Sau vụ Tân Hoàng Minh, phát hành trái phiếu doanh nghiệp sụt giảm mạnh

Bộ Tài chính cho biết, khối lượng phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ quý 1/2022 giảm mạnh, ở mức 30 nghìn tỷ đồng, giảm 33% so với cùng kỳ năm 2021.

Bộ Tài chính cho biết, sau khi hủy 9 đợt phát hành trái phiếu của 3 công ty liên quan đến Tân Hoàng Minh, khối lượng phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ quý 1/2022 giảm mạnh, ở mức 30 nghìn tỷ đồng, giảm 33% so với cùng kỳ năm 2021.

Theo Bộ Tài chính, sau những động thái chấn chỉnh của cơ quan nhà nước đối với hoạt động phát hành, cung cấp dịch vụ và đầu tư trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ, thị trường trái phiếu doanh nghiệp các tháng đầu năm 2022 đã có những thay đổi, khối lượng phát hành giảm, tuy nhiên trách nhiệm công bố thông tin, rà soát điều kiện phát hành được các doanh nghiệp, tổ chức cung cấp dịch vụ tuân thủ đầy đủ hơn.

Về khối lượng phát hành, trong quý I/2022, khối lượng trái phiếu doanh nghiệp phát hành riêng lẻ đạt 138.809 tỷ đồng. Khối lượng phát hành trái phiếu doanh nghiệp tập trung chủ yếu trong tháng 1/2022, trước thời điểm Thông tư số 16/2021/TT-NHNN ngày 10/11/2021 quy định việc tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài mua, bán trái phiếu doanh nghiệp có hiệu lực, tháng 2, tháng 3, khối lượng phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ giảm dần.

Tuy nhiên, trong tháng 4, sau khi có những thông tin về việc hủy các đợt phát hành trái phiếu của 3 công ty liên quan đến Tân Hoàng Minh, khối lượng phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ sụt giảm mạnh và ở mức khoảng 30 nghìn tỷ đồng, giảm 33% so với cùng kỳ năm 2021.

Doanh nghiệp bất động sản và xây dựng là 2 nhóm phát hành nhiều nhất trong quý I/2022, chiếm lần lượt 50,98% và 18,87%; các ngân hàng thương mại chiếm 4,85%, các doanh nghiệp thương mại dịch vụ chiếm 6,8%, doanh nghiệp sản xuất chiếm 9,2%. Trong tháng 4/2022, chủ yếu là trái phiếu do các tổ chức tín dụng phát hành (chiếm 63,4%), trái phiếu của nhóm bất động sản chiếm 11,6%.

Hoạt động mua lại trái phiếu trước hạn tiếp tục được các doanh nghiệp thực hiện với khối lượng lớn. Trong 3 tháng đầu năm 2022, khối lượng mua lại trước hạn là 12,8 nghìn tỷ đồng. Tính đến cuối tháng 4/2022, tổng khối lượng trái phiếu đã mua lại trước hạn là 24,7 nghìn tỷ đồng, tăng 17,9% so với cùng kỳ năm 2021. Đặc biệt khối lượng trái phiếu được mua lại trong tháng 4 là 11,9 nghìn tỷ đồng, tương đương khối lượng mua lại trong cả quý I.

Ngoài ra, một số doanh nghiệp đã phát hành trái phiếu chủ động thực hiện công bố thông tin bất thường hoặc đính chính thông tin đã công bố về mục đích và phương án sử dụng vốn trái phiếu gửi cho Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội.

Bên cạnh đó, sau Chỉ thị số 01/CT-BTC của Bộ Tài chính, các doanh nghiệp phát hành và tổ chức tư vấn đã thực hiện rà soát lại điều kiện và hồ sơ phát hành trước khi triển khai chào bán mới. Theo đó, khối lượng phát hành trong 2 tuần đầu tháng 5 tiếp tục giảm, đạt 5,2 nghìn tỷ đồng, chỉ tương đương 1/3 khối lượng phát hành cùng kỳ năm 2021.

Theo Bộ Tài chính, hiện Bộ đang rà soát để báo cáo Chính phủ báo cáo Quốc hội sửa đổi một số quy định tại Luật Chứng khoán, Luật Doanh nghiệp, trong đó làm rõ về phạm vi phát hành ra công chúng, phát hành riêng lẻ; các điều kiện phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ; quy định nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp để hạn chế đối tượng nhà đầu tư cá nhân tham gia mua trái phiếu doanh nghiệp mà không quan tâm, đánh giá rủi ro việc minh bạch thông tin doanh nghiệp, quyền và trách nhiệm của các chủ thể tham gia thị trường, tăng cường chế tài để xử phạt nghiêm minh các hành vi vi phạm để bảo vệ và khôi phục niềm tin nhà đầu tư và các nội dung có liên quan để thị trường phát triển lành mạnh, minh bạch và bền vững.

Theo đó, trong thời gian đánh giá sửa các quy định có liên quan tại Luật Chứng khoán, Luật Doanh nghiệp, Bộ Tài chính cho biết đang khẩn trương hoàn thiện Nghị định sửa đổi Nghị định số 153 đối với các nội dung thuộc thẩm quyền của Chính phủ để nâng cao chất lượng trái phiếu phát hành; hướng nhà đầu tư cá nhân chuyên nghiệp vào các sản phẩm trái phiếu có chất lượng cao hơn; đưa trái phiếu vào giao dịch tập trung tại Sở Giao dịch chứng khoán để tăng tính minh bạch trên thị trường thứ cấp; nâng cao điều kiện đối với các tổ chức cung cấp dịch vụ; bổ sung quy định về quyền, trách nhiệm của các tổ chức có chức năng giám sát trên thị trường.

Đồng thời, Bộ Tài chính sẽ rà soát, đánh giá mức độ phát triển của thị trường để kiến nghị cấp có thẩm quyền quy định bắt buộc xếp hạng tín nhiệm đối với trái phiếu doanh nghiệp phát hành ra công chúng và phát hành riêng lẻ theo lộ trình; nghiên cứu, đề xuất cơ chế khuyến khích các định chế trên thị trường tài chính ưu tiên đầu tư vào trái phiếu doanh nghiệp được xếp hạng cao.