Ủy ban Kinh tế của Quốc hội: Người dân khó mua vàng miếng

Quản lý thị trường vàng còn nhiều bất cập, người dân khó mua vàng miếng SJC khi đặt trực tuyến, theo Ủy ban Kinh tế của Quốc hội.

Tại báo cáo kinh tế xã hội, Chính phủ cho biết các giải pháp can thiệp bình ổn thị trường vàng được triển khai quyết liệt, giúp ổn định tâm lý người dân, doanh nghiệp. Chênh lệch giữa giá trong nước, quốc tế đã giảm. Việc vàng miếng SJC được bán qua 4 ngân hàng thương mại Nhà nước và SJC giúp hàng tới trực tiếp người dân có nhu cầu.

Nhà chức trách cũng tăng giám sát, kiểm tra và xử lý hành vi đầu cơ, buôn lậu, vi phạm kinh doanh vàng. Hiện 100% doanh nghiệp kinh doanh vàng áp dụng hóa đơn điện tử kết nối với cơ quan thuế.

Tuy vậy, khi thẩm tra, Ủy ban Kinh tế của Quốc hội cho rằng quản lý thị trường vàng vẫn còn bất cập, gây áp lực lên thị trường ngoại tệ và tỷ giá.

"Người dân rất khó mua vàng miếng SJC khi đặt mua trực tuyến. Điều này cho thấy giá vàng miếng hiện không phản ánh đúng cung - cầu thị trường", cơ quan thẩm tra nêu.

Thực tế, nhu cầu mua vàng trong nước ở mức cao. Lượt khách đăng ký của các ngân hàng quốc doanh và SJC luôn trong tình trạng "kín chỗ" chỉ sau ít phút đầu giờ. Số lượng đăng ký mua tối đa cũng chỉ 1-2 lượng. Các ngân hàng như Vietcombank, VietinBank liên tục thay đổi cách thức, thời gian giao vàng cho khách hàng. Từ chỗ giao vàng trong ngày, người mua tại các đơn vị này nhận sau hai ngày làm việc từ thời điểm đăng ký, giao dịch thành công.

Các thương hiệu được kinh doanh vàng miếng còn lại như DOJI, PNJ, Bảo Tín Minh Châu ... cũng gần như ngừng bán vàng miếng ra thị trường từ sau khi Ngân hàng Nhà nước can thiệp "định giá" loại này, do không có nguồn.

Ông Vũ Hồng Thanh, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội. Ảnh: Trung tâm báo chí Quốc hội

Ủy ban Kinh tế của Quốc hội ghi nhận nỗ lực của Ngân hàng Nhà nước nhằm ổn định thị trường, qua đấu thầu vàng miếng SJC hay bán vàng cho 4 ngân hàng thương mại quốc doanh. Các đơn vị này cung ứng kim loại quý ra thị trường qua kênh bán online hoặc ứng dụng ngân hàng (app), sau đó người dân nhận vàng trực tiếp ở các chi nhánh, đại lý. Việc này giúp giảm chênh lệch giữa giá vàng miếng SJC trong nước và thế giới về quanh 5-7%.

"Tuy nhiên, chênh lệch giá trong nước và quốc tế sẽ khó giữ như hiện nay khi dừng các biện pháp can thiệp thị trường", cơ quan này nhìn nhận.

Theo dữ liệu từ Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia, chênh lệch giá vàng giữa hai thị trường tăng mạnh từ 2020 đến nay. Năm nay, có thời điểm ghi nhận mức chênh tới 20 triệu đồng một lượng, cao hơn 8,3 lần so với bình quân giai đoạn 2012-2020. Chênh lệch này do cầu về vàng lớn, trong khi nguồn cung vàng miếng bị kiểm soát chặt. Mặt khác, cung vàng nguyên liệu để sản xuất vàng miếng, trang sức cũng được kiểm soát qua hạn ngạch nhập khẩu hàng năm.

Nguồn cung khan hiếm trong bối cảnh giá vàng liên tục tăng mạnh. Tháng 9, giá vàng trong nước tăng 22,6% so với cuối 2023 và gần 32,3% so với cùng kỳ năm trước. Bình quân 9 tháng, kim loại quý đắt thêm gần 26,3% so với cùng kỳ, khi giá thế giới tăng cao kỷ lục.

Mỗi lượng vàng miếng SJC sáng 21/10 lên 88 triệu đồng ở chiều bán ra, sau khi Ngân hàng Nhà nước thay đổi giá bán can thiệp. Chiều thu mua của các đơn vị kinh doanh cũng tăng tương ứng, lên 86 triệu đồng một lượng. Chênh lệch giá vàng trong nước và thế giới hiện dao động 2-4,5 triệu đồng một lượng