Cuộc đua lợi nhuận ngân hàng năm 2021, ai giữ ngôi vương?

Nhiều ngân hàng đã vượt kế hoạch đặt ra và báo lãi kỷ lục. Tổng lợi nhuận của 15 ngân hàng đạt lợi nhuận cao nhất năm 2021 tăng 41.620 tỷ đồng so với năm trước đó.

Theo báo cáo tài chính năm 2021 của các ngân hàng công bố mới đây, thứ hạng lợi nhuận đã có sự thay đổi đáng kể do sự vươn lên của nhóm ngân hàng tư nhân so với nhóm ngân hàng quốc doanh.

Vietcombank vững ngôi đầu lợi nhuận

Tổng lợi nhuận của 15 nhà băng dẫn đầu ngành đạt 181.765 tỷ đồng, tăng 29% tương ứng 41.620 tỷ đồng so với mức 140.145 tỷ đồng năm 2020.

Vietcombank năm 2021 ghi nhận lợi nhuận đạt 27.376 tỷ đồng, cao hơn 19% so với năm liền trước, tương đương mức tăng ròng hơn 4.300 tỷ đồng. Xét trên thị trường, Vietcombank vẫn tiếp tục là nhà băng có lợi nhuận trước thuế hợp nhất cao nhất hệ thống.

Vị trí thứ 2 đã có sự thay đổi giữa Vietinbank và Techcombank. Năm 2020, vị trí thứ 2 thuộc về Vietinbank với 17.120 tỷ đồng. Năm 2021, Vietinbank đạt lợi nhuận 17.588 tỷ đồng, tăng nhẹ 2,7%, tương đương 360 tỷ đồng so với năm trước và chỉ đứng ở vị trí thứ 3. Techcombank với 23.240 tỷ đồng lợi nhuận năm 2021 đã giữ ngôi "á quân". Năm 2020, Techcombank chỉ đạt 15.800 tỷ đồng lợi nhuận. Như vậy, so với năm trước, Techcombank đã tăng 47%, tương ứng 7.440 tỷ đồng và là "quán quân" lợi nhuận nhóm ngân hàng tư nhân.

Vị trí thứ 4 thuộc về Ngân hàng Quân đội (MBBank) với 16.257 tỷ đồng, tăng 52%, tương ứng 5.569 tỷ đồng so với năm 2020. Theo Báo cáo tài chính, MBBank ghi nhận sự tăng trưởng ở tất cả hoạt động kinh doanh. Nhờ vậy, MBBank đã soán ngôi "á quân" nhóm ngân hàng tư nhân của VPBank, xáo trộn bảng xếp hạng lợi nhuận nhóm ngân hàng.

Trong khi đó, VPBank ghi nhận mức tăng trưởng lợi nhuận cả năm khá khiêm tốn hơn 10%. Quý cuối năm 2021, lãi trước thuế của VPBank giảm hơn 20% so với cùng kỳ do sụt giảm thu nhập lãi từ hoạt động tín dụng. VPBank đạt lợi nhuận năm 2021 là 14.580 tỷ đồng và đứng vị trí thứ 5.

2 vị trí tiếp theo lần lượt thuộc về các ngân hàng trong nhóm "big 4" là Agribank và BIDV. Trong đó, lợi nhuận trước thuế của Agribank đạt 14.500 tỷ đồng, tăng vỏn vẹn 9,8% tương đương 1.300 tỷ đồng so với năm liền trước còn BIDV đạt 13.600 tỷ đồng, tăng hơn 50% so với năm 2020. Năm 2020, Agribank xếp ở vị trí số 4 còn BIDV xếp ở vị trí thứ 8.

15 các ngân hàng dẫn đầu lợi nhuận đều ghi nhận tăng trưởng so với năm 2020. Đáng chú ý nhất là Ngân hàng TMCP Hàng Hải Việt Nam (MSB) khi tăng trưởng lợi nhuận 104%. Năm 2020, lợi nhuận của MSB đạt 2.523 tỷ đồng nhưng năm 2021 đạt 5.169 tỷ đồng, xếp ở vị trí 14 trên bảng xếp hạng.

Một ngân hàng cũng ghi nhận lợi nhuận tăng trưởng ở mức cao là SHB khi tăng hơn 90% lên 6.220 tỷ đồng và xếp ở vị trí số 11. Ngân hàng xếp thứ 15 là LienVietPostBank cũng ghi nhận lợi nhuận tăng cao ở mức 48% từ 2.426 tỷ đồng năm 2020 lên 3.600 tỷ đồng năm 2021.

"Big 4" lãi 3,2 tỷ USD

Trong quý IV/2021, Vietcombank đã tiết giảm được 11% chi phí hoạt động và 5% chi phí dự phòng rủi ro tín dụng. Điều này đã giúp Vietcombank giảm được gần 600 tỷ đồng chi phí phát sinh trong kỳ.

Kết quả là ngân hàng ghi nhận khoản lãi trước thuế 8.064 tỷ đồng trong quý vừa qua, tăng 14% so với cùng kỳ. Đây cũng là quý kinh doanh đầu tiên lợi nhuận Vietcombank vượt mốc 8.000 tỷ trong lịch sử hoạt động, giúp nâng tổng lợi nhuận trước thuế cả năm 2021 của Vietcombank đạt 27.376 tỷ đồng - cán đích ngôi đầu bảng. Vietcombank vẫn luôn là ngân hàng dẫn đầu cuộc đua lợi nhuận.

BIDV cũng là ngân hàng quốc doanh ghi nhận tăng trưởng cao khi tăng hơn 50% so với năm 2020. Các mảng dịch vụ, ngoại hối, mua bán chứng khoán kinh doanh, chứng khoán đầu tư của BIDV đều ghi nhận tăng trưởng dương trong quý IV/2021. Nhà băng này cũng tiết giảm hơn 1.100 tỷ đồng chi phí hoạt động và dự phòng rủi ro tín dụng (chiếm chủ yếu) nên lợi nhuận quý IV/2021 tăng mạnh. Lũy kế cả năm 2021, lãi trước thuế ngân hàng thu về đạt 13.602 tỷ đồng, chính thức trở lại nhóm ngân hàng có lợi nhuận trên chục nghìn tỷ sau năm 2020 vắng bóng với 9.026 tỷ đồng.

Dù là ngân hàng có lãi cao thứ 2 trong nhóm, VietinBank lại là ngân hàng duy nhất bị suy giảm lợi nhuận trong quý cuối năm 2021. Nguyên nhân do chi phí dự phòng rủi ro tín dụng tăng gấp 6 lần đã bào mòn phần lớn mức lãi thuần từ hoạt động kinh doanh trước dự phòng của VietinBank. Ngân hàng chỉ ghi nhận khoản lãi trước thuế 3.678 tỷ đồng trong quý IV/2021, giảm tới 45% so với cùng kỳ.

Kết quả kém khả quan này là nguyên nhân chính khiến tổng lợi nhuận cả năm 2021 của VietinBank chỉ tăng 2,7% so với năm trước, đạt 17.589 tỷ đồng.

Mặc dù là ngân hàng giảm lãi nhiều nhất cho khách hàng bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19, song lợi nhuận năm 2021 của Agribank vẫn đạt 14.500 tỷ đồng, tăng hơn 1.300 tỷ đồng so với năm 2020. Theo số liệu của Ngân hàng Nhà nước, từ ngày 15/7 đến 30/11/2021, tổng tiền lãi Agribank đã giảm cho khách hàng là 5.176 tỷ đồng; với tổng giá trị nợ được giảm lãi suất là trên 1,41 triệu tỷ đồng cho gần 3,75 triệu khách hàng, đứng đầu về tiền giảm lãi suất và số khách hàng.

Như vậy, 4 ngân hàng quốc doanh ghi nhận tổng lợi nhuận đạt 73.067 tỷ đồng, tương đương 3,23 tỷ USD, tăng 17,1% so với mức 62.396 tỷ đồng năm liền trước. Thứ hạng xếp từ trên xuống lần lượt là Vietcombank, Vietinbank, Agribank và BIDV, không thay đổi so với năm 2020.