Huyền thoại Warren Buffett giúp chứng khoán Nhật Bản tăng 28% trong năm 2023

Chứng khoán Nhật Bản khép lại năm 2023 với mức tăng lịch sử, phần lớn đến từ 3 động lực: Nỗ lực đẩy mạnh cải cách ở các công ty bị định giá thấp, Warren Buffett đến Nhật Bản và làn sóng M&A.

Chỉ số Nikkei 225 khép lại phiên giao dịch cuối cùng của năm ở mức 33,464 điểm, tăng 28% so với đầu năm. Đây là năm tăng bùng nổ nhất kể từ năm 1989.

Trong những tuần cuối của năm 2023, hàng loạt công ty công bố thông tin giống hệt nhau “Triển khai quản lý công ty có chú ý đến chi phí vốn và giá cổ phiếu”. Khoảng 40 công ty đã công bố thông tin này trong tháng 12/2023.

Đây là một phần trong kế hoạch của Sở giao dịch chứng khoán Tokyo (TSE) đã được khởi xướng từ tháng 3/2023. Kế hoạch này nhằm thúc giục các công ty bị định giá thấp, nhất là các công ty hệ số P/B thấp hơn 1, hành động để cải thiện định giá của bản thân.

Nhà đầu tư cũng tìm kiếm một công ty giống với trường hợp của Takachiho Koheki. Trước áp lực phải đáp ứng các tiêu chí niêm yết theo kế hoạch tái cơ cấu tháng 4/2022 của TSE, công ty thiết bị điện này đã đặt ra mục tiêu chi trả toàn bộ lợi nhuận cho cổ đông cho tới khi đạt được mục tiêu ROE trung bình 8% trong 3 năm tài khóa liên tiếp. Cổ phiếu của công ty này khép năm 2023 ở vùng kỷ lục.

Số lượng công ty thông báo mua lại cổ phiếu tăng mạnh lên 992 công ty trong năm 2023, theo dữ liệu từ QUICK.

Việc Warren Buffett thể hiện mong muốn mua cổ phiếu Nhật Bản và sau đó đến thăm xứ sở mặt trời mọc hồi tháng 4/2023 cũng tác động tích cực tới thị trường nước này.

“Sau chuyến đi của nhà hiền triết xứ Omaha, nhà đầu tư nước ngoài bắt đầu chú ý nhiều hơn tới cổ phiếu Nhật Bản, tỏ ra hứng thú với cuộc cải cách của TSE và quá trình thay đổi ở các công ty Nhật Bản”, Takeo Kamai, Trưởng bộ phận dịch vụ thực thi tại CLSA Securities Japan, chia sẻ.

Trong năm 2023, khối ngoại đã mua ròng hơn 3 ngàn tỷ Yên cổ phiếu Nhật Bản, mức cao nhất kể từ những ngày đầu thực hiện chính sách kinh tế Abenomics trong năm 2013.

Giới đầu tư tỏ ra tự tin hơn vào triển vọng tăng trưởng Nhật Bản thông qua các cuộc đối thoại với lãnh đạo doanh nghiệp, Shaniel Ramjee, Chuyên gia quản lý quỹ Pictet Asset Management, nhận định. Ông cũng chú ý tới làn sóng mua cổ phiếu ngân hàng Nhật Bản.

Làn sóng M&A

Trong khi đó, thành công của các thương vụ M&A ở nước ngoài bắt đầu làm thay đổi góc nhìn của các nhà đầu tư nước ngoài về các công ty Nhật Bản. Trước đây, họ cho rằng các công ty Nhật Bản tăng trưởng thấp.

Zensho Holdings trở thành công ty nhà hàng Nhật Bản đầu tiên có vốn hóa thị trường hơn 1,000 tỷ Yên (tương đương 7.1 tỷ USD), nhờ hàng loạt vụ thâu tóm, bao gồm một công ty vận hành chuỗi sushi mang đi ở châu Âu và Mỹ.

Hồi giữa tháng 12/2023, Tokyo Gas thông báo sẽ mua lại hãng sản xuất khí gas Rockcliff Energy II của Mỹ với giá 2.7 tỷ USD và vừa hoàn tất thương vụ. Trong tuần trước, Nippon Steel thông báo mua US Steel với giá 2,000 tỷ Yên.

Các công ty vẫn đẩy mạnh làn sóng thâu tóm dù đồng Yên đã suy yếu mạnh so với USD. Điều này cho thấy sự thay đổi trong tư duy của các lãnh đạo doanh nghiệp Nhật Bản.

Làn sóng M&A cũng diễn ra ở Nhật Bản. Hồi tháng 11/2023, hãng sản xuất động cơ Nidec đã mua lại Takisawa Machine Tool vì định giá rẻ. Nhiều công ty khác cũng thực hiện các vụ thâu tóm khác ở trong nước, qua đó cho thấy quan điểm phản đối M&A nội địa đã dần phai nhạt.

Việc đồng Yên tăng giá trong thời gian gần đây có thể tạo ra rủi ro với thị trường chứng khoán trong năm 2024. Đồng tiền này chạm đỉnh 5 tháng so với USD trong ngày 28/12. Fed được kỳ vọng sẽ sớm cắt giảm lãi suất, trong khi nhiều chuyên gia dự báo NHTW Nhật Bản (BoJ) sẽ sớm chấm dứt chính sách lãi suất âm. Điều này sẽ thu hẹp chênh lệch lãi suất giữa hai nước, qua đó có thể củng cố cho đà tăng của đồng Yên.

Mizuho Securities dự báo các công ty lớn tại Nhật Bản sẽ tiếp tục tăng trưởng lợi nhuận trong năm tài khóa 2024 miễn là đồng Yên không tăng giá vượt mức 130 đổi 1 USD.

Tuy nhiên, nếu đồng tiền này tiếp tục tăng giá, các nhà xuất khẩu có thể bị tác động về lợi nhuận, từ đó gây áp lực lên giá cổ phiếu.