Nhìn nhận nhóm ngành chứng khoán

Khách hàng thì chọn công ty chứng khoán vì danh tiếng, thị phần, phí giao dịch rẻ, lãi suất cho vay thấp, nhưng là nhà đầu tư, thì bạn chọn cổ phiếu công ty chứng khoán đó vì điều gì?

Theo mình, sau đây sẽ là 3 yếu tố then chốt:

(1) Thị trường chứng khoán có triển vọng hay không?

(2) Doanh thu tăng trưởng có đến từ hoạt động chính của công ty (môi giới, cho vay,...) không?

(3) Danh mục tự doanh của công ty đó có ổn không?

Trong đó, yếu tố (2) và (3) sẽ được thảo luận riêng ở phần 2.

8% - con số có đủ ‘doping’ cho ngành chứng khoán?

Tính đến cuối tháng 6/2024, số lượng tài khoản giao dịch của nhà đầu tư trên thị trường chứng khoán Việt Nam chính thức vượt qua cột mốc 8 triệu tài khoản, trong đó đã có thêm hơn 600.000 tài khoản mở mới riêng nửa đầu năm nay.

Thực tế, so với các thị trường trong khu vực, tỷ lệ dân số tham gia đầu tư chứng khoán tại Việt Nam còn khá khiêm tốn. Cụ thể, tỷ lệ này tại Thái Lan vào năm 2017 đã là 27,9%, Malaysia là 31,6% (năm 2017), Trung Quốc là 10,7% (năm 2020), Ấn Độ là 15,4% (năm 2021),… Dù vậy, phần lớn là nhà đầu tư cá nhân, số lượng tài khoản của nhà đầu tư tổ chức đến này chỉ chiếm tỷ trọng chưa đến 2,7%.

Margin - vừa phải thúc, vừa phải phanh

Gần đây, sau khi kết quả kinh doanh quý 2 được công bố, dư nợ cho vay tại các công ty chứng khoán tiếp tục phá kỷ lục, ước tính đạt khoảng 225.000 tỷ đồng, vượt xa giai đoạn đầu năm 2022 khi VN-Index trên đỉnh 1.500 điểm, ghi nhận quý thứ 6 liên tiếp tăng so với quý trước.

Trong đó, dư nợ margin tại ngày 30/6 ước tính vào khoảng 218.000 tỷ đồng, tăng 23.000 tỷ so với cuối quý 1 và cũng là con số kỷ lục trong lịch sử chứng khoán Việt Nam.

Tỷ lệ Margin/VCSH tại ngày cuối quý 2 ước đạt xấp xỉ 90%, cao nhất trong vòng 7 quý nhưng vẫn còn thấp hơn nhiều so với giai đoạn VN-Index trên đỉnh 1.500 điểm cũng như ngưỡng an toàn theo quy định (200%).

Tuy vậy, không có nghĩa là dư địa cho vay còn nhiều. Con số 200% này chỉ là điều kiện cần để thúc các công ty chứng khoán mở rộng mảng cho vay margin thôi, còn phải xét đến liệu có còn nguồn để cho vay không vì vốn chủ của các công ty chứng khoán cũng được phân bổ khá nhiều vào các mảng kinh doanh khác, trong đó có mảng Tự doanh (cổ phiếu, trái phiếu, giấy tờ có giá…).

Góc bóc tách

Tiền mặt trong tài khoản chứng khoán cao, thanh khoản thị trường thấp chứng tỏ các nhà đầu tư nhỏ lẻ đang chờ cơ hội bắt đáy. Vậy tại sao vay margin lại cao, là ai dùng?

Được biết, dư nợ cho vay margin tăng thấp hay thậm chí giảm ở nhóm công ty chứng khoán có tệp khách hàng cá nhân lớn (VPS, VPBank, MBS…) trong khi tăng mạnh ở nhóm phục vụ khách hàng tổ chức (bao gồm HCM). Kết hợp với đà bán ròng của khối ngoại vừa rồi thì khả năng cao là các ‘tay to’ vay mua để cân bằng lại giá. Thị trường cũng không ‘căng’ margin như năm 2021 mà thực chất, bối cảnh cũng hoàn toàn khác nhau.

Bài viết hôm nay mang tính chất thống kê và thêm một chút góc nhìn. Rõ ràng, dư địa tăng trưởng của ngành chứng khoán cũng như các công ty chứng khoán vẫn còn rất lớn, vẫn còn rất nhiều việc phải làm.

Mọi người cứ chia sẻ thêm quan điểm trong phần bình luận bên dưới nhé! "We live, we learn".

Các bài viết mới sẽ được cập nhật đều đặn vào thứ Ba và thứ Năm mỗi tuần. Đừng quên theo dõi kênh để không bỏ lỡ những thông báo nhé!