Tết với nhà đầu tư chứng khoán

“Tết này ấm rồi!” hẳn là lời này của nhà đầu tư trên thị trường chứng khoán nếu chốt lời trước Tết chừng độ… 1 tháng.

Qua một năm mà mọi guồng quay kinh tế đều xoay quanh dịch COVID-19 thì chứng khoán là điểm sáng nhất trong bức tranh đó. Mức tăng trưởng 35.57% của VN-Index là mức tăng cao nhất của thị trường chứng khoán trong khu vực. Đây cũng là thành tích tốt thứ 2 của VN-Index trong 10 năm gần đây.

Kết thúc năm 2021, nhà đầu tư có thêm 1 tháng để tìm kiếm thêm lợi nhuận trước khi bước vào kỳ nghỉ Tết nguyên đán.

Tết ở Việt Nam luôn là một khái niệm thiêng liêng dù trong năm xảy ra bao nhiêu biến cố. Và đêm 30 Tết là một đêm đầy cảm xúc không thể nào thay thế được. Cái thiêng liêng của Tết không chỉ ở giá trị tinh thần mà còn bởi những giá trị cụ thể của vật chất, vốn là chỗ dựa vững chắc cho tinh thần.

Với các nhà đầu tư trên thị trường tài sản nói chung và cổ phiếu nói riêng, việc thực hiện hóa lợi nhuận giai đoạn cuối năm Âm lịch sẽ là dịp tốt nhất để lót đầy túi, hưởng một cái Tết ấm cúng.

Với giới đầu tư chứng khoán, con sóng cuối năm Âm lịch luôn được mong chờ nhất để có một năm viên mãn, đặc biệt là trong năm nay, khi thị trường đang bay cao trên đôi cánh dòng tiền, vốn hình thành từ lớp nhà đầu tư F0.

Chỉ có điều, trong cơn say chiến thắng, nhà đầu tư nhỏ lẻ cuối năm nay đã gặp ngay biến cố được ví như “Thiên nga đen”.

Đầu tiên, biến cố Chủ tịch FLC bán chui gần 75 triệu cp buộc cơ quan quản lý phải thực hiện biện pháp không có tiền lệ, bỏ qua các quy tắc thông thường, để can thiệp. Hệ quả như đã thấy, nhóm cổ phiếu họ FLC bị bán sàn với dư bán cả hàng trăm triệu đơn vị mỗi phiên. Đáng nói hơn, diễn biến này cũng kéo theo khả năng buộc các công ty chứng khoán phải thực hiện bán giải chấp cho các nhóm cổ phiếu khác chứ không chỉ riêng nhóm FLC.

Thứ hai, vụ việc Tân Hoàng Minh bỏ cọc lô đất đã đấu giá ở Thủ Thiêm khiến nhóm cổ phiếu bất động sản lao dốc khá mạnh, bởi trước đó đây chính là thông tin đẩy hàng loạt cổ phiếu bất động sản bay cao. Cộng hưởng với thông tin Ngân hàng Nhà nước phát thông điệp siết dòng vốn tín dụng vào bất động sản và chứng khoán khiến hiệu ứng tâm lý domino càng rõ hơn.

7 phiên giao dịch sau biến cố “thiên nga đen” trên đã khiến chỉ số chính thị trường chứng khoán lao dốc 65 điểm, tương ứng 5.86%. Điều này chắc chắn khiến thành quả của nhà đầu tư trong năm qua bị hao hụt lớn, đó là chưa kể với những nhà đầu tư lướt sóng (hoặc mới gia nhập từ đầu năm 2022) chắc chắn phải thua lỗ.

Đến lúc này, chẳng nhà đầu tư nhỏ lẻ nào hình dung được con đường sẽ dẫn về đâu hay đơn giản là “tôi có một giấc mơ” rằng thị trường sẽ có cơn sóng “từ thiện” vào giai đoạn trước Tết âm lịch.

Trước khi có biến cố, điều dễ nhận thấy là rất nhiều nhà đầu tư không kiềm chế được cảm xúc của mình, nhất là tham vọng dễ biến thành cảm xúc tham lam khi thị trường cứ đi lên. Tham thì thâm nhưng bản chất nhà đầu tư dường như không bị suy xuyển, có lẽ bởi họ tính toán rằng bản thân kịp quẳng quả bom trước khi nó phát nổ. Thực tế, hai năm qua, những nhà đầu tư nào bắt đáy đều gặt hái ít nhiều thành quả, nhưng lần này rất khác, nhà đầu tư đang cảm nhận tài khoản mình giảm đi rất nhanh sau mỗi phiên giao dịch. Điều nguy hiểm là rất nhiều nhà đầu tư tham gia thị trường đang lao vào những cuộc đầu cơ mà vẫn nghĩ mình đang đầu tư (dành cho cơn say cổ phiếu bất động sản)…

Bài học nhãn tiền từ nhóm cổ phiếu họ Louis chỉ mới đây vài tháng còn chưa ráo mực trên giấy mà sao nhà đầu tư đã chóng quên. TGG và BII từng tăng cả ngàn phần trăm chỉ trong vài tháng trước khi rơi tự do và sắp… về lại vùng giá những ngày xưa cũ. Cái vô lý trong sự vụ này đã nói nhiều nhưng mấy ai nghe, cuối cùng người chịu đau thương nhất vẫn là nhà đầu tư nhỏ lẻ chứ có phải những ông chủ các doanh nghiệp kia. Quá khứ đã dạy ta bài học này rất nhiều lần, nhưng trong cơn say, mấy ai nhớ hay là không muốn nhớ…

Trong một thị trường mà tính minh bạch và bản lĩnh nhà đầu tư vẫn còn là cái gì đó “xa xỉ” thì chuyện không thể xảy ra cũng dễ trở thành sự thật. Cuối cùng thì nhà đầu tư nhỏ lẻ phải lãnh đủ “cú xả”, dấu chấm hết dần hiện ra.

Nhà đầu tư vẫn có thể kiếm được chút tiền tiêu Tết trong bối cảnh này nếu biết dừng lại đúng lúc; còn ngược lại, cứ dùng cổ phiếu để “ăn” Tết.

Viết đến đây, tôi càng tâm đắc với ý niệm về tiền mình đã đọc được. Đại ý rằng, tiền có nhiều màu, nhiều mệnh giá nhưng là hoa thơm trái ngọt chỉ khi là tiền mồ hôi lao động chân chính và tiền có mùi trí tuệ. Còn tất cả các loại giấy khác sẽ không được gọi là tiền, mà là cội nguồn của sự đau khổ.