ACBS Research: Rủi ro ngắn hạn đối với VN-Index cao hơn nếu ông Trump đắc cử

Báo cáo về tác động của bầu cử Mỹ 2024 đến nền kinh tế Việt Nam, Trung tâm phân tích Chứng khoán ACB (ACBS Research) nhận định rằng, rủi ro ngắn hạn đối với VN-Index và thị trường chứng khoán nói chung có thể cao hơn nếu ông Trump đắc cử Tổng thống so với bà Harris.

Các cuộc thăm dò gần đây cho thấy một cuộc đua sát sao giữa các ứng cử viên hiện tại từ Đảng Dân chủ (Kamala Harris) và Đảng Cộng hòa (Donald Trump). Kamala Harris được xem là ứng cử viên sẽ tiếp tục di sản của người tiền nhiệm Đảng Dân chủ Joe Biden, do đó có thể ít tạo ra các nguy cơ về sự mất ổn định. Ngược lại, sự trở lại của Donald Trump sẽ tạo cơ hội cho ông tiếp tục các chính sách được xem là đã làm gián đoạn quan hệ thương mại quốc tế kể từ năm 2018.

Về phát triển kinh tế trong nước, trong khi Trump tập trung vào việc giảm thuế thu nhập cho doanh nghiệp, cá nhân và giảm thiểu các quy định cho doanh nghiệp; Harris nhấn mạnh việc tăng thuế thu nhập doanh nghiệp, đặc biệt với người giàu và mở rộng phúc lợi cho người lao động nhằm giảm bất bình đẳng thu nhập.

Với chính sách kinh tế đối ngoại, Trump tiếp tục ủng hộ việc mở rộng chiến tranh thương mại, áp thuế suất nhập khẩu đối với tất cả các quốc gia, với trọng tâm là hàng hóa Trung Quốc. Ngược lại, Harris có cách tiếp cận chọn lọc hơn, mặc dù bà vẫn coi Trung Quốc là mục tiêu chính trong các quy định hạn chế thương mại.

Tuy nhiên, cả hai ứng cử viên đều cần nguồn ngân sách đáng kể để thực hiện các kế hoạch của mình. Do đó, phải tăng chi tiêu ngân sách quốc gia và qua đó làm tăng tỷ lệ thâm hụt ngân sách liên bang so với GDP.

Việt Nam, một nền kinh tế rất mở khi doanh thu thương mại chiếm 158% GDP, cùng với Mỹ là đối tác xuất khẩu lớn nhất (xuất siêu 83 tỷ USD) và Trung Quốc là đối tác nhập khẩu lớn nhất (nhập siêu 49 tỷ USD), cũng không tránh khỏi ảnh hưởng từ kết quả bầu cử Mỹ.

ACBS Research nhận thấy tác động này sẽ diễn ra theo hai cách chính. Trong ngắn hạn, VNĐ khả năng đối mặt áp lực giảm giá lớn hơn nếu Trump thắng cử và thực hiện các chính sách kinh tế của mình. Điều này sẽ khiến dư địa chính sách tiền tệ của Việt Nam không còn, từ đó tác động tiêu cực tới nền kinh tế nói chung và khả năng sinh lời của ngành ngân hàng nói riêng.

Thêm vào đó, xuất khẩu của Việt Nam sang Mỹ có thể gặp thách thức nếu Trump áp dụng thuế nhập khẩu đối với tất cả hàng hóa như ông tuyên bố. Các ngành xuất khẩu (thủy sản, dệt may, săm lốp, đồ gỗ, thép,...) có thể đối mặt với khó khăn ngắn hạn về chính sách thuế và khó khăn dài hạn về việc suy giảm nhu cầu từ thị trường Mỹ nếu hàng hóa nhập khẩu trở nên quá đắt đỏ. Tuy nhiên, khó khăn này có thể bù đắp phần nào nếu các doanh nghiệp Việt Nam có thể lấy được một phần miếng bánh xuất khẩu từ Trung Quốc.

Về triển vọng dài hạn, việc giảm sự phụ thuộc vào nguồn hàng hóa từ Trung Quốc là chiến lược xuyên suốt của hai đời tổng thống Mỹ gần đây. Vì vậy, xu hướng FDI từ Trung Quốc sang các quốc gia lân cận, trong đó có Việt Nam được dự báo sẽ tiếp diễn trong các năm tới. Điều này sẽ tiếp tục hỗ trợ sự tăng trưởng FDI của Việt Nam. Các doanh nghiệp bất động sản khu công nghiệp, vận tải kho bãi sẽ được hưởng lợi nhờ sản lượng hàng hóa gia tăng.

Liên quan đến diễn biến VN-Index, ACBS Research cho rằng không có đủ bằng chứng liên kết giữa sự chuyển động của chỉ số với danh tính hoặc mối quan hệ đảng phái của Tổng thống Mỹ.

Tuy vậy, quan sát diễn biến của VN-Index trong 4 cuộc bầu cử gần đây, ACBS Research nhận thấy hai xu hướng tăng ngắn và trung hạn sau cuộc bầu cử năm 2016 và 2020, nhưng cũng ghi nhận xu hướng giảm nhẹ trong ngắn hạn trước khi tăng mạnh vào trung hạn sau cả hai lần thắng cử của Obama năm 2008, 2012. Do đó, những lo ngại về việc thắng cử của Trump hoặc Harris sẽ khiến VN-Index diễn biến theo một xu hướng báo trước nào đó, đặc biệt là trong ngắn hạn, dường như là không có cơ sở.

Tuy nhiên, rủi ro ngắn hạn đối với VN-Index và thị trường chứng khoán nói chung có thể cao hơn nếu ông Trump đắc cử Tổng thống so với bà Harris. Điều này chủ yếu là do sự không chắc chắn mà Trump có thể đem lại cho môi trường kinh tế và tài chính toàn cầu. Theo lẽ thường, các thị trường chứng khoán coi sự không chắc chắn là "tiêu cực" ở giai đoạn đầu và sau đó mới đánh giá tác động thực sự.