Sửa Luật Thuế GTGT: Cần quy định đầy đủ hơn về dịch vụ tài chính phái sinh

Để tạo sự thống nhất, đồng bộ trong áp dụng pháp luật, góp ý Dự thảo Luật Thuế giá trị gia tăng (sửa đổi), nhiều ý kiến cho rằng, cần rà soát, quy định đầy đủ hơn về dịch vụ tài chính phái sinh...

Luật Thuế giá trị gia tăng (sửa đổi) được cho sẽ tác động trực tiếp đến quyền, lợi ích của tổ chức, cá nhân, người dân và doanh nghiệp. Đặc biệt, liên quan tới đối tượng không chịu thuế, Điều 5 Dự thảo Luật đã sửa đổi, bổ sung một số quy định liên quan, đảm bảo nhất quán thuật ngữ, khái niệm quy định tại các luật chuyên ngành (Luật Trồng trọt, Luật Chăn nuôi, Luật Thủy sản, Luật Các tổ chức tín dụng,...).

Trong đó, nội dung quy định về dịch vụ tài chính phái sinh là một trong những nội dung lớn thu hút sự quan tâm đặc biệt.

Nội dung quy định về dịch vụ tài chính phái sinh tại Dự thảo Luật Thuế giá trị gia tăng (sửa đổi) là một trong những nội dung lớn thu hút sự quan tâm đặc biệt.

Góp ý về nội dung này, đại biểu Trần Văn Tiến – Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Vĩnh Phúc cho rằng, nội dung Dự thảo Luật có nêu dịch vụ tài chính phái sinh quy định gồm hoán đổi lãi suất, hợp đồng kỳ hạn, hợp đồng tương lai... theo quy định của pháp luật.

Quy định này chưa đảm bảo tính minh bạch, rõ ràng, có thể gây ra cách hiểu không thống nhất trong việc áp dụng chính sách thuế giá trị gia tăng, bởi ngoài lĩnh vực ngân hàng, các sản phẩm, giao dịch công cụ phái sinh còn hiện diện trong các lĩnh vực chứng khoán, thương mại...

“Tại điểm g khoản 9 quy định dịch vụ tài chính phát sinh bao gồm hoán đổi lãi suất, hợp đồng kỳ hạn, hợp đồng tương lai... theo quy định của pháp luật. Quy định này chưa đảm bảo tính minh bạch, rõ ràng và có thể gây ra cách hiểu không thống nhất trong việc áp dụng chính sách thuế giá trị gia tăng. Bởi ngoài lĩnh vực ngân hàng, các sản phẩm giao dịch, công cụ phát sinh còn hiện diện trong các lĩnh vực chứng khoán thương mại”, vị đại biểu này bày tỏ.

Góp ý nội dung này, nhiều ý kiến cho rằng, cần rà soát, quy định đầy đủ hơn về dịch vụ tài chính phái sinh.

Đồng quan điểm, đại biểu Hoàng Văn Cường – Đoàn đại biểu Quốc hội TP. Hà Nội nhấn mạnh, trong Luật Thuế lần này có quy định về các dịch vụ tài chính phái sinh thì thuộc đối tượng không chịu thuế giá trị gia tăng, tôi rất đồng tình. Bởi lẽ, chi phí dịch vụ tài chính phái sinh không làm tăng giá trị sản phẩm lên, cho nên không thể tính vào giá bán sản phẩm.

Tuy nhiên, theo đại biểu, quy định như thế còn thiếu, chưa đầy đủ, chủ yếu mới dừng lại ở nhóm của các ngân hàng, còn các dịch vụ tài chính phái sinh ở lĩnh vực chứng khoán, ở các lĩnh vực giao dịch hàng hóa là chưa được đề cập đầy đủ.

Từ đó, vị đại biểu này cho rằng, cần phải rà soát và đề cập đầy đủ vào Dự án Luật.

Còn theo đại biểu Phan Đức Hiếu – Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Thái Bình, theo quy định tại Điều 64 Luật Thương mại và thực tiễn áp dụng pháp luật hiện nay thì dịch vụ phái sinh trong lĩnh vực thương mại bao gồm: hợp đồng kỳ hạn và hợp đồng quyền chọn là những dịch vụ thuộc đối tượng không chịu thuế giá trị gia tăng. Do đó, cần bổ sung thêm dịch vụ phái sinh là "hợp đồng quyền chọn" vào điểm g khoản 9 Diều 5 Dự thảo Luật để bảo đảm tính đầy đủ, rõ ràng và đồng bộ với quy định của Luật Thương mại.

Bên cạnh đó, dịch vụ phái sinh không chỉ bao gồm dịch vụ trong lĩnh vực ngân hàng, tài chính mà còn bao gồm trong lĩnh vực thương mại, cụ thể là quy định tại Điều 64 của Luật Thương mại.

Góp ý xây dựng, hoàn thiện quy định này, đại biểu Phan Đức Hiếu cho rằng, có thể bỏ cụm từ "tài chính" trong điểm g khoản 9 Điều 5 của dự thảo Luật để thông nhất sử dụng khái niệm "dịch vụ phái sinh" nhằm phản ánh chính xác hơn các dịch vụ phái sinh trong nhiều lĩnh vực, thay cho cụm từ "dịch vụ tài chính phái sinh".

Liên quan đến vấn đề này, tại biên bản tham gia thẩm tra trước đó, Thường trực Ủy ban Pháp luật của Quốc hội cũng cho rằng, quy định như vậy chưa bảo đảm tính minh bạch, rõ ràng và có thể gây ra cách hiểu không thống nhất trong áp dụng chính sách thuế giá trị gia tăng.

Theo đó, khoản 9 Điều 4 của Luật Chứng khoán năm 2019 quy định có ba loại chứng khoán phái sinh gồm hợp đồng quyền chọn, hợp đồng tương lai và hợp đồng kỳ hạn. Đồng thời, trong lĩnh vực hoạt động của Sở giao dịch hàng hóa, với quy định của dự thảo Luật thì các hợp đồng kỳ hạn thuộc đối tượng không chịu thuế giá trị gia tăng. Tuy nhiên, đối tượng giao dịch tại Sở giao dịch hàng hóa ngoài hợp đồng kỳ hạn còn có hợp đồng quyền chọn cũng mang bản chất giao dịch tài chính phái sinh.

“Thực tế, một số văn bản của Bộ Tài chính cũng đã nêu rõ giao dịch hợp đồng quyền chọn hàng hóa qua Sở Giao dịch hàng hóa cũng thuộc đối tượng không chịu thuế giá trị gia tăng. Trong khi đó, nếu quy định như Dự thảo Luật hiện tại, có thể hiểu rằng, chỉ có “quyền chọn mua, bán ngoại tệ” thuộc đối tượng không chịu thuế giá trị gia tăng. Vì vậy, đề nghị Cơ quan soạn thảo rà soát để bảo đảm tính minh bạch, thống nhất trong hệ thống pháp luật”, Thường trực Ủy ban Pháp luật của Quốc hội nêu rõ.