Năm 2024: Câu chuyện vận hành hệ thống KRX làm "nóng" thị trường chứng khoán

Trong năm 2024, kỳ vọng hệ thống KRX đi vào hoạt động sẽ là yếu tố quan trọng giúp nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam từ cận biên lên mới nổi.

Hệ thống KRX kỳ vọng được vận hành trong năm 2024

Mới đây, trong một báo cáo nhật về ngành chứng khoán, Công ty Cổ phần Chứng khoán KB Việt Nam (KBSV) kỳ vọng giá trị giao dịch sẽ được cải thiện trong năm 2024 khi thị trường chứng khoán tăng giá thu hút dòng tiền đầu tư. Bên cạnh đó, lãi suất huy động và cho vay đều về mức thấp, tăng sức hấp dẫn của các tài sản đầu tư tài chính. Đặc biệt, năm 2024 sẽ tiếp tục “nóng” chuyện áp dụng hệ thống KRX.

Theo kế hoạch ban đầu của Sở Giao dịch chứng khoán TP. Hồ Chí Minh (HOSE), hệ thống KRX chính thức được hoạt động vào ngày 25/12/2023. Tuy nhiên ngày 21/12, HOSE tiếp tục có văn bản thông báo tới các công ty chứng khoán thành viên về thực hiện kiểm thử FAT (kiểm thử đợt cuối cùng) trong 3 ngày từ ngày 22-24/12 và báo cáo kết quả cho HOSE vào ngày 25/12/2023.

Theo quan điểm của KBSV, thời gian hệ thống KRX đi vào hoạt động có thể sang quý II năm 2024 để đảm bảo giao dịch thông suốt không phát sinh lỗi nghiêm trọng.

Về cơ bản, hệ thống hoạt động chậm hơn dự kiến không ảnh hưởng quá nhiều đến hoạt động giao dịch trên thị trường. Việc hệ thống KRX “lỡ hẹn” sẽ có tác động tâm lý trong ngắn hạn, đặc biệt đối với nhóm cổ phiếu chứng khoán.

Trong năm 2024, thông tin về việc vận hành hệ thống KRX sẽ tiếp tục “nóng” và đây sẽ là chủ đề được các nhà đầu tư chứng khoán rất quan tâm và theo dõi sát sao.

Hệ thống KRX là yếu tố quan trọng để nâng hạng thị trường

Theo thông tin từ HOSE, hệ thống KRX sẽ cho phép nghiệp vụ bán chứng khoán chờ về (T+1) ngay từ thời điểm ban đầu, giúp đẩy nhanh vòng quay vốn trong hoạt động giao dịch của các nhà đầu tư trên thị trường.

Tại các thị trường đã áp dụng cho phép bán chứng khoán chờ về như Mỹ, Hàn Quốc, Nhất Bản, Thái Lan… giá trị giao dịch bình quân một phiên của các thị trường này trong 5 năm qua đạt xấp xỉ 0.3% tổng vốn hóa thị trường. Con số này thậm chí còn cao hơn với các nước thuộc khu vực châu Á và thị trường mới nổi, đạt 0.42% (với đặc điểm giá trị giao dịch của các nhà đầu tư cá nhân chiếm tỷ trọng lớn) trong khi giá trị giao dịch bình quân trên vốn hóa của Việt Nam là 0.23%.

KBSV kỳ vọng khi hệ thống KRX đi vào hoạt động ổn định có thể giúp giá trị giao dịch trung bình 1 phiên của VN-Index tiến dần về mức 0.3% - 0.4% vốn hóa thị trường, tương đương tăng 30 – 70% so với thanh khoản trung bình 5 năm gần đây.

Được biết, tháng 9/2023, Việt Nam tiếp tục nằm trong danh sách xem xét nâng hạng của FTSE Russell. Tuy nhiên, Việt Nam vẫn chưa đáp ứng đủ điều kiện để chính thức trở thành thị trường mới nổi.

Theo báo cáo từ FTSE, Việt Nam hiện còn 2/9 điều kiện để được nâng hạng bao gồm: Chuyển giao đối ứng thanh toán chấm mức “hạn chế” do hiện tại, nhà đầu tư cần có tiền khi đặt lệnh giao dịch thay vì chỉ cần có tiền khi thực hiện giao dịch; tiêu chí chi phí xử lý giao dịch thất bại không được chấm điểm do nhà đầu tư hiện cần có đủ 100% tiền mặt khi đặt lệnh giao dịch nên không xảy ra giao dịch thất bại.

KBSV kỳ vọng hệ thống KRX sau khi đi vào vận hành sẽ giải quyết được cả 2 vấn đề trên. Tuy nhiên, thời gian đầu nhiều khả năng chỉ áp dụng đối với nhà đầu tư tổ chức nước ngoài.

“Chúng tôi cho rằng cơ hội nâng hạng thị trường trong kỳ xem xét nâng hạng của FTSE cuối năm 2024 hoặc muộn hơn là sang năm 2025 là có cơ sở”, KBSV nhận định.

Bên cạnh KBSV, một số công ty chứng khoán khác cũng đồng quan điểm rằng, việc hệ thống KRX đi vào hoạt động sẽ thúc đẩy quá trình nâng hạng của thị trường chứng khoán Việt Nam từ thị trường cận biên lên thị trường mới nổi nhanh hơn.

Theo Công ty Cổ phần Chứng khoán MB (MBS), hệ thống KRX đưa vào vận hành từ năm 2024 là bước đệm cho phát triển thị trường chứng khoán, tạo nền tảng cơ sở để nhiều sản phẩm mới được triển khai, kết hợp với môi trường lãi suất thấp dòng tiền có thể dịch chuyển sang thị trường chứng khoán. Hệ thống KRX sẽ là biện pháp rút ngắn con đường nâng hạng thành thị trường mới nổi của Việt Nam.

Theo quan sát của Công ty Cổ phần Chứng khoán Rồng Việt (VDSC), thực tế là hệ thống KRX đang ở khâu FAT, hoàn toàn có thể kỳ vọng việc “go-live” trong 2024. Sau đó, Tổng công ty Lưu ký và Bù trừ chứng khoán Việt Nam (VSD) cần chuyển đổi sang cơ chế đối tác bù trừ trung tâm (CCP) cho thị trường chứng khoán cơ sở, giúp giải quyết thanh vấn đề thanh toán và bù trừ.

Các công ty chứng khoán cho rằng, trong năm 2024. Kỳ vọng hệ thống KRX tiếp tục là "cú huých" cho tăng trưởng của thị trường chứng khoán Việt Nam. Hiện nay, định giá thị trường chứng khoán Việt Nam đang ở mức thấp, thấp hơn mức trung bình 10 năm của chỉ số VN-Index.

KRX là hệ thống công nghệ thông tin điều hành và quản lý giao dịch trên thị trường chứng khoán của Hàn Quốc, được HOSE ký kết chuyển giao công nghệ với Sở giao dịch Chứng khoán Hàn Quốc (KRX) vào tháng 12/2012, kỳ vọng sẽ đi vào vận hành trong năm 2024 sau khoảng thời gian gần chục năm trì hoãn (dự tính ban đầu hoàn thành vào năm 2015).

Khi hệ thống KRX được vận hành hoàn thiện và sử dụng hết các tính năng sẽ đem đến những thay đổi lớn bao gồm: Cải thiện số lượng lệnh, tốc độ khớp lệnh; Giao dịch T+1, T+0, giảm thời gian thanh toán; Đa dạng hóa sản phẩm, hình thức đầu tư như nghiệp vụ bán khống, các hợp đồng quyền chọn… Tuy nhiên, trong ngắn trung hạn, hệ thống KRX nhiều khả năng sẽ chỉ tập trung vận hành các tác vụ cơ bản, đảm bảo tính ổn định của hệ thống.