Thị trường tài chính tụt dốc, “điềm xấu” về kinh tế Trung Quốc?

Thị trường tài chính Trung Quốc đang phát đi những dấu hiệu cảnh báo rằng một đợt phong toả mới vì Covid có thể dẫn tới thêm những biến động tồi tệ trong nền kinh tế...

Theo hãng tin Bloomberg, từ hôm 28/6 - khi một biến chủng phụ mới của Covid-19 đặt ra nguy cơ phải đóng cửa nhà máy, suy giảm tiêu dùng và cản trở hoạt động xây dựng - chỉ số Hang Seng China Enterprises Index đã giảm khoảng 9%. Đây là chỉ số đo giá cổ phiếu của các công ty Trung Quốc niêm yết tại thị trường chứng khoán Hồng Kông.

Cùng với đó, đồng Nhân dân tệ của Trung Quốc tiếp tục giảm giá so với USD, với tỷ giá Nhân dân tệ tại thị trường Trung Quốc đại lục giảm xuống mức thấp nhất trong 1 tháng. Căng thẳng tín dụng gia tăng khi tập đoàn địa ốc khổng lồ China Evergrande Group đang đứng trước nguy cơ có vụ vỡ nợ trái phiếu nội địa đầu tiên, và vụ vỡ nợ 1 tỷ USD của một công ty địa ốc khác là Shimao đang đặt ra nguy cơ về ảnh hưởng lan rộng. Chưa kể, giá quặng sắt - một thước đo sức khoẻ kinh tế Trung Quốc - giảm xuống mức thấp nhất 7 tháng.

Mức định giá cổ phiếu doanh nghiệp Trung Quốc giảm xuống mức thấp không đủ sức thuyết phục nhà đầu tư. Ngoài ra, thị trường cũng không tin rằng tài sản Trung Quốc có thể giữ vai trò một “hầm trú ẩn” trong những giai đoạn thị trường toàn cầu nhiều biến động. Tâm lý ngại rủi ro quay trở lại cho thấy chiến lược chống dịch Zero Covid và việc Bắc Kinh siết chặt kiểm soát đối với ngành công nghệ và bất động sản tiếp tục phủ bóng đen lên tâm trí nhà đầu tư dù năm 2022 đã trôi qua một nửa.

Trung Quốc vẫn đang đặt cược rằng tăng trưởng kinh tế sẽ khởi sắc trong nửa sau của năm nay, đã tăng cường các biện pháp kích cầu bằng chính sách tài khoá, bao gồm thúc đẩy chi tiêu cho hạ tầng và cắt giảm thuế cho doanh nghiệp. Tuy nhiên, việc đạt mục tiêu tăng trưởng sẽ không dễ, bởi Trung Quốc lại đang thắt chặt các hạn chế chống Covid nhằm dập tắt bất kỳ đợt dịch bùng phát nào.

Vào ngày thứ Sáu tuần này, Trung Quốc sẽ công bố số liệu tăng trưởng kinh tế quý 2. Theo dự báo, dữ liệu chính thức sẽ cho thấy nền kinh tế lớn thứ nhì thế giới đạt mức tăng 1,2% trong quý vừa qua. Tuy nhiên, dựa trên nhiều số liệu công bố thời gian qua, nhiều chuyên gia cho rằng tổng sản phẩm trong nước (GDP) của Trung Quốc thực chất đã giảm trong quý 2.

Bên cạnh đó, Ngân hàng Trung ương Trung Quốc (PBOC) đang cắt giảm lượng thanh khoản bơm vào nền kinh tế. Điều này có thể dẫn tới điều kiện tài chính thắt chặt hơn trong thời gian còn lại của năm nay.

“Những mối lo chủ yếu của nhà đầu tư hiện nay cũng là những mối lo mà họ đã có trước đây. Đó là khả năng các hoạt động kinh tế rơi vào gián đoạn lần nữa”, trưởng bộ phận chiến lược chứng khoán Peter Garnry của Saxo Bank nhận định. “Xét nghiệm hàng loạt và hoàn thuế giá trị gia tăng (VAT) đã gây ra nhiều áp lực lên ngân sách của các chính quyền địa phương và hạn chế khả năng của họ trong việc kích cầu nền kinh tế”.

Chính phủ Trung Quốc vẫn đang đặt cược rằng tăng trưởng kinh tế sẽ khởi sắc trong nửa sau của năm nay, để đưa tăng trưởng cả năm cán đích 5,5% như mục tiêu đề ra. Bắc Kinh đã tăng cường các biện pháp kích cầu bằng chính sách tài khoá, bao gồm thúc đẩy chi tiêu cho hạ tầng và cắt giảm thuế cho doanh nghiệp. Tuy nhiên, việc đạt mục tiêu tăng trưởng sẽ không dễ, bởi Trung Quốc lại đang thắt chặt các hạn chế chống Covid nhằm dập tắt bất kỳ đợt dịch bùng phát nào.

Tuần này, chỉ một ca nhiễm Covid được phát hiện cũng đủ để khiến toàn bộ thành phố thuộc tỉnh Hà Nam của Trung Quốc đóng cửa trong 3 ngày. Macau, thủ phủ sòng bài của thế giới, cũng dừng phần lớn hoạt động kinh doanh trong vòng 1 tuần khi tái áp các biện pháp chống dịch nghiêm ngặt nhất.

Những động thái phong toả này đi kèm với một đợt biến động thị trường, khiến chỉ số Hang Seng China “bốc hơi” 4,8% trong hai phiên giao dịch đầu tuần này, cuốn phăng toàn bộ thành quả tăng trong tháng 6.

Trái phiếu USD của các công ty địa ốc Trung Quốc cũng mất giá mạnh, sức ép lan sang cả các các trái phiếu hạng khuyến nghị đầu tư. Trái phiếu của China Vanke Co., công ty phát triển nhà lớn thứ hai của Trung Quốc về doanh số, giảm tới mức còn 0,05 USD/1 USD mệnh giá. Một chỉ số của Bloomberg đo giá trái phiếu USD có định hạng tín nhiệm “rác” (junk) của Trung Quốc giảm về gần mức thấp nhất trong 1 thập kỷ.

Sự sụt giảm của thị trường tài chính Trung Quốc tuần này diễn ra cho dù dữ liệu tín dụng cho thấy các nỗ lực kích cầu của Ngân hàng Trung ương Trung Quốc (PBOC) cuối cùng đã thúc đẩy hoạt động cho vay - một chìa khoá để bù đắp những tổn thất kinh tế gây ra bởi việc theo đuổi Zero Covid.

Tổng lượng vốn tín dụng cấp mới trong tháng 6 đạt 5,2 nghìn tỷ Nhân dân tệ, tương đương 773 tỷ USD, lớn hơn nhiều so với dự báo. Tuy nhiên, hiện chưa rõ hoạt động cho vay này có dẫn tới sự cải thiện nhu cầu nội địa hay không.