Các công ty niêm yết là 'hàng hóa' trên TTCK, phải tốt và không có hàng giả

TTCK là nơi "tôi luyện" cho các công ty niêm yết để làm ăn đàng hoàng hơn, minh bạch, có trách nhiệm và nghĩa vụ với các bên liên quan như nhà đầu tư, nhà tài trợ, khách hàng, nhân viên và cả nghĩa vụ thuế với Nhà nước.

Đó là quan điểm được bà Nguyễn Thị Mai Thanh, Chủ tịch HĐQT CTCP Cơ Điện Lạnh (mã chứng khoán REE) chia sẻ khi phát biểu tại Hội nghị triển khai nhiệm vụ phát triển thị trường chứng khoán (TTCK) năm 2024 sáng 28/2.

Năm 2000, TTCK Việt Nam ra đời như một kênh huy động vốn với khuôn khổ pháp lý được ban hành. Để huy động vốn với chi phí hợp lý và bền vững lâu dài, REE đã tiên phong niêm yết đầu tiên trên Sở Giao dịch chứng khoán TP HCM (HOSE) và nhận được giấy phép niêm yết số 1 vào tháng 7/2000. Khi đó, ý tưởng này tương đối mới mẻ ở Việt Nam, bà Mai Thanh nói.

REE sau đó đã thành công với mô hình cổ phần hóa và niêm yết, là nguồn động viên cho các doanh nghiệp khác tiến bước theo. Thông qua TTCK, REE đã 8 lần phát hành cổ phiếu và huy động được 2.800 tỷ đồng để đầu tư mở rộng và tiếp tục phát triển.

Theo Chủ tịch REE: "TTCK không chỉ là nơi "tôi luyện" cho các công ty niêm yết để làm ăn đàng hoàng hơn, minh bạch, có trách nhiệm và nghĩa vụ với các bên liên quan mà còn gián tiếp đào tạo những nhà quản lý chuyên nghiệp, cần mẫn và trung thực, qua đó họ có thể vươn lên để giữ cho giá trị cổ phần không ngừng được gia tăng."

Nên đưa thêm doanh nghiệp các ngành nghề khác nhau vào VN30

Bà Mai Thanh đánh giá, các công ty niêm yết là "hàng hóa" trên TTCK, hàng hóa phải tốt và không có hàng giả. Nhà đầu tư luôn mong mỏi các công ty niêm yết có mức tăng trưởng tốt và họ sẵn sàng bỏ vốn thêm cho mục tiêu này. Bên cạnh vấn đề tài chính, công nghệ hay năng lực quản lý, doanh nghiệp còn có những vấn đề mấu chốt khác.

Đầu tiên là khuôn khổ pháp luật và chính sách cần được ổn định lâu dài. Chủ tịch REE kiến nghị Chính phủ tiếp tục kiến tạo một môi trường luật pháp trong kinh doanh cởi mở, minh bạch hơn nữa, có thể tiến đến dịch vụ một cửa, giảm bớt cơ chế xin cho, chuyển dần sang cơ chế đăng ký và doanh nghiệp tự chịu trách nhiệm trong khuôn khổ pháp luật, không cấm là có thể tự động được làm.

Về chỉ số VN30 hiện tại, chứng khoán trong rổ VN30 bao gồm cổ phiếu của 30 doanh nghiệp có vốn hóa và tính thanh khoản lớn nhất trên thị trường. Theo bà Mai Thanh, nếu chỉ xét về tiêu chí này thì phần lớn cổ phiếu từ các ngành hàng chưa hoàn toàn đại diện cho nền kinh tế.

“Nên chăng cần có các tiêu chí khác để doanh nghiệp từ các ngành nghề khác nhau được đặt trong rổ này, sẽ đại diện cho nền kinh tế,” bà đề xuất.

Về lãi suất ngân hàng, Chủ tịch REE kiến nghị phải làm sao lãi suất cho các doanh nghiệp về mức hợp lý hơn. Bà cho rằng Ngân hàng Nhà nước cần tiếp tục quan tâm hơn nữa, làm sao đưa lãi suất về một mặt bằng hợp lý để doanh nghiệp có thể sử dụng một phần của vốn ngân hàng bên cạnh vốn trái phiếu và cổ phiếu để có thể tiếp tục phát triển, đóng góp vào nền kinh tế.

Về vấn đề khai thuế và nộp thuế, quan điểm của lãnh đạo doanh nghiệp là cần công bằng hơn, có nghĩa là ai kinh doanh đều phải tự giác khai nộp thuế.

“Các doanh nghiệp riêng trên thị trường niêm yết có báo cáo rất đầy đủ và chúng tôi thấy cơ quan thuế thường xuyên rà soát, kiểm tra thuế của những doanh nghiệp này. Tuy nhiên chúng tôi cũng thấy những ngành nghề khác thì ngành thuế chưa làm được những chỉ số tương tự như vậy. Do đó, thu thuế của Nhà nước bị thất thu, nguồn thu không đầy đủ”, bà Mai Thanh nêu nhận định.