Bán trà sữa giá rẻ thành tỷ phú

Mở một cửa hàng trà sữa bên cạnh trường cấp hai năm 2008, 15 năm sau, Wang Xiaokun thành tỷ phú với mạng lưới hơn 7.100 chi nhánh.

Wang Xiaokun, Nhà sáng lập và Chủ tịch chuỗi trà sữa giá rẻ Cha Panda (còn gọi là Chabaidao), vừa gia nhập hàng ngũ tỷ phú thế giới nhờ định giá công ty đạt mức 2,1 tỷ USD sau vòng gọi vốn gần đây.

Nắm 60% cổ phần, Wang (40 tuổi), hiện có tài sản ròng trị giá 1,1 tỷ USD, theo ước tính của Forbes. Chuỗi đồ uống có trụ sở tại Thành Đô (Trung Quốc) đã mở rộng nhanh chóng trong 3 năm qua và hiện có hơn 7.000 cửa hàng. Các món đặc trưng làm nên tên tuổi gồm trà trân châu khoai môn và trà xanh sữa hoa nhài, hầu hết đều có giá không quá 3,6 USD.

Vợ của Wang, Liu Weihong, có khối tài sản trị giá 700 triệu USD nhờ nắm 33% cổ phần trong công ty. Bà đứng đầu một ủy ban chịu trách nhiệm giám sát các hoạt động hàng ngày của Cha Panda.

Theo bản cáo bạch gửi Sở giao dịch chứng khoán Hong Kong, vòng huy động vốn kết thúc vào tháng 6 chứng kiến cổ phần Cha Panda được bán với giá 13,2 nhân dân tệ (1,8 USD) mỗi cổ phần cho các nhà đầu tư, bao gồm: CICC, Orchid Asia và Shanghai Loyal Valley Investments.

Công ty vẫn chưa tiết lộ chi tiết nào về thời gian và quy mô IPO. Các nhà phân tích cho rằng Cha Panda cần nguồn vốn mới để mở thêm cửa hàng nhằm theo kịp thị trường nước giải khát có trà cạnh tranh khốc liệt ở Trung Quốc.

Một cửa hàng của Cha Panda ở Trung Quốc. Ảnh: Visual China

Jason Yu, Giám đốc điều hành công ty nghiên cứu thị trường Kantar Worldpanel Greater China trụ sở tại Thượng Hải, cho biết khách hàng trà sữa không có thói quen trung thành mà chọn uống cùng lúc nhiều thương hiệu khác nhau. "Vì vậy, bất cứ ai có nhiều cửa hàng hơn sẽ có cơ hội được người tiêu dùng chú ý, cũng như nhận được phần chi tiêu lớn hơn của họ", ông giải thích.

Cha Panda ra đời năm 2008, khi Wang bắt đầu mở của hàng bán trái cây và trà sữa ở cạnh Trường trung học sơ sở Ôn Châu II tại Thành Đô, nơi nổi tiếng với các món ăn cay và cũng là quê hương của những loài gấu trúc.

Cửa hàng đầu tiên rộng chưa đầy 20 m2 nhưng đã đặt nền tảng cho định hướng phát triển của công ty về sau. Một là mức giá tầm trung dành cho nhóm khách hàng học sinh - sinh viên. Hai là mô hình cửa hàng nhỏ chủ yếu bán mang đi, và ba là khám phá sự kết hợp giữa nguyên liệu tự nhiên và trà.

Trong thập niên đầu tiên, Cha Panda phát triển chậm rãi. Tám năm đầu, số lượng cửa hàng chỉ nhỉnh hơn 100. Mãi đến 2016, Wang mới nâng cấp cửa hàng đầu tiên, định vị thương hiệu là "trái cây tươi và trà Trung Quốc", đồng thời mở nhượng quyền tại Thành Đô.

Nhưng Cha Panda vẫn không đi ra khỏi Tứ Xuyên và Trùng Khánh. Thay đổi lớn nhất diễn ra vào 2018, khi Wang nhận thấy sự cạnh tranh khốc liệt trên thị trường trà sữa. Vì vậy, ông quyết định nâng cấp toàn diện. Một mặt, hình tượng gấu trúc được bổ sung vào thương hiệu. Mặt khác, thực đơn đồ uống được sắp xếp và cập nhật lại hợp lý hơn, bổ sung các món đặc trưng sữa đậu nành "ngọc kỳ lân".

Đến 2020, mạng lưới Cha Panda đạt 531 cửa hàng. Tuy nhiên, công việc kinh doanh chỉ thực sự phất lên khi ông áp dụng mô hình nhượng quyền thương mại. Hiện chiến lược của Cha Panda là phát triển các công thức pha chế đồ uống, sau đó bán các nguyên liệu, chẳng hạn trái cây và lá trà, cho các cửa hàng nhượng quyền. Bằng cách đó, công ty có thể giữ chi phí vận hành thấp hơn các đối thủ như Nayuki Holdings, vốn phải chi nhiều hơn cho lương nhân viên và thuê các cửa hàng do họ trực tiếp điều hành.

Tổng số cửa hàng mang thương hiệu Cha Panda đã tăng lên 7.117 tính đến tháng 8 và chỉ có 6 cửa hàng dưới sự quản lý trực tiếp của công ty. Tính đến cuối tháng 3/2023, 44,9% cửa hàng có diện tích 30 - 49 m2 và 40,5% có diện tích 50-100 m2. Tỷ lệ bán mang đi đã tăng từ 47,6% vào tháng 1/2020 lên 58% vào năm nay.

Năm ngoái, Cha Panda đạt doanh thu 580,3 triệu USD, tăng hơn 16% so với 2022. Lợi nhuận tăng 24% lên 132,3 triệu USD. Đây là chuỗi cửa hàng trà lớn thứ ba tính theo doanh số bán lẻ ở Trung Quốc, đứng sau Michelle Ice City và Guming, theo nghiên cứu của Frost & Sullivan.

Để nhiều khách hàng trẻ tuổi biết đến, Cha Panda tài trợ cho các lễ hội âm nhạc và các sự kiện văn hóa, song song với các chiến dịch quảng cáo trực tuyến. Vào tháng 6, Cha Panda thể hiện sự ủng hộ với Cơ sở nghiên cứu nhân giống gấu trúc khổng lồ Thành Đô bằng cách nhận nuôi một trong những con gấu trúc tại cơ sở này.

Tuy nhiên, thành công chính của Cha Panda vẫn đến từ việc kiểm soát chi phí và cung cấp các sản phẩm giá phải chăng, theo Yu của Kantar Worldpanel. "Người tiêu dùng quan tâm nhiều hơn đến chi phí vì các thương hiệu trà sữa không thực sự khác biệt với nhau. Các sản phẩm đều giống nhau vì chúng đều là hỗn hợp của trà với các thành phần khác, chẳng hạn như trái cây", ông nói.