Thế trận xoay chiều trong cuộc đua bành trướng chuỗi nhà thuốc

Sau giai đoạn tăng trưởng nóng, An Khang dừng mở mới, Pharmacity cơ cấu lại chuỗi cửa hàng, còn Long Châu vươn lên đứng đầu về quy mô nhà thuốc.

Cuộc đua mở rộng sự hiện diện của ba chuỗi nhà thuốc hàng đầu thị trường Việt Nam - Pharmacity, An Khang, Long Châu - bắt đầu có sự phân hóa rõ rệt từ quý cuối năm ngoái. Đến hết tháng 8/2022, Pharmacity vẫn là chuỗi có nhiều nhà thuốc nhất, với khoảng 1.100 cơ sở, tăng hơn 200 so với đầu năm.

Nhưng sau đó, Pharmacity đóng cửa nhiều cơ sở và hiện đã mất vị trí đứng đầu thị trường về quy mô vào tay Long Châu. Theo thống kê của VnExpress, hiện Pharmacity còn 936 nhà thuốc, trong khi Long Châu có 976. Theo sau 2 ông lớn này là chuỗi An Khang của Thế Giới Di Động với 504 nhà thuốc.

Động thái đảo chiều của Pharmacity đến ngay sau khi ông lớn này có những thay đổi ở thượng tầng là nhà sáng lập Chris Blank rời vị trí tổng giám đốc, kiêm đại diện pháp luật vì lý do sức khỏe, theo công bố của doanh nghiệp. Trước đây, cựu lãnh đạo này tham vọng đến năm 2025, Pharmacity có 5.000 cửa hàng để một nửa người dân Việt Nam có thể tiếp cận chỉ trong vòng 10 phút lái xe.

Thay thế Chris Blank tại vị trí đại diện pháp luật là ông Nguyễn Như Nam, quản lý đầu tư của quỹ Hàn Quốc SK Group. Đến tháng 9/2022, Pharmacity bổ nhiệm bà Trần Tuệ Tri, người từng có 25 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực bán lẻ, tiêu dùng làm tổng giám đốc.

Dưới sự điều hành của đội ngũ lãnh đạo mới, Pharmacity đã thực hiện chiến lược đổi mới, trong đó có tái cơ cấu hệ thống. Công ty đã đóng những cửa hàng kém hiệu quả, mở mới ở những vị trí chiến lược hơn sau khi nhận thấy thói quen của người tiêu dùng đã thay đổi sau đại dịch.

Ông Đoàn Văn Hiểu Em, người đứng đầu chuỗi nhà thuốc An Khang cũng đánh giá "thị trường đã rõ ràng có những thay đổi trong quý IV/2022" khi chia sẻ với nhà đầu tư mới đây. Điều này khiến doanh nghiệp phải có những điều chỉnh cho phù hợp hơn.

Ba quý đầu năm 2022, chuỗi nhà thuốc của Thế Giới Di Dộng ồ ạt mở rộng quy mô với tốc độ thậm chí còn nhanh hơn hai đối thủ đi trước, từ 178 lên 529 cửa hàng (gấp gần 3 lần) tính đến ngày 30/9. Tuy nhiên, hết năm ngoái, số cửa hàng giảm xuống còn 500 và hiện tại là 504.

"So với mục tiêu có 800 cửa hàng trước đây, việc chậm lại một nhịp giúp chúng tôi củng cố lại mọi thứ, tìm cơ hội để gia tăng thêm doanh thu cho An Khang trong thời gian tới. Hiện tại, 500 cửa hàng đã đủ lớn trên thị trường", ông Hiểu Em nói.

Dù hai đối thủ trên chững lại trong quý IV, Long Châu vẫn duy trì chiến lược bành trướng xuyên suốt năm 2022 khi có thêm gần 540 nhà thuốc, vượt xa kế hoạch mở mới cả năm. Hiện tại, nhà thuốc của FPT Retail đã có mặt ở 63 tỉnh, thành phố với 976 điểm bán hàng. Trong đó, TP HCM nhiều nhất gần 200 cửa hàng, Hà Nội hơn 100 cửa hàng. Từ sau Tết đến nay, Long Châu vẫn có những ngày mở thêm vài cơ sở ở nhiều địa phương.

Chia sẻ với VnExpress ngày 21/2, đại diện FRT Retail (FRT) cho biết công ty tiếp tục xác định Long Châu là động lực tăng trưởng của doanh nghiệp trong thời gian tới khi dự kiến mở 400-500 cửa hàng trong năm 2023.

Thực tế, năm 2021, phần lớn doanh thu của FRT vẫn đến từ chuỗi FPTShop khi Long Châu chỉ đóng góp 18% và số cửa hàng cũng thấp hơn. Nhưng năm ngoái, nhà thuốc đã chiếm 32% trên tổng doanh thu và hiện tại Long Châu cũng nhiều hơn FPT Shop khoảng trên 190 cửa hàng.

Theo báo cáo kết quả kinh doanh năm 2022, FRT Retail ghi nhận doanh thu gần 9.600 tỷ đồng từ chuỗi 937 nhà thuốc Long Châu. Như vậy, bình quân mỗi cửa hàng Long Châu thu hơn 10 tỷ đồng, tương đương trên 850 triệu đồng mỗi tháng.

Với Pharmacity, năm nay doanh nghiệp này vẫn tiếp tục cân đối lại mặt bằng để đảm bảo các nhà thuốc hiện diện ở các vị trí thực sự chiến lược. Đồng thời, Pharmacity cũng sẽ tập trung vào việc cải thiện tỷ suất lợi nhuận gộp và tối ưu hoá chi phí hoạt động. Ở thời CEO cũ, dưới sự hậu thuẫn của công ty mẹ và các quỹ đầu tư, Pharmacity liên tục "đốt tiền" để mở rộng quy mô khi lỗ từ hàng chục đến hàng trăm tỷ đồng giai đoạn 2016 - 2020.

Trong khi đó, Thế Giới Di Dộng cho biết năm nay sẽ dừng mở thêm nhà thuốc An Khang, tập trung giữ những cửa hàng có biên lợi nhuận dương. Đồng thời, công ty này cũng đặt mục tiêu tăng doanh thu trên mỗi điểm bán, kiểm soát chặt chi phí vận hành để giảm lỗ và đưa về điểm hoà vốn cho toàn chuỗi. Năm 2022, An Khang thu hơn 1.500 tỷ đồng, đóng góp 1,1% vào tổng doanh thu của Thế Giới Di Dộng.

Ông Hiểu Em cho biết hết tháng một năm nay, doanh thu trung bình mỗi cửa hàng An Khang khoảng 350 triệu đồng. Theo ông, con số này đã tăng gấp đôi thời điểm ban đầu, nhưng so với các chuỗi đang có doanh thu rất cao khác thì chưa đúng kỳ vọng công ty đặt ra."Chúng tôi đang nỗ lực quan sát, tìm hiểu tại sao chưa làm được. Cái gì hay, chúng tôi sẵn sàng học hỏi để giúp tăng doanh thu", ông Hiểu Em chia sẻ.