Nhà đầu tư dùng đòn bẩy tài chính, chứng khoán tăng mạnh

Chứng khoán khởi sắc, VN-Index liên tục lập đỉnh mới. Đây cũng là lúc nhà đầu tư mạnh tay sử dụng đòn bẩy tài chính trở lại. Dư nợ vay ký quỹ (margin) tăng cao càng góp phần thúc đẩy thị trường sôi động.

VN-Index tiến sát mốc 1.200 điểm, thanh khoản khởi sắc với liên tiếp những phiên xấp xỉ ngưỡng tỷ USD (23.500 tỷ đồng) kéo theo nhu cầu sử dụng đòn bẩy tăng mạnh. Dư nợ margin tại thời điểm cuối quý 2/2023 là 143,5 nghìn tỷ đồng, tăng hơn 20% so với cuối quý 1. Sáu tháng đầu năm, tổng dư nợ cho vay margin tăng 28,4 nghìn tỷ đồng, bất chấp doanh thu môi giới của nhiều công ty sụt giảm trong quý 2. Trong đó, riêng bốn doanh nghiệp (Mirae Asset, SSI, VPS và TCBS), có dư nợ margin vượt 10.000 tỷ đồng.

Trao đổi với PV Tiền Phong, ông Nguyễn Thế Minh, Giám đốc phân tích Công ty CP Chứng khoán Yuanta Việt Nam cho rằng, chứng khoán khởi sắc thì dư nợ margin tăng là điều dễ hiểu, con số cho vay hiện nay chưa đáng ngại do không tập trung nhiều vào nhóm rủi ro như năm 2021 và đầu năm 2022. “1-2 năm trước, nhà đầu tư vay đầu tư vào nhóm bất động sản thường chiếm 40-45% dư nợ margin toàn thị trường. Đà tăng của thị trường cũng phụ thuộc đáng kể vào nhóm này, nên khi margin tăng nóng, giá cổ phiếu điều chỉnh, rủi ro rất lớn. Bối cảnh hiện nay lại khác, nhiều doanh nghiệp bất động sản thua lỗ kéo dài, cổ phiếu bị cắt margin. Danh mục cho vay của các công ty chứng khoán theo đó giảm bớt rủi ro”, ông Minh nhận định.

Hiện tại, thanh khoản khởi sắc, nhưng theo ông Minh, lượng tiền mới vào thị trường vừa qua không nhiều, do vắng bóng nhà đầu tư mới. Số tài khoản mở mới tăng chủ yếu từ nhà đầu tư đã tham gia thị trường, mở thêm tài khoản ở công ty khác, vì có nhiều ưu đãi như miễn phí giao dịch, vay margin rẻ hơn.

Ông Đỗ Bảo Ngọc, Phó Giám đốc Công ty CP Chứng khoán Kiến thiết Việt Nam cho rằng: “Sử dụng margin không phải lúc nào cũng thắng, vừa qua, nhà đầu tư dùng đòn bẩy có lãi khá nhiều. Tuy nhiên, khi VN-Index đến ngưỡng cản mạnh 1.200 điểm, việc dùng margin cần cẩn trọng. Gặp đợt điều chỉnh nhỏ trong lúc dùng margin cũng có thể lỗ lớn”.

Nhu cầu vay margin tăng cao trở lại, nhiều công ty chứng khoán cũng nhanh chóng mở lại hạn mức tín dụng, ký kết các hợp đồng tài trợ khoản vay mới tại ngân hàng. Cạnh tranh lãi suất margin cũng nóng trở lại. Hiện tại, các công ty chứng khoán đang cho vay margin với lãi suất phổ biến quanh ngưỡng 11%. Cá biệt, một số công ty có yếu tố nước ngoài, cho vay margin chỉ trên dưới 9% (khách hàng mới, vay lượng vốn lớn). Theo thống kê, tỷ lệ đòn bẩy tài chính tại thời điểm cuối tháng 6/2023 ở mức 7,4%, cao nhất trong 3 quý gần đây.

Dư nợ margin tại thời điểm cuối quý 2/2023 là 143,5 nghìn tỷ đồng, tăng hơn 20% so với cuối quý 1. Sáu tháng đầu năm, tổng dư nợ cho vay margin tăng 28,4 nghìn tỷ đồng.