Năm 2024, xuất khẩu thép Việt Nam đã phục hồi ấn tượng, tạo đà tích cực bước sang 2025. Tổng lượng thép xuất khẩu năm 2024 đạt ~12,62 triệu tấn, kim ngạch 9,08 tỷ USD, tăng lần lượt 13,47% về lượng và 8,78% về giá trị so với 2023​. Đây là tín hiệu cho thấy doanh nghiệp thép Việt Nam đã thích ứng tốt hơn với các rào cản thương mại và tìm kiếm được thị trường mới. Cơ cấu thị trường xuất khẩu cũng có sự thay đổi: ASEAN, EU và Hoa Kỳ tiếp tục là ba thị trường lớn nhất, chiếm tỷ trọng tương ứng ~26%, 25% và 15% trong tổng lượng xuất khẩu​. Đáng chú ý, xuất khẩu thép sang Hoa Kỳ tăng hơn 50% trong năm 2024, đạt gần 1,7 triệu tấn, trị giá 1,3 tỷ USD​. Thép Việt Nam nhờ đó nâng thị phần tại Mỹ lên khoảng 13% tổng xuất khẩu (từ mức 9,7% năm 2023)​. Sở dĩ xuất khẩu sang Mỹ tăng mạnh một phần do các nhà sản xuất tôn mạ Việt chuyển hướng sử dụng HRC nội địa, tránh nguồn HRC có xuất xứ Trung Quốc/Hàn Quốc bị Mỹ áp thuế (giúp né thuế phòng vệ thương mại của Hoa Kỳ)​. Ngoài ra, một số thị trường mới nổi như Nga, Ả Rập Xê Út, Tây Ban Nha cũng ghi nhận mức tăng trưởng đột biến (2-3 con số) về nhập khẩu thép Việt​, cho thấy doanh nghiệp đã đa dạng hóa đầu ra, không phụ thuộc quá mức vào một vài khu vực truyền thống.

Triển vọng xuất khẩu ngành thép năm 2025 tương đối khả quan nhưng đi kèm thách thức. Về thuận lợi, nhu cầu thép toàn cầu được dự báo nhích lên như đã đề cập (+1,2%), đặc biệt nhu cầu từ các thị trường lớn của Việt Nam như EU, Mỹ dự kiến tăng 2–3%​. Thêm vào đó, việc thực thi các hiệp định thương mại tự do (FTA) như EVFTA, CPTPP, RCEP đang giúp nhiều mặt hàng thép của Việt Nam được hưởng thuế suất ưu đãi hoặc hạn ngạch rộng hơn so với đối thủ cạnh tranh. Ví dụ, thép cuộn cán nguội và tôn mạ của Việt Nam xuất sang EU sẽ dần được giảm thuế về 0% theo lộ trình EVFTA, tạo lợi thế về giá so với thép Trung Quốc (không có FTA với EU). Những yếu tố này hỗ trợ doanh nghiệp duy trì đà tăng trưởng xuất khẩu, dù tốc độ có thể khiêm tốn hơn năm trước (dự kiến chỉ khoảng 3-5% trong 2025).

Mặt khác, áp lực cạnh tranh và rào cản thương mại đối với xuất khẩu thép Việt Nam năm 2025 vẫn hiện hữu. Nhiều quốc gia nhập khẩu đang tăng cường bảo hộ thông qua điều tra áp thuế: Hoa Kỳ mới đây khởi xướng điều tra chống bán phá giá và chống trợ cấp với thép chống ăn mòn (tôn mạ) từ Việt Nam (cùng 9 nước khác)​; Liên minh châu Âu tiếp tục duy trì cơ chế hạn ngạch thuế quan (TRQ) đối với thép nhập khẩu; các nước ASEAN lân cận như Thái Lan, Malaysia cũng điều tra chống bán phá giá HRC Việt Nam​. Điều này có nghĩa là doanh nghiệp thép khi đẩy mạnh xuất khẩu phải chấp nhận biên lợi nhuận mỏng hơn, hoặc tìm thị trường “dễ thở” hơn. Thực tế, mặt hàng thép có hàm lượng xuất khẩu cao như tôn mạ kẽm (hơn 50% sản lượng xuất khẩu) đã chịu ảnh hưởng rõ rệt, trong khi các mặt hàng tập trung nội địa như thép xây dựng, HRC (chỉ 20–35% sản lượng dùng cho xuất khẩu) ít bị ảnh hưởng hơn​. Do vậy, trong năm 2025, nhiều doanh nghiệp (điển hình như Hòa Phát) có chiến lược ưu tiên thị trường nội địa và khu vực, chỉ xuất khẩu sản lượng dư thừa, vừa tránh rủi ro thuế, vừa đảm bảo hiệu quả kinh doanh.