Bầu Đức từ giàu nhất Việt Nam đến bán tài sản trả nợ

Từng là đại gia giàu nhất nhì sàn chứng khoán Việt Nam, nhưng giờ đây, ông Đoàn Nguyên Đức (bầu Đức) phải bán tài sản bất động sản cuối cùng để trả nợ.

Từ giàu có nhất đến nợ đầm đìa

Thời điểm năm 2008, lần đầu tiên cổ phiếu của Công ty Cổ phần Hoàng Anh Gia Lai (HAGL) được niêm yết trên sàn chứng khoán. Với trên 55% số cổ phiếu sở hữu, ông Đoàn Nguyên Đức (Bầu Đức) trở thành người giàu nhất sàn chứng khoán Việt với 6.160 tỷ đồng cổ phiếu HAG. Ngoài ra, tổng tài sản mà Bầu Đức đang có vào khoảng 11.000 tỷ đồng, chưa bao gồm cổ phiếu. Tài sản của Hoàng Anh Gia Lai bao gồm các lĩnh vực như cao su, thủy điện, khai thác mỏ, sản xuất, kinh doanh khách sạn...

Bất chấp khủng hoảng, suy thoái, dưới bàn tay chèo lái của bầu Đức, Tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai vẫn đạt kết quả khá ấn tượng với lợi nhuận 1.700 tỷ đồng năm 2009, mặc cho trước đó, HAGL chỉ dám đặt ra mục tiêu lợi nhuận cho năm 2009 ở con số khiêm tốn 1.150 tỷ đồng.

Những tưởng thành công sẽ kéo dài mãi, thế nhưng giai đoạn 2015 - 2016 được coi là năm đỉnh điểm về nợ của công ty bầu Đức. Gộp cả khoản vay ngắn hạn và dài hạn thể hiện trên báo cáo tài chính hợp nhất hai năm này đều xấp xỉ 27.000 tỉ đồng.

Vào năm 2018, HAGL ghi nhận nợ vay tài chính lên tới 28.000 tỷ đồng. Tới cuối quý III/2023, doanh nghiệp còn nợ khoảng 7.778 tỷ đồng. Con số này sẽ còn thấp hơn nếu tính tới cuối năm 2023 sau những đợt trả nợ gần đây.

Có thể thấy, “hành trình” trả nợ của ông Đoàn Nguyên Đức chưa dừng, nhưng có lẽ cũng gần với kết thúc. Việc thu tiền về qua việc bán cổ phần HAGL Agrico cũng như bán tài sản của HAGL đã giúp doanh nghiệp của Bầu Đức giảm nhẹ gánh nặng nợ.

Liên tục bán tài sản để trả nợ

Cụ thể hơn, ngay đầu năm mới 2024, CTCP Hoàng Anh Gia Lai (mã chứng khoán: HAG) đã đăng ký 13,31 triệu cổ phiếu HNG của CTCP Nông nghiệp Quốc tế Hoàng Anh Gia Lai - HAGL Agrico (HNG) trong khoảng thời gian từ 9/1 - 7/2. Mục đích bán ra nhằm trả nợ trái phiếu Ngân hàng BIDV.

Giao dịch được cho là sẽ thuận lợi trong bối cảnh cổ phiếu HAGL Agrico gần đây tăng mạnh và thu hút dòng tiền khá lớn.

Trong 10 phiên giao dịch gần nhất, cổ phiếu HAGL Agrico của tỷ phú Trần Bá Dương Thaco tăng tới 8 phiên, trong đó có 4 phiên tăng kịch trần. Cổ phiếu HNG bứt phá từ mức 3.600 đồng hồi giữa tháng 12/2023 lên mức 5.250 đồng/cp vào đầu giờ sáng 5/1, tương đương mức tăng 46% trong vòng 3 tuần.

Nếu bán thành công, Hoàng Anh Gia Lai của Bầu Đức có thể thu về thêm khoảng 70 tỷ đồng. Sau giao dịch, HAGL vẫn sẽ còn hơn 91 triệu cổ phiếu HNG (tương đương 8,24%). Đây cũng là một nguồn có thể giúp HAGL tiếp tục tái cấu trúc nợ khi cần.

Trước đó, ngày 30/12/2023, HAGL công bố nghị quyết chuyển nhượng toàn bộ 2,75 triệu cổ phiếu đang nắm giữ tại CTCP Bapi Hoàng Anh Gia Lai . Sau khi hoàn tất giao dịch, Bapi Hoàng Anh Gia Lai sẽ không còn là công ty liên kết của Tập đoàn.

Công ty Bapi Hoàng Anh Gia Lai với thương hiệu heo ăn chuối Bapi ra đời vào năm 2022, đánh dấu sự hợp tác giữa HAGL và Công ty dược phẩm Đông Á. Công ty có trụ sở tại Tp.Pleiku, tỉnh Gia Lai. Ban đầu khi mới thành lập, Bapi có vốn điều lệ 50 tỷ đồng, HAGL góp 27,5 tỷ đồng (tỷ lệ 55%) vốn điều lệ tại Công ty.

Việc bán vốn tại thương hiệu thịt Bapi diễn ra chỉ sau vài ngày HAGL thông báo sẽ chuyển nhượng toàn bộ 9,9 triệu cổ phần, tương đương 99% tỷ lệ sở hữu tại CTCP Bệnh viện Đại học Y Dược - Hoàng Anh Gia Lai , mệnh giá 10.000 đồng/cp để trả nợ gốc trái phiếu 2016.

Đáng chú ý nhất là thương vụ bán khách sạn Hoàng Anh Gia Lai tại số 1 đường Phù Đổng, TP.Pleiku, tỉnh Gia Lai với giá 180 tỷ đồng - đây được xem là một trong những bất động sản cuối cùng còn lại của Tập đoàn.

Trước năm 2023, bầu Đức đã liên tiếp bán loạt tài sản gồm dự án bất động sản, cổ phiếu HAG, toàn bộ dự án tại Myanmar, mảng thủy điện... Lớn nhất trong số này là việc bán cổ phần CTCP HAGL Agrico (HNG) - công ty thành viên lớn nhất trong hệ sinh thái - cho Thaco vào năm 2020.

Đến cuối tháng 9/2023, báo cáo tài chính hợp nhất quý 3 thể hiện tổng nợ phải trả của Hoàng Anh Gia Lai là 15.952 tỉ đồng.

Trong đó, vay ngắn hạn và dài hạn của Hoàng Anh Gia Lai tính đến cuối tháng 9/2023 là 7.778 tỉ đồng, giảm 387 tỉ đồng so với đầu năm nhưng đã giảm hơn 19.000 tỉ đồng so với thời điểm cuối năm 2015.