'Chấm điểm' cổ phiếu dầu khí: Lợi nhuận GAS và BSR giảm, PLX cùng PVD tăng

SSI dự báo lợi nhuận doanh nghiệp dầu khí năm 2024 sẽ có sự phân hoá, trong đó các doanh nghiệp trung nguồn như BSR, GAS sẽ có sự sụt giảm khoảng 5 - 10%, trong khi các doanh nghiệp thượng nguồn như PVD và PVS sẽ tiếp tục duy trì đà tăng trưởng.

Theo dự báo của Công ty Chứng khoán SSI, giá dầu trung bình năm 2024 có thể duy trì ổn định hoặc giảm nhẹ so với mức trung bình năm 2023 do nhu cầu có thể tăng trưởng chậm lại trong khi sản lượng tăng. Giá dầu trung bình có thể đạt mức 75-85 USD/thùng trong năm 2024 so với mức trung bình 82 USD/thùng thời điểm đầu năm.

Với môi trường giá dầu neo ở mức cao trong năm 2023, hoạt động E&P toàn cầu đã ấm hơn đáng kể sau một thời gian dài thiếu đầu tư (giai đoạn 2016-2021), khi các quốc gia ở cả khu vực Trung Đông và APAC công bố kế hoạch bổ sung công suất trong 3-5 năm tới, thúc đẩy nhu cầu về các dịch vụ thượng nguồn như xây dựng EPCI và khoan ngoài khơi.

Tại thị trường trong nước, kết thúc năm 2023 kém tích cực, SSI cho biết các hoạt động phát triển E&P đã bắt đầu có dấu hiệu cải thiện trong năm 2024 với việc hoàn thành và khởi động nhiều dự án.

Trong đó, dự án Block B vẫn là dự án E&P lớn nhất cả nước. Với dự báo gía dầu khó tăng mạnh, SSI cho rằng Block B vẫn sẽ là động lực chính của ngành dầu khí với tính chất khá cấp thiết để bù đắp cho các mỏ khí nội địa đang dần cạn kiệt trong thời gian tới. SSI kỳ vọng dự án này có thể đạt được quyết định đầu tư cuối cùng và khởi công xây dựng trong nửa cuối năm 2024.

Hoạt động E&P sôi động hơn làm tăng nhu cầu thăm dò và phát triển các mỏ dầu khí cũng như nhu cầu khoan cao hơn, đặc biệt đối với phân khúc khoan ngoài khơi vì hầu hết nhu cầu đều tập trung ở khu vực Trung Đông và APAC.

SSI cho rằng điều này đẩy giá thuê ngày của các giàn khoan tự nâng IC 360-400 và giá thuê giàn nửa chìm nửa nổi được đẩy lên mức cao hơn gấp đôi so với mức đáy gần đây. Theo S&P Global, tỷ lệ công suất giàn khoan cũng tốt hơn nhiều, đạt gần 90% so với công suất năm ngoái là từ 75% -80%. Nguồn cung mới cũng rất hạn chế, với các đơn đóng mới chỉ chiếm khoảng 4% số lượng giàn khoan tự nâng hiện tại. Do đó, SSI cho rằng bất kỳ sự tăng trưởng nào về nhu cầu cũng sẽ đẩy giá thuê tăng lên.

Về triển vọng lợi nhuận doanh nghiệp ngành dầu khí năm 2024, SSI dự báo sẽ có sự phân hoá về tăng trưởng lợi nhuận tương tự như năm 2023.

Theo đó, năm 2023 ghi nhận sự phân hóa về tăng trưởng lợi nhuận của các công ty dầu khí, trong đó các công ty trung nguồn như Công ty cổ phần Lọc hoá dầu Bình Sơn (UPCoM: BSR) và Tổng công ty Khí Việt Nam (HoSE: GAS) có sự sụt giảm lợi nhuận đáng kể so với mức đỉnh năm 2022 do giá dầu giảm.

Ngược lại, các công ty thượng nguồn như Tổng công ty cổ phần Dịch vụ kỹ thuật Dầu khí Việt Nam (HNX: PVS) và Tổng công ty cổ phần Khoan và dịch vụ khoan Dầu khí (HoSE: PVD) đã đạt được sự phục hồi lợi nhuận tích cực nhờ hoạt động E&P sôi động hơn.

Theo SSI, xu hướng này có thể tiếp diễn trong năm 2024. Những doanh nghiệp trung nguồn như GAS và BSR có thể tiếp tục ghi nhận mức lợi nhuận giảm khoảng 5 - 10% do sản lượng tiêu thụ giảm do các mỏ hiện tại đang dần cạn kiệt (đối với GAS) và nhà máy tạm dừng hoạt động để bảo trì (đối với BSR).

Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (HoSE: PLX) sẽ có mức tăng trưởng lợi nhuận cốt lõi dương do sản lượng tăng trưởng ổn định và khả năng giảm trích lập dự phòng hàng tồn kho, ngoài ra năm 2023 công ty dự kiến ghi nhận khoản lợi nhuận bất thường hơn 650 tỷ đồng từ thương vụ thoái vốn Ngân hàng TMCP Thịnh vượng và Phát triển (UPCoM: PGB).

Các doanh nghiệp thượng nguồn như PVD và PVS sẽ có thể duy trì đà tăng trưởng nhờ vào hoạt động E&P sôi động trong khu vực và được hưởng lợi chính từ dự án Block B. SSI dự báo PVD sẽ có mức tăng trưởng lợi nhuận cao nhất trong ngành, (tăng khoảng 80%) phần lớn nhờ công suất hoạt động cao hơn và giá cho thuê giàn khoan ổn định.

Tương tự SSI, Công ty Chứng khoán MB (MBS) cũng tỏ ra lạc quan với triển vọng của các doanh nghiệp thượng nguồn do nhiều dự án thăm dò khai thác sẽ được triển khai trong năm 2024. Theo đó, trong nửa cuối năm 2024, MBS kỳ vọng các hoạt động thăm dò và khai thác dầu khí sẽ phục hồi khi một số dự án thượng nguồn lớn được kỳ vọng triển khai.

“Đây là nguồn công việc lớn cho các doanh nghiệp dầu khí trong nước với tiềm năng từ hoạt động khoan, xây lắp M&C và các dịch vụ liên quan khác”, các chuyên gia của MBS cho biết.

Ở khu vực trung nguồn, MBS cho rằng mảng vận tải dầu có triển vọng khả quan khi tiếp tục hưởng lợi từ chênh lệch cung - cầu thế giới khiến giá cước duy trì ở mức cao, đặc biệt là mảng vận tải dầu thô. Tuy nhiên, giá cước vận tải của các doanh nghiệp vận tải dầu vẫn có thể bị ảnh hưởng nếu nhu cầu tấn - dặm (khối lượng hàng hóa nhân với quãng đường mà hàng hóa đi qua) không cao như kỳ vọng do ảnh hưởng từ nền kinh tế ảm đạm.

Về hạ nguồn, MBS cho rằng lợi nhuận của các doanh nghiệp hạ nguồn mảng lọc hóa dầu sẽ bị ảnh hưởng giảm bớt phần tích cực. Theo đó, số liệu vĩ mô trong các tháng gần đây cho thấy việc tiêu thụ các sản phẩm lọc dầu không cao như dự kiến của công ty chứng khoán này.