Nhà đầu tư có thể đổi trái phiếu doanh nghiệp lấy bất động sản?

FiinRatings cho rằng nhà đầu tư trái phiếu có thể đồng tình với giải pháp "hàng đổi hàng" trong bối cảnh hiện tại, khi có đầy đủ thông tin và pháp lý về tài sản được sử dụng để hoán đổi.

Báo cáo chuyên đề về thị trường trái phiếu của FiinRatings – đơn vị xếp hạng tín nhiệm nội địa mới nhất đánh giá, khả năng thanh toán của các nhà phát triển bất động sản sẽ bị suy giảm thời gian tới, nhất là khi kênh vốn đổ vào ngành bất động sản đã bị thu hẹp đáng kể và bị kiểm soát nghiêm ngặt hơn so với các năm trước. Do đó, nhà đầu tư nên giữ bình tình, tránh bán tháo trái phiếu bất động sản mà không đánh giá kỹ lưỡng sức khỏe tài chính của doanh nghiệp.

Vì thế, FiinRatings đưa ra 3 phương án khả thi trong thời điểm này, nhằm đảm bảo lợi ích cho cả 2 bên, nhà phát hành không bị áp lực dòng tiền và nhà đầu tư vẫn có thể thu hồi khoản đầu tư trong tương lai mà không phải cắt lỗ. Bởi trên thực tế cho thấy, thị trường vừa qua đã chứng kiến nhiều doanh nghiệp áp dụng các giải pháp dưới đây.

Phương án thứ nhất là gia hạn kỳ trả nợ có thanh toán một phần. Đơn vị này lý giải, việc chủ động thanh toán một phần và phần còn lại được giãn hoặc hoãn sẽ giúp doanh nghiệp tuân thủ trả nợ gốc và lãi, giúp các nhà phát hành giữ mức độ tín nhiệm cho các hoạt động huy động vốn trong tương lai.

Do đó, các nhà phát hành nên chủ động thông tin tới nhà đầu tư về tình hình sản xuất kinh doanh, thực hiện dự án và tiến độ trả nợ, cũng như đưa ra mức lãi suất “đền bù” phù hợp. Đồng thời, nhà đầu tư cần chủ động đánh giá, rà soát tình trạng pháp lý và tiến độ thực hiện của dự án trước khi đồng ý gia hạn kỳ trả nợ.

Phương án thứ hai là gia hạn kỳ trả nợ không thanh toán gốc. Cụ thể, tùy theo năng lực tài chính hiện tại, nhà đầu tư có khả năng phải chấp nhận giãn hoặc hoãn toàn bộ phần nợ gốc, song vẫn có thể duy trì cơ hội thu lại phần tiền gốc và lãi trong tương lai tùy theo thực tế đánh giá lại.

Tuy nhiên, phương án này khá nhạy cảm và có thể làm ảnh hưởng đến uy tín của nhà phát hành, do đó FiinRatings khuyến cáo doanh nghiệp nên chủ động xây dựng phương án và đàm phán với trái chủ trước khi đến hạn nhằm tránh rơi vào tình huống vi phạm nghĩa vụ nợ.

Phương án thứ ba là "hàng đổi hàng”. FiinRatings nhấn mạnh, đây là một lựa chọn quan trọng và phụ thuộc nhiều vào bản chất hoạt động kinh doanh và sản phẩm của mỗi doanh nghiệp. Nhà đầu tư có thể đồng tình với giải pháp này khi có đầy đủ thông tin và pháp lý về tài sản được sử dụng để hoán đổi.

Bên cạnh đó, FiinRatings cho rằng chúng ta có thể nhìn nhận bài học kinh nghiệm từ quá trình tái cấu trúc nợ trái phiếu của Trung Quốc. Theo đó, phần lớn vỡ nợ trái phiếu tại Trung Quốc chủ yếu tự giải quyết bởi các thành viên thị trường mà không qua thủ tục tòa án hoặc sự can thiệp của cơ quan quản lý.

Tỷ lệ này chiếm tới 76% số trái phiếu vỡ nợ. Với số lượng trái phiếu được gia hạn tiếp mà không phải thanh toán chiếm tới 56%, đội ngũ phân tích cho rằng trước mắt đây sẽ là phương án phù hợp cho nhà đầu tư và tổ chức phát hành tại Việt Nam. Nhưng tựu chung, đây cũng chỉ là phương án ứng phó chứ chưa phải giải pháp cho vấn đề của thị trường Việt Nam...