Một công ty bất ngờ phát hành 4.700 tỷ đồng trái phiếu doanh nghiệp

Công ty Nam An là cái tên hiếm hoi phát hành trái phiếu doanh nghiệp quy mô lớn thời điểm hiện tại, mang lại những tín hiệu "hồi sinh" đầu tiên cho thị trường đang gặp nhiều khó khăn.

Công ty Đầu tư và Kinh doanh Nam An vừa công bố kết quả phát hành trái phiếu quy mô lớn nhất trong nhiều tháng qua. Theo đó, lô trái phiếu NANCB2324001 có giá trị 4.700 tỷ đồng đã hoàn tất phát hành vào ngày 10/3/2023. Lô trái phiếu có kỳ hạn 18 tháng, đáo hạn ngày 10/9/2024. Lãi suất trái phiếu không được công bố.

Nam An là công ty chưa đại chúng, có trụ sở chính tại khu đô thị sinh thái Vinhomes Riversides, phường Phúc Lợi, quận Long Biên, Hà Nội. Đây là doanh nghiệp hiếm hoi phát hành trái phiếu doanh nghiệp thời điểm hiện tại. Thống kê từ đầu năm cho thấy, số đợt phát hành mới chỉ đếm trên đầu ngón tay.

Riêng cả tháng 2/2023 chỉ có 2.000 tỷ đồng trái phiếu doanh nghiệp được phát hành ở thị trường trong nước. Tổng lượng trái phiếu phát hành ra công chúng thuộc về Công ty Cổ phần Tập đoàn Masan (1.500 tỷ đồng) với lãi suất là 9,5%/năm và kỳ hạn 5 năm và Công ty Bất động sản Sơn Kim (500 tỷ đồng) và lãi suất 13,5%/năm.

Mức suy giảm lớn về quy mô phát hành trái phiếu được ghi nhận trong bối cảnh thị trường vẫn chưa thuận lợi cả về phía cung và phía cầu. Đến ngày 5/3, theo thông báo của Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX), có khoảng 46 doanh nghiệp nằm trong danh sách chậm nghĩa vụ thanh toán lãi hoặc nợ gốc trái phiếu doanh nghiệp.

Trái ngược với sự nguội lạnh của hoạt động phát hành, áp lực đáo hạn trái phiếu doanh nghiệp năm 2023 nóng lên từng ngày, lên tới khoảng 252 nghìn tỷ đồng, tăng mạnh 64% so với cùng kỳ và quý 2-3 là giai đoạn căng thẳng với gần 160 nghìn tỷ trái phiếu đáo hạn. Đáng chú ý, nhóm doanh nghiệp bất động sản chiếm tỷ trọng lớn nhất, khoảng 43% tổng giá trị đáo hạn, tương đương gần 110 nghìn tỷ đồng.

Việc Nam An có thể phát hành trái phiếu doanh nghiệp với quy mô lớn kỳ vọng mang lại những tín hiệu "hồi sinh" đầu tiên cho thị trường đang gặp nhiều khó khăn này. Cụ thể doanh nghiệp có dự án và phương án dòng tiền trả nợ gốc, lãi khả thi vẫn có thể huy động vốn trái phiếu.

Ngày 5/3, Chính phủ đã ban hành Nghị định 08/2023 sửa đổi bổ sung quy định về phát hành trái phiếu riêng lẻ, trong đó có nhiều quy định mới mang tính hỗ trợ cho thị trường như: cho phép tổ chức phát hành trái phiếu kéo dài kỳ hạn thêm tối đa 2 năm, có thể thanh toán gốc, lãi bằng tài sản khác; tạm ngưng các quy định xác định tư cách nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp là cá nhân, xếp hạng tín nhiệm và thời gian phân phối trái phiếu.

Nghị định mới được kỳ vọng tìm ra lối thoát cho doanh nghiệp bất động sản. Việc chuyển đổi trái phiếu thành khoản đầu tư bất động sản có thể mang lại cơ hội cho trái chủ, khi thị trường địa ốc hồi phục, giá trị bất động sản tăng nhanh, nhà đầu tư không chỉ hoàn được vốn mà còn có thể thu về một khoản giá trị gia tăng.

Tuy nhiên, nhiều chuyên gia cho rằng, Nghị định 08 mới về trái phiếu doanh nghiệp là tín hiệu tích cực, song mới chỉ đưa ra các giải pháp mang tính tình thế, thiếu đi tính đột phá giúp giải quyết triệt để nguồn gốc vấn đề.

Trên thực tế, các biện pháp được đưa ra như thanh toán nợ trái phiếu doanh nghiệp bằng tài sản khác nếu được nhà đầu tư chấp thuận đã được một số chủ đầu tư bất động sản thực hiện từ trước. Tương tự, việc đám phán với các trái chủ để kéo dài thêm kỳ hạn trái phiếu doanh nghiệp cũng đã được nhiều doanh nghiệp thực hiện.

Khá nhiều sản phẩm bất động sản được đề nghị dùng hoán đổi trái phiếu lại là tài sản được hình thành trong tương lai, thậm chí chưa hoàn thiện về pháp lý. Như vậy, giải pháp này có thể đơn giản là hoán đổi rủi ro này sang rủi ro khác cho nhà đầu tư trái phiếu.