nhadautu.vn
Từ vụ Antex của Shark Bình: Cảnh báo 'ma trận' lừa đảo tiền số
Sau khi vụ Antex của Shark Bình vỡ lở, nhiều ý kiến cho rằng vùng xám pháp lý thời gian qua khiến thị trường tiền số trở nên rủi ro.
24HMONEY đã kiểm duyệtTừ vụ Antex của Shark Bình: Cảnh báo 'ma trận' lừa đảo tiền số
Sau khi vụ Antex của Shark Bình vỡ lở, nhiều ý kiến cho rằng vùng xám pháp lý thời gian qua khiến thị trường tiền số trở nên rủi ro.
Với hơn 18.000 đồng tiền điện tử đang lưu hành trên toàn cầu và hàng nghìn dự án blockchain xuất hiện tại Việt Nam, thị trường tài sản số đang phát triển mạnh mẽ nhưng cũng tiềm ẩn không ít rủi ro. Sau hàng loạt vụ “lùa gà” và sập sàn, giới chuyên gia cảnh báo: nếu không sớm có hành lang pháp lý và cơ chế giám sát cụ thể, nhà đầu tư Việt Nam có thể tiếp tục trở thành nạn nhân của “cơn sóng” tiền mã hóa mới.
Kênh đầu tư 100 tỉ USD
Theo thống kê, hiện nay thế giới có hơn 18.000 đồng tiền điện tử các loại, bao gồm coin, token và nhiều hình thức khác. Số lượng này liên tục thay đổi do các dự án mới được ra mắt thường xuyên. Riêng tại Việt Nam, dữ liệu từ Yield Guild Games (YGG SEA) cho biết, tính đến đầu tháng 5-2025 có khoảng 1.000 dự án game blockchain vẫn đang được triển khai.
Báo cáo của VinaCapital ước tính có tới 17 triệu người Việt Nam đã tham gia giao dịch tiền mã hóa, với tổng giá trị lên đến 100 tỉ USD mỗi năm. Toàn bộ hoạt động này chủ yếu diễn ra trên các sàn quốc tế như Binance, Bybit, OKX, KuCoin, hoặc các nền tảng đặt máy chủ tại Singapore, Hàn Quốc, Hong Kong...
Nhà đầu tư lo bị “lùa gà”
Không chỉ các đồng có thanh khoản cao như Bitcoin, Ethereum được quan tâm, nhiều token do doanh nghiệp Việt Nam phát hành cũng thu hút dòng vốn mạnh mẽ từ nhà đầu tư cá nhân. Tuy nhiên, không ít trong số đó đã bị phanh phui vì hành vi lừa đảo hoặc kêu gọi vốn trái phép.
Đơn cử, dự án Antex từng được quảng bá rầm rộ với hệ sinh thái blockchain “all-in-one”, stablecoin neo VND và sàn giao dịch riêng, nhưng sau đó bị cáo buộc chiếm đoạt hàng trăm tỉ đồng của nhà đầu tư. Hay như dự án Alos Coin, với hơn 32.000 người tham gia, hứa hẹn lãi suất lên tới 180%/năm, cuối cùng sụp đổ khiến nhiều người mất trắng.
Tháng 8-2025, cơ quan công an cũng đã bắt giữ nhóm điều hành các dự án Wingstep và Game Naga Kingdom, bị cáo buộc huy động gần 200 tỉ đồng từ hơn 3.000 nhà đầu tư chỉ trong ba tháng. Tất cả đều dùng chiêu bài “lợi nhuận khủng”, “đầu tư 4.0” để dụ dỗ người chơi mới.
Ngay cả những dự án từng được xem là “thành công” như KardiaChain – token KAI từng đạt đỉnh 0,16 USD vào tháng 4-2021 – cũng rơi tự do xuống chỉ còn quanh 0,001 USD, khiến nhiều nhà đầu tư lỗ nặng.
Token hóa: Cơ hội và thách thức
Trao đổi với Tuổi Trẻ, ông Phan Phương Nam, Phó trưởng khoa Luật Thương mại – Trường đại học Luật TP.HCM, cho rằng thị trường tài sản mã hóa mở ra một kênh huy động vốn hoàn toàn mới.
“Khi các tài sản vật lý như bất động sản, vàng hay quyền sở hữu trí tuệ được số hóa và chia nhỏ dưới dạng token, doanh nghiệp có thể tiếp cận nhiều nhóm nhà đầu tư hơn – kể cả nhà đầu tư quốc tế – mà không phụ thuộc hoàn toàn vào vốn vay ngân hàng hoặc phát hành cổ phiếu truyền thống,” ông Nam nhận định.
Theo ông, việc token hóa tài sản không chỉ giúp cải thiện thanh khoản và tối ưu hiệu quả sử dụng vốn, mà còn thúc đẩy đổi mới tài chính trong khu vực tư nhân. Tuy nhiên, nếu không đi đôi với minh bạch thông tin và tuân thủ pháp lý, thị trường này có thể tiếp tục trở thành “miếng mồi” cho chiêu lừa mới.
“Việt Nam đã ban hành nghị quyết thí điểm về thị trường tài sản số, nhưng đến nay chưa có sàn giao dịch nào được cấp phép hoạt động, cũng như chưa công bố loại tiền mã hóa nào được phép giao dịch chính thức. Nếu cơ quan quản lý không sớm có hướng dẫn cụ thể, rất dễ xuất hiện những ‘công ty tư vấn đầu tư’ hoặc ‘sàn giao dịch giả mạo’ để tiếp tục lùa gà”, ông Nam cảnh báo.
Nhiều chiêu trò lừa đảo tinh vi
Theo các chuyên gia, rủi ro lớn nhất trên thị trường tiền số hiện nay nằm ở những dự án “núp bóng blockchain” để huy động vốn trái phép. Một số chiêu thức phổ biến gồm:
- Clone dự án: Sao chép ý tưởng từ dự án thành công, tung ra sản phẩm tương tự để “tạo sóng” thu hút nhà đầu tư rồi biến mất.
- Hứa hẹn lợi nhuận khủng: Cam kết lãi suất cao, chia cổ tức bằng token, hoặc tặng thưởng theo cấp độ đầu tư.
- Đa cấp trá hình crypto: Xây dựng mô hình hoa hồng – F1, F2 – trả lãi cho người cũ từ tiền người mới nộp vào, tương tự mô hình Ponzi.
- Bán máy đào coin: Dụ nhà đầu tư bỏ tiền mua thiết bị hoặc “gói khai thác”, nhưng thực chất là huy động vốn trá hình.
Ông Trần Xuân Tiến, Tổng thư ký Chi hội Blockchain TP.HCM, cho biết: “Phần lớn các dự án này đều đánh vào tâm lý FOMO (sợ bỏ lỡ). Họ tạo ra ‘cầu ảo’ để đẩy giá ban đầu, khiến nhà đầu tư tưởng rằng cơ hội làm giàu đang đến gần.”
Cảnh giác hơn cả luật
Theo ông Phan Phương Nam, hành lang pháp lý chỉ là hàng rào bảo vệ, chứ không thể là chiếc khiên tuyệt đối giúp nhà đầu tư tránh rủi ro. “Thứ cần thiết hơn cả luật, có lẽ, là sự cảnh giác của chính mỗi người. Khi một ‘phi vụ’ đầu tư mới xuất hiện, hãy tạm dừng một nhịp để tự hỏi: mình đang đầu tư bằng lý trí, hay đang bị cuốn đi bởi lòng tham?” – ông Nam nói.
Thị trường tiền mã hóa toàn cầu đang phát triển nhanh chưa từng có, và Việt Nam là một trong những quốc gia có tỷ lệ người tham gia cao nhất khu vực. Tuy nhiên, khi khung pháp lý chưa hoàn thiện và nhận thức tài chính còn hạn chế, những “chiếc bẫy vàng số” vẫn liên tục được giăng ra.
Trong bối cảnh ấy, đầu tư thông minh không chỉ là hiểu về công nghệ blockchain, mà quan trọng hơn là biết dừng lại đúng lúc.
Nhà đầu tư lưu ý
Bạn muốn trở thành VIP/PRO trên 24HMONEY?
Bấm vào đây để liên hệ 24HMoney ngay
Từ khóa hot
Bàn tán về thị trường