Fed cắt giảm lãi suất: Con dao hai lưỡi đối với kinh tế Việt Nam?

Việc cắt giảm lãi suất lần này của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) một mặt giúp giảm áp lực tỷ giá USD/VND, mặt khác, ảnh hưởng không nhỏ đến tăng trưởng GDP của Việt Nam.

Tăng giá trị đồng VND

Sau cuộc họp thường kỳ tháng 9 (ngày 17-18/9/2024, theo giờ địa phương), Fed đã quyết định cắt giảm lãi suất cho vay qua đêm (FedFunds rate) 0,5 điểm %, đưa lãi suất này về mức 4,75-5%; đồng thời tuyên bố sẽ tiếp tục tiến trình hạ lãi suất (dự kiến giảm thêm 0,5 điểm % nữa từ nay đến hết năm 2024). Theo chuyên gia của VinaCapital, động thái này của Fed cho thấy, lạm phát tại Mỹ đã giảm và đã có những dấu hiệu chậm lại của nền kinh tế này.

Bàn về tác động của việc Fed giảm lãi suất đối với kinh tế Việt Nam, VinaCapital nhận định, đây là tin tốt cho chính sách tiền tệ của Việt Nam, giúp hạ nhiệt áp lực tỷ giá cũng như nâng giá trị tiền Việt (đồng VND).

Trong 6 tháng đầu năm 2024, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) đã phải thắt chặt chính sách tiền tệ bằng cách hút bớt thanh khoản khỏi hệ thống. Một số chuyên gia còn dự đoán, NHNN sẽ tăng lãi suất chính sách của Việt Nam thêm 50 điểm cơ bản vào cuối năm nay.

Tuy nhiên, sau quyết định Fed giảm lãi suất, đồng USD đã xuống giá so với hầu hết các đồng tiền khác (trong đó có VND) làm giảm sức ép tỷ giá USD/VND. Các nhà đầu tư, chuyên gia kinh tế kỳ vọng, Fed sẽ tiếp tục cắt giảm lãi suất hơn 100 điểm cơ bản trong năm nay và thêm 100 điểm cơ bản nữa vào năm 2025, điều này đã khiến đồng VND tăng gần 4% kể từ cuối tháng 6, cùng với sự tăng giá từ 7-10% của đồng Ringgit của Malaysia, Baht của Thái và Rupiah của Indonesia. Việc đồng Rupiah Indonesia tăng giá mạnh đã giúp ngân hàng trung ương nước này cắt giảm lãi suất 25 điểm cơ bản trong tuần này xuống còn 6%.

Thực tế là thị trường đã chiết khấu một phần lớn, tỷ giá hạ nhiệt từ mức tăng khoảng 4,9% hồi cuối tháng 5/2024 xuống còn 1,6% hết ngày 18/9. Dự báo, tỷ giá USD/VND sẽ chỉ tăng khoảng 1,3%-1,7% cả năm 2024.

“Mức mất giá của đồng VND hiện chỉ còn dưới 1,5% so với đầu năm, vẫn nằm trong “vùng an toàn” của NHNN. Do đó, NHNN có khả năng không tăng lãi suất điều hành”, chuyên gia của VinaCapital nhận định.

Xuất khẩu Việt Nam sang thị trường Mỹ có thể gặp khó

Bên cạnh tác động tích cực, VinaCapital cũng lo ngại về tình trạng kinh tế Mỹ và xuất khẩu Việt Nam. Theo VinaCapital, xuất khẩu nói chung và xuất khẩu sang Mỹ nói riêng (tăng gần 30% trong 8 tháng đầu năm 2024) là yếu tố quan trọng nhất thúc đẩy tăng trưởng GDP của Việt Nam trong năm nay. Vì vậy, nền kinh tế Mỹ chậm lại có khả năng làm giảm nhu cầu tiêu dùng của Mỹ đối với các sản phẩm "Made in Vietnam" như máy tính xách tay, điện thoại di động và các hàng hóa khác.

VinaCapital cho rằng, tăng trưởng GDP của Việt Nam trong năm 2025 sẽ phải dựa vào các yếu tố nội tại để bù đắp tác động của nền kinh tế Mỹ đang chậm lại. Song, Chính phủ Việt Nam đang có nhiều công cụ có thể sử dụng để thúc đẩy nền kinh tế như: Tăng cường chi tiêu cho cơ sở hạ tầng và thúc đẩy sự phục hồi của lĩnh vực bất động sản.

“Có khả năng khối lượng giao dịch bất động sản tại Việt Nam sẽ tăng tới 35% so với cùng kỳ năm trước trong 9 tháng đầu năm 2024. Tập trung vào hai lĩnh vực này sẽ trực tiếp thúc đẩy nền kinh tế, và một thị trường bất động sản sôi động hơn chắc chắn sẽ cải thiện tâm lý tiêu dùng và chi tiêu của người dân, vốn có phần bị trầm lắng trong năm 2024”, VinaCapital chia sẻ thông tin.

Trước đó, VinaCapital đã nhiều lần nhấn mạnh quan điểm rằng, sự thúc đẩy GDP của Việt Nam hiện tại từ tăng trưởng xuất khẩu có thể sẽ giảm dần trong năm tới và động thái của Fed về cơ bản đã xác nhận điều đó. “Tăng cường chi tiêu cho cơ sở hạ tầng và đẩy nhanh sự phục hồi của thị trường bất động sản là hai công cụ mạnh mẽ mà Chính phủ có thể sử dụng để tránh những tác động tiêu cực từ sự sụt giảm tăng trưởng xuất khẩu”, đại diện VinaCapital chia sẻ.