Đằng sau đà tăng 'shock' của cổ phiếu BCA

M&A thành công TQIS đã giúp quy mô tổng tài sản, nguồn vốn, cũng như lợi nhuận BCA trong năm 2023 được tăng lên đáng kể, đồng thời thu hút sự quan tâm của nhà đầu tư. Dĩ nhiên, phép tính của những ông chủ đứng sau BCA với TQIS không chỉ dừng lại ở những nghiệp vụ tài chính này.

Trên sàn chứng khoán, cổ phiếu BCA của CTCP B.C.H vừa trải qua một đợt tăng giá "nóng", khi chỉ trong vòng 1 tháng, cổ phiếu này đã tăng trưởng 320% từ vùng giá 6.000 đồng/cổ phiếu, lên vùng giá 25.200 đồng/cổ phiếu. Trong các phiên gần đây, cổ phiếu này đã điều chỉnh và hiện giao dịch quanh vùng 20.000 đồng/CP.

Giá cổ phiếu BCA tăng vọt trong bối cảnh BCA vừa hợp nhất một công ty con là Công ty TNHH Gang Thép Tuyên Quang (TQIS). Đầu năm 2024, Hội đồng quản trị CTCP B.C.H còn ban hành nghị quyết về việc không giới hạn các giao dịch mua bán hàng hóa, dịch vụ, vay, cho vay, cầm cố, bảo lãnh và thế chấp tài sản với TQIS.

Theo tìm hiểu của Nhadautu.vn, TQIS đăng ký ngành nghề kinh doanh chính là sản xuất sản phẩm gang, thép từ quặng sắt tận thu tại các điểm mỏ được cấp phép trên địa bàn tỉnh Tuyên Quang.

TQIS tiền thân là Công ty Liên doanh Khoáng nghiệp Hằng Nguyên, được thành lập tháng 1/2005. Vào tháng 11/2015, vốn điều lệ của TQIS đạt 109,25 tỷ đồng, chủ sở hữu là Công ty Hữu hạn Kinh Mậu Chúng Thao Vân Nam-doanh nghiệp có trụ sở chính tại tỉnh Vân Nam, Trung Quốc. Một năm sau đó, chủ sở hữu TQIS được xác định là Công ty HH Tập đoàn Hằng Hưng Hạ Môn (Trung Quốc).

TQIS trong giai đoạn 2015-2023 liên tục ghi nhận biến động về vốn điều lệ, cơ cấu cổ đông cũng như vị trí Chủ tịch HĐQT.

Đến ngày 13/12/2023, Công ty Hữu hạn Xing Bao (Hongkong) trở thành chủ sở hữu của TQIS. Người được ủy quyền nắm 100% vốn (1.361 tỷ đồng) tại đây là Chủ tịch HĐTV kiêm đại diện pháp luật ông Ke Liang Feng (SN 1979). Chỉ 10 ngày sau, TQIS tăng vốn điều lệ lên mức 2.167 tỷ đồng. Đến ngày 27/12/2023, TQIS chính thức đổi chủ, trở thành công ty con của CTCP B.C.H. Người được ủy quyền nắm giữ 100% vốn tại đây là ông Nguyễn Duy Luân (SN 1973).

Khoản lãi "kỹ thuật" 400 tỷ đồng

Theo tìm hiểu của Nhadautu.vn, BCA không công bố những thông tin thương vụ M&A kể trên như: Danh tính công ty sáp nhập, mức giá chuyển nhượng, bên chuyển nhượng… Trước đó, hồi tháng 8/2023, các cổ đông tại ĐHĐCĐ bất thường của BCA đã thông qua tờ trình mua bán, sáp nhập công ty, vốn đầu tư không quá 450 tỷ đồng. Nguồn vốn đầu tư dự kiến vay từ tổ chức, cá nhân.

Dù vậy, BCTC quý IV/2023 cho thấy BCA đã chi đến hơn 902 tỷ đồng để đầu tư vào công ty con, số tiền này bằng đúng khoản phát sinh phải trả ngắn hạn với Công ty TNHH Xing Bao (Hong Kong) – chủ cũ của TQIS.

Nhìn chung, việc hợp nhất thành công TQIS đã giúp quy mô tài sản và nguồn vốn của BCA được tăng lên đáng kể. Tổng tài sản BCA tại thời điểm ngày 31/12/2023 đạt gần 4.012 tỷ đồng, tăng gấp 6,65 lần so với số đầu năm. Điển hình là khoản mục tài sản cố định hữu hình công ty tăng mạnh 2.216,4 tỷ đồng lên 2.738,1 tỷ đồng vào cuối năm 2023.

BCA cũng tăng hai khoản phải thu và trả trước ngắn hạn với 2 khoản đáng chú ý là phải thu ngắn hạn CTCP Đầu tư Le Mont (443 tỷ đồng) và trả trước cho người bán ngắn hạn là CTCP Thương mại Thái Hưng (186,7 tỷ đồng). Ngoài ra, công ty này cũng tăng cường vay ngắn hạn với chủ nợ lớn nhất là Ngân hàng TMCP Đầu tư phát triển Việt Nam với gần 680 tỷ đồng và vay chính chủ cũ của TQIS là Công ty TNHH Xing Bao 611,25 tỷ đồng.

Thương vụ hợp nhất TQIS cũng giúp BCA có khoản lãi giao dịch từ mua rẻ hợp nhất 395 tỷ đồng. Đây là nhân tố chính giúp BCA lãi sau thuế cả năm 2023 đạt gần 398 tỷ đồng, trong khi cùng kỳ năm trước lỗ 73,9 tỷ đồng. Bên cạnh đó, BCA cũng thoát lỗ lũy kế với lãi sau thuế chưa phân phối tại ngày 31/12/2023 đạt 346,4 tỷ đồng, trong khi số đầu năm là âm 51,5 tỷ đồng. Chưa kể, khoản lãi lớn từ thương vụ này có thể mở ra một thời kỳ mới với BCA.

Ở góc độ khác, dữ liệu Nhadautu.vn cho thấy tình hình tài chính không mấy tích cực của TQIS giai đoạn 2020-2022 khi liên tục âm vốn chủ sở hữu. Tính riêng năm 2022, công ty đã lỗ đến 396,6 tỷ đồng, trong khi trước đó lãi 44,8 tỷ đồng năm 2020 và lãi gần 340 tỷ đồng năm 2021. 2022 cũng là năm khó khăn chung của cả ngành thép.

Dĩ nhiên, quyết định M&A TQIS của HĐQT BCA không chỉ dựa trên yếu tố tài chính, mà còn là tiềm lực của TQIS khi đơn vị này là chủ đầu tư Nhà máy Gang Thép Tuyên Quang khởi công xây dựng tháng 12/2009 tại khu công nghiệp Long Bình An, tỉnh Tuyên Quang. Dự án được triển khai trong 2 giai đoạn, tổng giá trị của toàn bộ dự án trên 2.000 tỷ đồng.

Hay ở một chi tiết đáng chú ý khác, cả TQIS và BCA đều ít nhiều liên hệ đến "ông trùm" gang thép CTCP Thương mại Thái Hưng. Trên trang chủ của mình, Thái Hưng cho biết trong năm 2023 đã thỏa thuận và giao dịch thành công thương vụ mua lại Công ty TNHH Gang thép Tuyên Quang. Mối quan hệ giữa Thái Hưng – BCA - TQIS sẽ được Nhadautu.vn đề cập trong kỳ tới với bài viết "Bóng dáng Thái Hưng ở BCA".