Tác động vĩ mô của việc Trung Quốc bỏ chính sách Zero Covid

Chính quyền Trung Quốc sẽ mở cửa biên giới và dỡ bỏ hoàn toàn các biện pháp cách ly phòng dịch COVID-19 chính thức kể từ ngày 8/1/2023. Việc nền kinh tế lớn thứ 2 thế giới quay lại bình thường sẽ có nhiều tác động lên toàn cảnh thế giới nói chung và vĩ mô Việt Nam nói riêng.

Hơn 10 năm qua, Trung Quốc giữ vai trò công xưởng sản xuất lớn nhất thế giới, chiếm 30% tổng sản lượng sản xuất toàn cầu và cung ứng nguồn hàng lớn cho thế giới thông qua 90% là đường biển. Cảng container ở Thượng Hải, với quy mô lớn nhất thế giới, nếu mở cửa lại sẽ giúp giảm bớt gánh nặng về chuỗi cung ứng hàng hóa và giảm chi phí vận chuyển.

Trung Quốc là thị trường xuất khẩu lớn thứ 2 của Việt Nam, chiếm tỷ trọng 16% trong tổng giá trị xuất khẩu và là thị trường nhập khẩu lớn nhất, chiếm 28% trong tổng giá trị nhập khẩu của Việt Nam 11 tháng năm 2022. Việt Nam nhập khẩu hơn 30% nguyên vật liệu đầu vào sản xuất từ Trung Quốc. Do đó, khi Trung Quốc mở cửa:

- Các ngành ở Việt Nam hưởng nhờ giá cước hạ nhiệt, hàng hóa lưu thông giúp giảm chi phí và thời gian chờ: Cơ khí, Dệt may, Da giầy, Điện tử, Ô tô.

- Các ngành xuất khẩu vào Trung Quốc sẽ hưởng lợi nhờ nhu cầu tăng: Sắt thép, Xi măng, Cá tra, Cao su.

2, Nhu cầu năng lượng hồi phục

Trung Quốc là quốc gia nhập khẩu dầu thô lớn nhất thế giới, chiếm hơn 22% tổng lượng dầu nhập khẩu toàn cầu. Bloomberg ước tính khi Trung Quốc mở cửa sẽ khiến giá năng lượng tăng 20% và CPI Mỹ tăng 5,7% vào cuối năm.

Việt Nam có độ mở kinh tế lớn nên giá xăng dầu tăng sẽ gây sức ép tăng lạm phát, ảnh hưởng tăng trưởng kinh tế ->> yếu tố cần theo dõi.

3, Ngành dịch vụ, du lịch quay lại bình thường

Trong năm 2022, doanh thu dịch vụ lưu trú, ăn uống và lữ hành đạt 578.700 tỷ đồng, tăng trưởng 53,5% so với cùng kỳ. Khách quốc tế đến Việt Nam đạt 3.661.200 lượt người, gấp 23,3 lần so với năm trước nhưng vẫn giảm 79,7% so với năm 2019, năm chưa xảy ra dịch COVID-19. Tức là dư địa tăng trưởng vẫn còn nhiều.

Trung Quốc chiếm khoảng 1/3 sản lượng du khách quốc tế tới Việt Nam trước dịch COVID-19, do đó, việc Trung Quốc nới lỏng chính sách “zero-COVID” kỳ vọng sẽ tăng nhu cầu du lịch của người dân nước này.

4, Đầu tư nước ngoài (FDI) từ Trung Quốc có xu hướng gia tăng vào Việt Nam

Giai đoạn 2015 - 2022, tổng vốn FDI đăng ký từ Trung Quốc liên tục tăng với tốc độ tăng trưởng kép là 17%/năm. Vốn đầu tư từ Trung Quốc có xu hướng chững lại trong 3 năm đại dịch bởi các biện pháp đóng cửa biên giới, nhà đầu tư không thể trực tiếp qua xem các dự án.

Trong năm 2022, số lượng dự án FDI đầu tư vào Việt Nam vẫn tiếp tục tăng. Trung Quốc là nhà đầu tư lớn thứ ba vào Việt Nam, chiếm 10,9% tổng vốn FDI đăng ký cấp mới trong năm.

Khi Trung Quốc mở cửa trở lại các đường bay với Việt Nam, kỳ vọng dòng vốn FDI từ đây sẽ tăng trở lại. Các doanh nghiệp FDI vẫn sẽ có xu hướng đa dạng hóa chuỗi cung ứng trong tương lai. Do đó, Việt Nam dự báo sẽ tiếp tục hưởng lợi nhờ thu hút vốn FDI từ Trung Quốc do khoảng cách địa lý gần và chi phí nhân công, sản xuất thấp.

Trung Quốc tập trung đầu tư vào các tỉnh gần biên giới, thuận lợi giao thương và chủ yếu là các ngành nghề thâm dụng lao động như dệt may, da giày.