Xu thế dòng tiền: Mùa báo cáo lợi nhuận quý 3 sắp hết, thị trường còn động lực nào?

VN-Index không tăng được trong tuần qua và VN30-Index giảm mạnh 1,1% cho thấy nhóm cổ phiếu blue-chips tiếp tục gây thất vọng. Điều này có ảnh hưởng lớn tới xu hướng chung của thị trường...

VN-Index không tăng được trong tuần qua và VN30-Index giảm mạnh 1,1% cho thấy nhóm cổ phiếu blue-chips tiếp tục gây thất vọng. Điều này có ảnh hưởng lớn tới xu hướng chung của thị trường.

Dòng tiền đã không quay trở lại với nhóm blue-chips, thậm chí tỷ trọng còn giảm đi, trong khi các cổ phiếu vừa và nhỏ vẫn sôi động. Các chuyên gia cho rằng nguyên nhân đến từ việc mức định giá đã phản ánh hợp lý kết quả kinh doanh. Mặt khác lợi nhuận từ các nhóm cổ phiếu blue-chips quan trọng như ngân hàng, bất động sản không mấy ấn tượng.

Ngoài ra về mặt xu hướng, cả VN-Index lẫn VN30-Index vẫn không thể hiện một xu hướng tăng trưởng mới mà vẫn chỉ đang phục hồi lại đỉnh cao cũ. Do đó dòng tiền thiên về đầu cơ ngắn hạn, lựa chọn những cổ phiếu có khả năng tăng tốt hơn thay vì các blue-chips vốn rất nặng nề.

Trạng thái lình xình yếu hiện tại được dự báo sẽ còn kéo dài, do thị trường chuẩn bị kết thúc mùa báo cáo tài chính quý 3 và rơi vào vùng trũng thông tin. Vẫn có các yếu tố hỗ trợ nhưng trong ngắn hạn cơ hội tăng về mặt xu hướng là không rõ ràng, các cổ phiếu nhỏ, cổ phiếu đầu cơ khó có thể là động lực.

Các chuyên gia thiên về chiến lược tìm kiếm cổ phiếu hưởng lợi trong quý 4, có khả năng phản ứng với những chính sách hỗ trợ tăng trưởng, và duy trì tỷ trọng cổ phiếu ở mức trung bình.

Mùa kết quả kinh doanh đã không giúp thanh khoản thị trường gia tăng thêm rõ rệt, trong khi mức sử dụng margin vẫn rất cao. Điều này là một sự trái ngược: trong khi số tài khoản mở mới ngày càng nhiều, cộng thêm vay mượn lớn mà không đẩy thanh khoản trở lại mức cao cũ. Có thể lý giải điều nay như thế nào?

Ông Nguyễn Việt Quang - Giám đốc Trung tâm kinh doanh 3 Yuanta Hà Nội

Theo tôi thấy thanh khoản không tăng thêm mà mức sử dụng margin vẫn rất cao chứng tỏ nhà đầu tư giai đoạn này khá thận trọng và đã hạn chế giao dịch lướt lát. Điều này cũng khá dễ hiểu khi hơn 1 tuần qua thị trường gần như sideway có biến động thì chỉ biến động mạnh trong phiên. Giai đoạn này cũng là giai đoạn thị trường lưỡng lự nên nhiều nhà đầu tư hạn chế mở mới vị thế mua.

Ông Ngô Quốc Hưng - Chuyên gia cao cấp Chiến lược thị trường Chứng khoán MBS

Theo thống kê, thanh khoản toàn thị trường kể từ đầu tháng 10 cho tới nay đạt trung bình 25.937 tỷ đồng/phiên, thấp nhất trong 3 tháng qua và vẫn đang trong xu hướng giảm kể từ đỉnh tháng 6 (29.700 tỷ đồng).

Có thể thấy thanh khoản thị trường chưa trở lại mức cao cũ dù số lượng tài khoản mở mới ngày càng nhiều trong khi mức sử dụng margin vẫn rất cao. Một trong các nguyên nhân có thể đến từ:

1) Mức tập trung vốn ở nhóm cổ phiếu ngân hàng đã giảm mạnh, từ mức chiếm tỷ trọng 45% toàn thị trường hồi tháng 6 đã về mức hơn 17% ở thời điểm hiện tại;

2) Trong quý 2 vừa qua, các doanh nghiệp niêm yết đã tận dụng lúc thị trường thuận lợi cả về điểm số và thanh khoản để tăng vốn hoặc phát hành thêm, qua đó hút một lượng vốn lớn;

3) Việc nền kinh tế mở cửa trở lại sau khi dịch bệnh được kiềm chế cũng có thể khiến 1 lượng vốn nhàn dỗi từ doanh nghiệp quay trở lại hoạt động sản xuất, v.v…

Ông Trần Đức Anh – Giám đốc chiến lược thị trường Chứng khoán KBS

Thanh khoản thị trường thường tăng mạnh ở các nhịp thị trường tăng điểm kéo dài, tâm lý nhà đầu tư hưng phấn, nhiều yếu tố thông tin hỗ trợ xuất hiện. Trong khi đó, bối cảnh thị trường hiện tại có sự khác biệt, với diễn biến lình xình đi ngang của các chỉ số phản ánh tâm lý thận trọng của nhà đầu tư trong bối cảnh cùng mùa báo cáo lợi nhuận là tương đối tiêu cực (ngoại trừ ở nhóm blue-chips vốn hoá lớn) do ảnh hưởng của đợt giãn cách xã hội quý 3, rủi ro tái bùng phát dịch Covid-19 là hiện hữu, bên cạnh một vài rủi ro ngoại biên khác vẫn chưa được giải toả.

Ngoài ra, tôi cho rằng còn một lí do khác lý giải nguyên nhân thanh khoản thị trường suy yếu ở thời điểm hiện tại có thể đến từ việc các hoạt động sản xuất kinh doanh đang dần được khôi phục khi quy định cách ly xã hội dần được cởi bỏ, khiến dòng vốn rời bỏ thị trường chứng khoán và quay trở lại các kênh kinh doanh truyền thống.

Nhìn chung, tôi cho rằng các phiên giao dịch với giá trị giao dịch toàn thị trường lên tới 30-40 nghìn tỷ như cách đây vài tháng chỉ là các phiên có tính đột biến. Thay vào đó, mức thanh khoản 20 nghìn tỷ mỗi phiên được đánh giá là bền vững và ổn định hơn.

Ông Lê Đức Khánh – Giám đốc phân tích Chứng khoán VPS

Theo tôi có thể dòng tiền lớn đang chuyển sang các cổ phiếu vừa và nhỏ: Các cổ phiếu lớn, nhóm VN30 không tăng điểm mấy hoặc điều chỉnh, nhưng các cổ phiếu midcap, smallcap lại tăng điểm.

Thanh khoản tăng, chỉ số chứng khoán tăng khi nhóm cổ phiếu blue-chips, cổ phiếu đầu ngành tăng điểm, toàn bộ thị trường phải bước vào pha tăng điểm mới vượt đỉnh mới hoàn toàn – có nghĩa VN-Index phải vượt mốc 1,400 – 1,425 điểm trở lên.

Bà Hồ Nguyễn Thủy Tiên - Giám đốc Khách hàng cá nhân Chứng khoán Rồng Việt

Thị trường giai đoạn này có sự phân hóa rõ giữa các nhóm ngành, trong khi cổ phiếu nhóm ngân hàng đứng yên, thì các dòng cổ phiếu phân bón, bất động sản lại tăng tốt. Khi margin dường như tăng mạnh và đã “full” ở các công ty chứng khoán, thì sức mua sẽ không còn nhiều, lực mua mới không còn mạnh, thị trường sẽ khó tăng mạnh. Bên bán thì giữ chặt hàng vì sợ bán ra là mất hàng. Bên mua thì thăm dò, chờ đợi cơ hội xuống tiền, và một số nhà đầu tư thì cũng đã “full margin” (hết sức mua), nên thị trường giai đoạn này sẽ có sự giằng co, thanh khoản không cao được.

Kết quả kinh doanh quý 3 tích cực đã không tác dụng nhiều đối với nhóm cổ phiếu blue-chips. Nhiều mã trong VN30 tuần qua suy yếu đáng kể và trở thành nguyên nhân kìm hãm tăng trưởng của chỉ số, trong khi đó dòng tiền vẫn chỉ giao dịch mạnh ở cổ phiếu nhỏ, cổ phiếu đầu cơ. Thị trường đã nhiều tuần nay chờ đợi dòng tiền trở lại với blue-chips, nhưng dường như không thành công khi giao dịch ở nhóm này tiếp tục giảm. Vì sao vậy?

Ông Lê Đức Khánh – Giám đốc phân tích Chứng khoán VPS

VN-Index/VN30 vẫn chỉ đang vận động trong pha “sóng hồi” trở lại về khu vực vùng đỉnh cũ – giai đoạn cuối tháng 6. Quan sát diễn biến VN-Index đang diễn biến tốt hơn chỉ số VN30 – điều này phản ánh nhóm VN30 đang không phải là tâm điểm chú ý của các nhà đầu tư bởi chỉ số này vẫn điều chỉnh đi ngang với thanh khoản thấp trong vòng 1, 2 tuần trở lại đây.

Theo tôi dòng tiền vẫn đang tập trung sang các cổ phiếu ngoài nhóm VN30, như đã nói ở trên là vào nhóm cổ phiếu vốn hóa vừa và penny, nhóm cổ phiếu đầu tư. Giai đoạn này có thể tiếp tục diễn ra thêm ít nhất có thể đến hết tháng 10.

Bà Hồ Nguyễn Thủy Tiên - Giám đốc Khách hàng cá nhân Chứng khoán Rồng Việt

Khi kết quả kinh doanh Q3 được công bố, thị trường sẽ phân hóa giữa các nhóm ngành. Dù vậy, ở các nhóm cổ phiếu vốn hóa lớn tác động đến thị trường, như bất động sản và ngân hàng (chiếm gần 54% giá trị vốn hóa thị trường), thì triển vọng kinh doanh quý 3 không thực sự khả quan.

Cụ thể, Q3 thường là quý thấp điểm ghi nhận lợi nhuận đối với ngành bất động sản, cao điểm ghi nhận kết quả kinh doanh nhóm ngành này sẽ rơi vào quý 4. Đồng thời, do giãn cách kéo dài ở TP. HCM và các tỉnh lân cận, hoạt động bán hàng và tiến độ xây dựng bị trì hoãn tại các khu vực trọng điểm như TP.HCM, Đồng Nai, Long An, vốn có thể ảnh hưởng đến tiến độ bàn giao và ghi nhận lợi nhuận trong tương lai.

Ở nhóm ngành ngân hàng, lợi nhuận trong quý 3 có thể tăng trưởng chậm lại đáng kể so với quý 2/2021. Ngoài ra, sau tròn một quý thực hiện giãn cách tại TP.HCM, bức tranh nợ xấu của ngành ngân hàng đang là vấn đề được quan tâm nhiều hơn. Tôi vẫn duy trì kỳ vọng nợ xấu và nợ được cơ cấu lại của ngành Ngân hàng tăng mạnh trong giai đoạn cuối năm và ảnh hưởng lên tốc độ và độ lớn của trích lập dự phòng, tuy nhiên nợ xấu sẽ có độ trễ trong việc hình thành và đồng thời cũng có sự lệch pha giữa tốc độ tăng nợ xấu của các ngân hàng. Điều này có thể được nhận thấy thông qua mức độ giảm giá của các ngân hàng thời gian qua, nếu điều chỉnh thêm cho các yếu tố câu chuyện riêng biệt. Tôi kì vọng điểm rơi về nợ xấu sẽ chủ yếu ở quý 4, nhưng các ngân hàng sẽ chủ động trích lập trong quý 3 tùy tình hình và năng lực tài chính của riêng từng ngân hàng.

Ông Trần Đức Anh – Giám đốc chiến lược thị trường Chứng khoán KBS

Dù giao dịch ở nhóm cổ phiếu vốn hoá lớn trong thời gian gần đây không thực sự tích cực, tuy nhiên nếu nhìn trên một xu hướng dài hơn từ đầu năm đến nay nhóm này vẫn là nhóm có mức tăng vượt trội so với thị trường chung, phản ánh tình hình tài chính, kết quả kinh doanh ở nhóm vốn hoá lớn duy trì tích cực bất chấp tác động bởi dịch Covid-19 (điều không xảy ra ở nhóm cổ phiếu vốn hoá vừa và nhỏ), như có thể thấy trong mùa báo cáo KQKD quý 3 vừa qua.

Diễn biến lình xình ở nhóm vốn hoá lớn ở thời điểm hiện tại có thể coi là nhịp nghỉ tạm thời sau giai đoạn tăng mạnh, dòng tiền tìm đến nhóm cổ phiếu chưa tăng (chủ yếu vốn hoá vừa và nhỏ) có các yếu tố thông tin hỗ trợ hấp dẫn. Tôi đánh giá đây chỉ là xu hướng tạm thời và nhóm vốn hoá lớn vẫn còn nhiều cơ hội để quay trở lại dẫn dắt thị trường trong vài tuần tới.

"Tôi cho rằng bức tranh lợi nhuận Q3/2021 không mấy sáng sủa khiến định giá thị trường chung trở nên kém hấp dẫn cùng với thực tế là quá trình phục hồi hoạt động sản xuất kinh doanh đang gặp những trở ngại khó lường sẽ dần thay thế hiệu ứng “mở cửa nền kinh tế” trong việc tác động tới tâm lý thị trường và làm giảm khả năng bứt phá của VN-Index trong ngắn hạn". (Bà Hồ Nguyễn Thủy Tiên)

Ông Nguyễn Việt Quang - Giám đốc Trung tâm kinh doanh 3 Yuanta Hà Nội

Hiện tại thị trường đang trong giai đoạn phân hóa rất mạnh và chỉ tập trung ở các doanh nghiệp có kết quả kinh doanh quý 3 tốt hoặc tiềm năng hồi phục mạnh vào quý 4.

Việc dòng tiền vào các cổ phiếu nhỏ, đầu cơ mà không phải blue-chip theo tôi là do:

1) Nhiều cổ phiếu blue-chip có kết quả kinh doanh không tăng trưởng hoặc tăng trưởng nhẹ mà giá hiện tại đã khá cao nên việc hút dòng tiền khó khăn hơn những giai đoạn trước đó. Trong khi nhiều cổ phiếu nhỏ có kết quả kinh doanh tăng trưởng tốt giá chưa tăng mạnh hoặc các cổ phiếu có thông tin tích cực.

2) Hiện tại đây là giai đoạn mà nhà đầu tư thiên về đánh ngắn, hơn là mở vị thế nắm giữ các khoản đầu tư dài hạn.

Ông Ngô Quốc Hưng - Chuyên gia cao cấp Chiến lược thị trường Chứng khoán MBS

Thanh khoản khớp lệnh bình quân ở nhóm VN30 chỉ ở mức 7.570 tỷ đồng/phiên trong 6 tuần vừa qua và chưa có tuần nào đạt 8.000 tỷ đồng. Trong khi đó ở mức đỉnh tháng 8 vừa qua, chỉ số cũng tương đương với thời điểm hiện tại, mức thanh khoản khớp lệnh bình quân đạt trên 11.000 tỷ đồng/phiên.

Tôi cho rằng có 2 nguyên nhân có thể khiến dòng tiền chưa quay lại đối với nhóm blue-chíp có thể là:

1) Về kỹ thuật, chỉ số chưa vượt đỉnh tháng 8 nên chưa lôi kéo được dòng tiền quay trở lại, bên cạnh đó nhóm midcap và smallcap liên tục lập đỉnh cao mới cũng khiến mức sinh lời ở nhóm cổ phiếu vừa và nhỏ hấp dẫn hơn so với nhóm cổ phiếu blue-chips.

2) Về các yếu tố cơ bản: Kết quả kinh doanh quý 3 cũng đã được phản ánh trước vào giá cổ phiếu do vậy không có nhiều tác dụng khi các thông tin này được công bố và khiến thị trường phân hóa mạnh hơn.

Mùa kết quả kinh doanh quý 3 đang sắp kết thúc. Theo anh chị trong ngắn hạn tới đây, liệu thị trường còn có động lực nào khác để tăng trưởng tiếp. Anh chị đánh giá triển vọng ngắn hạn như thế nào?

Ông Trần Đức Anh – Giám đốc chiến lược thị trường Chứng khoán KBS

Trước khi đi ngang, giảm nhẹ trong các phiên gần đây, thị trường đã trải qua nhịp tăng tương đối tốt nửa đầu tháng 10 nhờ được hỗ trợ bởi các thông tin liên quan đến vaccine Covid-19, dịch bệnh dần được kiểm soát, các quy định giãn cách xã hội dần được gỡ bỏ. Với việc mùa báo cáo lợi nhuận quý 3 đang dần kết thúc, thị trường đang đi vào vùng trũng thông tin và động lực để tăng tiếp là không lớn. Tôi thiên về kịch bản thị trường sẽ tiếp tục biến động lình xình, đi ngang khi mà các yếu tố rủi ro trong ngắn hạn cũng không đáng kể.

Ông Lê Đức Khánh – Giám đốc phân tích Chứng khoán VPS

Theo tôi dòng tiền tham gia vào thị trường vẫn duy trì ở mức tốt và luôn sẵn sàng tìm kiếm các cơ hội ở các doanh nghiệp có hoạt động kinh doanh khởi sắc, thông tin hỗ trợ. Nhóm doanh nghiệp có kết quả kinh doanh tốt hoặc trung bình cũng như các cổ phiếu đầu cơ, cổ phiếu nhỏ vẫn thu hút sự quan tâm từ phía các nhà đầu tư.

Sự phân hóa đang diễn ra mạnh khi dòng tiền tập trung ở nhóm cổ phiếu Thép, phân bón, dịch vụ tài chính và đặc biệt là nhóm bất động sản. Diễn biến tăng giá của nhóm cổ phiếu bất động sản như HDC, DIG, NTL, KDH, DPG... trong thời gian vừa qua cũng là khá ấn tượng.

Ông Ngô Quốc Hưng - Chuyên gia cao cấp Chiến lược thị trường Chứng khoán MBS

Trong ngắn hạn, thị trường đang kỳ vọng vào các gói hỗ trợ, kích cầu nền kinh tế sau đại dịch. Trong ngắn hạn, có lẽ không còn nhiều thông tin hỗ trợ đối với thị trường trong nước, trong khi chứng khoán Mỹ cũng đang ở đỉnh cao mới. Theo tôi cơ hội đối với nhóm cổ phiếu blue-chips đang giảm dần, dòng tiền vẫn xoay vòng ở nhóm cổ phiếu đầu cơ hoặc vừa và nhỏ.

Ông Nguyễn Việt Quang - Giám đốc Trung tâm kinh doanh 3 Yuanta Hà Nội

Khi báo cáo kinh doanh quý 3 ra hết thị trường sẽ vào giai đoạn vùng trũng thông tin có lẽ thông tin để kích thích thị trường sẽ đến từ thông tin về các gói kích thích nền kinh tế, đầu tư công.

Cổ phiếu vừa và nhỏ sinh lời rất tốt và chiến lược tập trung vào cổ phiếu cụ thể vẫn đem lại hiệu quả dù tổng thể thị trường vẫn đi ngang và phân hóa. Tuy nhiên nhiều cổ phiếu cũng đã tăng giá khá mạnh, liệu chiến lược giao dịch này vẫn còn hiệu quả thời gian tới? Anh chị duy trì tỷ trọng cổ phiếu hiện tại như thế nào?

"Theo tôi dòng tiền vẫn đang tập trung sang các cổ phiếu ngoài nhóm VN30, như đã nói ở trên là vào nhóm cổ phiếu vốn hóa vừa và penny, nhóm cổ phiếu đầu tư. Giai đoạn này có thể tiếp tục diễn ra thêm ít nhất có thể đến hết tháng 10". (Ông Lê Đức Khánh).

Ông Nguyễn Việt Quang - Giám đốc Trung tâm kinh doanh 3 Yuanta Hà Nội

Theo tôi thấy dòng tiền vào các cổ phiếu vừa và nhỏ sẽ không bền, nhưng giúp các cổ phiếu này tăng rất nhanh và mạnh khi đến một mức giá cao thì dòng tiền không chấp nhận rủi ro tham gia nữa. Chiến lược này nhà đầu tư cần thực hiện đánh nhanh rút nhanh và quản trị danh mục chặt chẽ. Hiện tôi đang duy trì danh mục ở mức tỷ trọng an toàn chưa sử dụng margin.

Bà Hồ Nguyễn Thủy Tiên - Giám đốc Khách hàng cá nhân Chứng khoán Rồng Việt

Tôi cho rằng bức tranh lợi nhuận Q3/2021 không mấy sáng sủa khiến định giá thị trường chung trở nên kém hấp dẫn cùng với thực tế là quá trình phục hồi hoạt động sản xuất kinh doanh đang gặp những trở ngại khó lường sẽ dần thay thế hiệu ứng “mở cửa nền kinh tế” trong việc tác động tới tâm lý thị trường và làm giảm khả năng bứt phá của VN-Index trong ngắn hạn.

Do đó, thị trường sẽ có sự phân hóa mạnh và rõ hơn giữa các nhóm ngành, các cổ phiếu cụ thể. Theo đó, trong bối cảnh mùa công bố lợi nhuận Q3/2021 được kỳ vọng ảm đạm, tôi thấy những cơ hội đầu tư đáng chú ý có thể đến từ nhóm cổ phiếu có lợi nhuận được đánh giá tích cực hơn kỳ vọng hoặc không quá tệ như dự báo trước đây.

Bên cạnh đó, kỳ vọng xu hướng phục hồi của nền kinh tế trong những tháng cuối năm sẽ tiếp tục là lực đẩy cho nhiều nhóm cổ phiếu đang nằm trong danh mục của chúng tôi như tiêu dùng thiết yếu, bán lẻ, logistics, công nghệ thông tin, thủy điện, thủy hải sản, bất động sản và nhóm cổ phiếu năng lượng. Cùng với sự phục hồi của nền kinh tế, tôi cũng kỳ vọng sự phục hồi của hoạt động xây dựng và đầu tư công sẽ được đẩy mạnh trong thời gian tới khi dịch bệnh được kiểm soát, qua đó tiếp tục hỗ trợ nhóm cổ phiếu thép.

Nhà đầu tư nên thận trọng lựa chọn cổ phiếu nào có nền tảng cơ bản ổn, kết quả kinh doanh tốt hoặc ít bị ảnh hưởng mạnh trong quý 3, quý 4, sẽ đem lại lợi nhuận ổn định hơn, an toàn hơn là đi theo các cổ phiếu không có cơ bản, hoặc giá đã lên quá ảo so với giá trị thật.

Ông Ngô Quốc Hưng - Chuyên gia cao cấp Chiến lược thị trường Chứng khoán MBS

Có thể chiến lược này vẫn còn hiệu quả trong ngắn hạn khi mà nhóm bluechips vẫn đang suy yếu và là gánh nặng của chỉ số. Với nhận định như vậy, tôi đã hạ tỷ trọng cổ phiếu, duy trì tỷ trọng nhỏ đối với các cổ phiếu cụ thể.

Ông Trần Đức Anh – Giám đốc chiến lược thị trường Chứng khoán KBS

Tôi vẫn tập trung phần lớn danh mục đầu tư ở nhóm cổ phiếu vốn hoá lớn, bên cạnh số ít cổ phiếu vốn hoá vừa có mùa báo cáo lợi nhuận quý 3 tích cực, ít chịu tác động bởi dịch Covid-19. Tỷ trọng cổ phiếu ở mức trung bình cao.

Ông Lê Đức Khánh – Giám đốc phân tích Chứng khoán VPS

Linh hoạt sẽ là từ khóa của tôi trong giai đoạn này. Tỷ trọng cổ phiếu/tiền mặt trong danh mục là khá cao. Cổ phiếu nào tăng nhiều nên được điều chỉnh tỷ trọng hoặc có thể chuyển dần sang các cổ phiếu khác chưa tăng. Thị trường theo tôi có nhiều cơ hội nhưng đúng là phải nắm bắt được và phân bổ tỷ trọng vào mỗi khoản đầu tư hợp lý mới có thể có hiệu quả tốt.