 400 showroom và xưởng dịch vụ trên cả nước. Năm 2022 Thaco Auto chiếm thị phần ô tô hàng đầu trong nước với tỷ lệ 38%, tổng doanh số đạt gần 135,000 xe. Doanh nghiệp cho biết, đã đạt mục tiêu đầu tư sản xuất, lắp ráp ô tô với gần 1 triệu xe tại Việt Nam và xuất khẩu sang các nước như Myanmar, Thái Lan, Philippines… với định hướng tăng trưởng hàng năm cho đến 2030 là khoảng 10 - 20%/năm.

Trong lần chia sẻ với truyền thông vào năm 2022, ông Trần Bá Dương cho biết nửa đầu năm 2022, Thaco Auto bán được 66 ngàn xe, chiếm 40% thị phần, doanh thu hợp nhất gần 50 ngàn tỷ đồng và xuất khẩu 178 triệu USD. Kế hoạch 2022 với doanh thu hơn 107.6 ngàn tỷ đồng, trong đó xuất khẩu 533 triệu USD.

Năm 2023, Thaco Auto hướng đến doanh số trên 138,000 xe và mục tiêu nộp ngân sách 35 ngàn tỷ đồng.

Bên cạnh doanh số khủng cùng thị phần lớn, trong năm 2023, Thaco Auto cũng mang tài sản bảo đảm ở những công ty liên quan để thế chấp ở ngân hàng. Đơn cử như việc Thaco Auto thế chấp ở Ngân hàng TMCP Quốc tế Việt Nam (VIB) với tài sản bảo đảm là tất cả khoản tiền hoặc có thể quy ra tiền mà ba pháp nhân gồm Công ty TNHH Phân phối Thaco Auto, Công ty TNHH Sản xuất Lắp ráp Ô tô Du lịch Cao cấp Thaco, Công ty TNHH MTV Sản xuất Xe bus Thaco đang hoặc sẽ nợ hoặc có nghĩa vụ thanh toán đối với Thaco Auto.

Về ông Trần Bá Dương, người đứng đầu Thaco. Ông Dương lọt vào danh sách tỷ phú của Forbes vào năm 2018. Khối tài sản của ông Dương và gia đình, theo Forbes ước tính, hiện nay vào khoảng 1.5 tỷ USD. Cũng từ sau năm 2018, Thaco bắt đầu bành trướng hoạt động kinh doanh trên nhiều lĩnh vực khác nhau, đặc biệt là thương vụ thâu tóm công ty nông nghiệp HAGL Agrico (HNG) của bầu Đức, mua lại chuỗi siêu thị Emart của Hàn Quốc. Đồng thời từ năm 2018, Thaco hạn chế công bố thông tin về tình hình tài chính doanh nghiệp.

Tính đến cuối năm 2018, Thaco có tổng tài sản khoảng 74.8 ngàn tỷ đồng. Doanh thu trong năm này vào khoảng 59.1 ngàn tỷ đồng, lãi sau thuế cổ đông công ty mẹ gần 6.1 ngàn tỷ đồng. Theo một số nguồn tin thì tổng tài sản của Thaco tính đến cuối năm 2022 đã tăng lên mức gấp đôi so với năm 2018, vào khoảng 153 ngàn tỷ đồng.