Vụ thu hồi dự án của doanh nghiệp tư nhân Hoàng Lan ở Bắc Giang: Doanh nghiệp thắng kiện UBND tỉnh

Bản án sơ thẩm chấp nhận đơn khởi kiện hành chính của Doanh nghiệp tư nhân Hoàng Lan, tuyên hủy các quyết định của UBND tỉnh Bắc Giang về việc chấm dứt hoạt động dự án, thu hồi giấy chứng nhận đầu tư dự án, thu hồi đất dự án, quyết định điều chỉnh quy hoạch chi tiết...

15 năm, dự án chưa triển khai...

Tháng 10/2014, Sở Tài nguyên môi trường tỉnh Bắc Giang phối hợp với các cơ quan khác tiến hành kiểm tra tình hình sử dụng đất của Doanh nghiệp tư nhân Hoàng Lan (có trụ sở tại Bắc Ninh). Kết quả cho thấy, toàn bộ diện tích doanh nghiệp thuê đất chưa sử dụng để đầu tư xây dựng công trình của dự án, mới chỉ san lấp một phần diện tích dự án.

Được biết, Doanh nghiệp tư nhân Hoàng Lan là chủ đầu tư Dự án “Khu dịch vụ thương mại, ẩm thực, văn hóa thể thao và vui chơi giải trí”, địa điểm tại công viên trung tâm TP Bắc Giang (công viên Hoàng Hoa Thám). Dự án được chấp thuận đầu tư lần đầu năm 2004, được chấp thuận đầu tư lần 3 vào tháng 9/2009.

Xét thấy chủ đầu tư vi phạm về tiến độ dự án, chậm tiến độ quá 12 tháng so với quy định tại Giấy chứng nhận đầu tư (cấp năm 2009). Về sử dụng đất, chủ đầu tư không đưa đất vào sử dụng liên tục 12 tháng, tiến độ sử dụng đất chậm hơn 24 tháng kể từ khi doanh nghiệp được nhận bàn giao đất thực địa.

Chủ đầu tư đã được UBND tỉnh Bắc Giang, các sở ban ngành, UBND TP Bắc Giang luôn quan tâm tạo điều kiện thực hiện dự án, nhưng do hạn chế năng lực, chưa thực sự chủ động và tuân thủ các quy định trong triển khai dự án, chậm tiến độ là do chủ quan của Doanh nghiệp tư nhân Hoàng Lan.

Do đó, tháng 6/2014, UBND tỉnh Bắc Giang ban hành Quyết định 379 chấm dứt hoạt động dự án.

Tháng 7/2014, UBND tỉnh Bắc Giang ban hành Quyết định 472 về việc Thu hồi Giấy chứng nhận đầu tư dự án với lý do quá 12 tháng kể từ khi nhận giấy chứng nhận doanh nghiệp không triển khai dự án.

Tháng 12/2014, UBND tỉnh Bắc Giang ra Quyết định 808 thu hồi gần 30.000m2 đất cho doanh nghiệp thuê.

Vì sao chậm?

Trước quyết định thu hồi dự án, thu hồi đất, Doanh nghiệp tư nhân Hoàng Lan đã đệ đơn khởi kiện ra Tòa án nhân dân tỉnh Bắc Giang, đề nghị Tòa án hủy các quyết định số 472 thu hồi dự án, quyết định số 808 thu hồi đất, quyết định số 3425 điều chỉnh quy hoạch Công viên trung tâm TP Bắc Giang, quyết định giải quyết khiếu nại tố cáo...

Tại tòa, Doanh nghiệp tư nhân Hoàng Lan trình bày, năm 2004, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh có công văn chấp thuận cho Doanh nghiệp tư nhân Hoàng Lan đầu tư dự án “Khu dịch vụ thương mại, ẩm thực, văn hóa thể thao và vui chơi giải trí”, diện tích thuê đất hơn 36.000 m2, địa điểm công viên thị xã Bắc Giang (nay là công viên Hoàng Hoa Thám).

Ngày 17/2/2007, UBND TP Bắc Giang ban hành Quyết định số 21 điều chỉnh quy hoạch chi tiết công viên trung tâm TP Bắc Giang. Theo đó, diện tích đất mà Doanh nghiệp tư nhân Hoàng Lan được chấp thuận đầu tư, đã giải phòng mặt bằng đang ở ngoài công viên bị đưa vào thành đất công viên.

Kéo theo đó là những thay đổi trong việc thực hiện chính sách, cơ chế liên quan, từ đất thương mại dịch vụ thành đầu tư sản xuất kinh doanh trong đất công cộng, tỷ lệ xây dựng trước đây được duyệt là 28,7% nay chỉ còn 5%, thay đổi thiết kế các hạng mục, công trình phê duyệt.

Do đó, Doanh nghiệp tư nhân Hoàng Lan không thể thực hiện cam kết về tiến độ như trên.

Tiếp đó là quá trình xin điều chỉnh dự án, cấp giấy chứng nhận đầu tư, ký hợp đồng thuê đất... Đến tháng 9/2009, Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Bắc Giang cấp Giấy chứng nhận đầu tư điều chỉnh cho doanh nghiệp.

Từ 1/2010, Doanh nghiệp tư nhân Hoàng Lan nhiều trình hồ sơ cấp phép xây dựng. Hồ sơ nhiều lần bị trả lại với các nguyên nhân khác nhau. Khi thì văn phòng một cửa TP Bắc Giang trả lại hồ sơ vì chờ hướng dẫn phân cấp thẩm quyền cấp phép xây dựng theo quy định mới, khi thì Sở Xây dựng yêu cầu thiết kế bản vẽ lại cho đúng quy hoạch chi tiết công viên trung tâm, có lần do thiết kế một số hạng mục chưa phù hợp...

Cuối cùng, tháng 10/2010, Sở Xây dựng trả lời: Không cấp phép vì dự án nằm trong khu vực HĐND tỉnh Bắc Giang đang kiểm tra, tạm thời chưa có kết quả.

Trước tình hình này, doanh nghiệp nhiều lần có công văn xin gia hạn tiến độ thực hiện dự án nhưng không được chấp nhận. Vì vậy, doanh nghiệp có nhiều đơn khiếu nại, kiến nghị gửi các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền đều không được giải quyết hoặc giải quyết không thỏa đáng.

Tháng 11/2011, UBND TP Bắc Giang ban hành Quyết định 3425 điều chỉnh quy hoạch chi tiết công viên trung tâm.

Cho rằng việc điều chỉnh quy hoạch của UBND TP Bắc Giang đã vi phạm quy định pháp luật, ảnh hưởng tới quyền lợi của doanh nghiệp, trong nhiều năm tiếp theo Doanh nghiệp tư nhân Hoàng Lan có nhiều công văn đề nghị thực hiện dự án theo đúng Giấy chứng nhận đầu tư được cấp và Quyết định 496 của UBND TP Bắc Giang. Đồng thời khiếu nại, kiến nghị tới nhiều cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

Tháng 3/2014, UBND tỉnh Bắc Giang có thông báo số 46 thống nhất giải quyết khiếu nại, kiến nghị của doanh nghiệp theo hướng: Doanh nghiệp lựa chọn (1) tiếp tục đầu tư dự án với các chức năng phù hợp, không được kinh doanh nhà hàng, ăn uống ẩm thực ở đây theo đúng quy hoạch điều chỉnh (2) chuyển địa điểm thực hiện dự án (3) bỏ dự án: UBND tỉnh tính toán phần doanh nghiệp đã đầu tư và sẽ trả lại.

Do doanh nghiệp không chấp nhận các phương án trên, UBND tỉnh Bắc Giang đã ban hành các quyết định thu hồi giấy chứng nhận đầu tư, thu hồi đất.

Nhiều vi phạm khi điều chỉnh quy hoạch

Tòa án cho rằng có nhiều vi phạm khi điều chỉnh quy hoạch chi tiết khu công viên trung tâm TP Bắc Giang. Quyết định 3425 phê duyệt điều chỉnh quy hoạch chi tiết đã thay đổi mục đích sử dụng đất toàn bộ diện tích gần 30.000 m2 cho Doanh nghiệp tư nhân Hoàng Lan thuê để sản xuất kinh doanh, thời hạn đến năm 2057 để thực hiện dự án đã được cấp phép đầu tư.

Việc này dẫn tới doanh nghiệp không thể tiếp tục thực hiện dự án. Do vậy, việc điều chỉnh quy hoạch không đúng với quy định tại Điều 49 Luật quy hoạch đô thị: không đảm bảo tính kế thừa, không ảnh hưởng lớn tới các dự án đầu tư đang triển khai.

Quyết định này còn vi phạm trình tự thủ tục ban hành, trước khi phê duyệt, cơ quan lập quy hoạch không tổ chức xin ý kiến cộng đồng dân cư bị ảnh hưởng và trình cơ quan có thẩm quyền xem xét; cũng không lấy ý kiến bằng hình thức gửi hồ sơ, tài liệu hoặc tổ chức hội nghị, hội thảo đối với Doanh nghiệp tư nhân Hoàng Lan theo đúng quy định tại Luật Quy hoạch đô thị.

Do đó, Tòa quyết định hủy một phần quyết định này đối với nội dung điều chỉnh gần 30.000 m2 đất Doanh nghiệp tư nhân Hoàng Lan đang thuê.

Đối với các quyết định chấm dứt hoạt động dự án, thu hồi giấy chứng nhận đầu tư, thu hồi đất, Tòa án cho rằng về hình thức, thẩm quyền, ban hành, các quyết định này tuân thủ đúng quy định.

Nhưng về căn cứ, Tòa án cho rằng, sau khi được chấp thuận dự án năm 2004, doanh nghiệp có nhiều hoạt động đầu tư dự án như nộp tiền tạm ứng bồi thường giải phóng mặt bằng, làm thủ tục xin cấp giấy chứng nhận đầu tư, làm thủ tục thuê đất, được cho thuê đất, xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và đã được cấp, xin cấp phép xây dựng...

Từ căn cứ này, Tòa tuyên hủy các quyết định nói trên.