Quý buồn của doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ

Phần lớn lợi nhuận của các doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ đều “phai màu” trong quý 3 năm nay khi gánh nặng chi phí kinh doanh bảo hiểm đã thổi bay đà tăng của doanh thu phí bảo hiểm.

Áp lực chi phí đè nặng

Dữ liệu VietstockFinance cho thấy, trong quý 3/2022, doanh thu thuần từ hoạt động kinh doanh bảo hiểm của 11 doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ trên cả 3 sàn HOSE, HNX, UPCoM đạt 16,384 tỷ đồng, tăng 15% so với cùng kỳ năm trước.

Tuy nhiên, phần lớn doanh nghiệp chịu chi phí kinh doanh bảo hiểm (chi phí bồi thường và chi phí khác) tăng nhanh hơn doanh thu, mức tăng 17%, khiến lợi nhuận gộp hoạt động kinh doanh bảo hiểm đi lùi 20%, còn 674 tỷ đồng.

Do lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh bảo hiểm giảm mạnh, dù lợi nhuận gộp đầu tư tài chính tăng 7%, đạt 2,400 tỷ đồng; tổng lợi nhuận trước thuế của các doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ giảm đến 45%, chỉ còn 780 tỷ đồng.

Trong đó, 6/11 doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ có lợi nhuận trước thuế “giật lùi” và 2 doanh nghiệp lỗ trong quý 3.

Với mức lỗ trước thuế hơn 202 tỷ đồng, PTI (Tổng CTCP Bảo hiểm Bưu điện) là doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ lỗ nặng nhất trong quý 3. Nguyên nhân chính là hoạt động kinh doanh bảo hiểm lỗ gộp 169 tỷ đồng cùng lợi nhuận đầu tư tài chính đi lùi 8%, về còn hơn 32 tỷ đồng.

AIC (Tổng CTCP Bảo hiểm Hàng không) lỗ trước thuế hơn 32 tỷ đồng trong quý 3. Đây là quý lỗ nặng nhất trong vòng hơn 2 năm trở lại đây của AIC do lợi nhuận kinh doanh bảo hiểm và đầu tư tài chính đều giảm sâu so với cùng kỳ năm trước.

Giải trình về kết quả kinh doanh ảm đạm, AIC cho biết trong quý 3 năm nay, tỷ lệ bồi thường của nghiệp vụ bảo hiểm xe cơ giới tăng mạnh do cùng kỳ năm trước áp dụng lệnh giãn cách phòng chống dịch COVID-19 nên hoạt động đi lại và dịch vụ vận chuyển bị hạn chế giúp tỷ lệ bồi thường thấp hơn so với năm 2022.

Ngoài ra, thị trường chứng khoán quý 3/2022 không thuận lợi so với cùng kỳ năm trước nên phần trích lập dự phòng tổn thất đầu tư chứng khoán tăng, khiến lợi nhuận từ hoạt động tài chính giảm sâu.

Các doanh nghiệp có lợi nhuận giảm 2 con số phải kể đến BVH, VNR, ABI, BIC, PRE và PGI do lợi nhuận gộp kinh doanh bảo hiểm hay lợi nhuận đầu tư tài chính “phai màu”.

Riêng MIG (Tổng CTCP Bảo hiểm Quân Đội), BMI (Tổng CTCP Bảo Minh) và BLI (Tổng CTCP Bảo hiểm Bảo Long) là 3 doanh nghiệp bảo hiểm có lợi nhuận tăng trong quý 3 nhờ lợi nhuận kinh doanh bảo hiểm tích cực.

Lợi nhuận 9 tháng vẫn tích cực

Dù lợi nhuận quý 3 ảm đạm, lợi nhuận ngành bảo hiểm phi nhân thọ 9 tháng đầu năm vẫn tăng trưởng so với cùng kỳ năm trước nhờ khởi đầu thuận lợi.

Vẫn theo dữ liệu của VietstockFinance, tổng lợi nhuận trước thuế của 11 doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ trong 9 tháng đầu năm nay đạt 2,881 tỷ đồng, tăng 28% so với cùng kỳ năm trước vì hoạt động kinh doanh bảo hiểm và đầu tư chứng khoán đều có lợi nhuận đi lùi.

Đáng chú ý, PTI lỗ nặng nhất trong 9 tháng đầu năm nay với âm 349 tỷ đồng, trong khi cùng kỳ lãi trước thuế gần 199 tỷ đồng.

ABI (CTCP Bảo hiểm Ngân hàng Nông nghiệp Việt Nam) đạt 210 tỷ đồng lãi trước thuế, giảm 42% so với cùng kỳ, chủ yếu do chi phí bồi thường bảo hiểm, chi phí khác và dự phòng dao động lớn đều tăng mạnh. Đây cũng là doanh nghiệp bảo hiểm có lợi nhuận giảm mạnh nhất trong 9 tháng đầu năm.

Trong khi đó BLI là doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ có lợi nhuận trước thuế tăng mạnh nhất trong 6 tháng đầu năm 2022 khi đạt 41 tỷ đồng, gấp gần 11 lần cùng kỳ. Đóng góp lớn cho sự bứt tốc này là khoản lãi kinh doanh chứng khoán tăng mạnh, gấp 15.1 lần cùng kỳ, đạt gần 87 tỷ đồng.

Doanh nghiệp đầu tiên vượt kế hoạch 2022 sau 9 tháng

Với lợi nhuận quý 1 và quý 3 “rủng rỉnh”, cộng thêm kế hoạch lợi nhuận giảm 25% trong năm 2022, BLI là doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ đầu tiên vượt kế hoạch lợi nhuận cả năm sau 9 tháng, dù lỗ trong quý 2.

Trong khi đó, các doanh nghiệp bảo hiểm còn lại có tỷ lệ thực hiện kế hoạch lợi nhuận trước thuế 2022 từ 14-89%.

Duy chỉ có PTI chưa thực hiện được kế hoạch lợi nhuận 2022 vì lỗ 2 quý liên tiếp đã đánh bay hết thành quả quý đầu năm.

Theo nhận định của chuyên gia phân tích Công ty Chứng khoán SSI, lợi nhuận của hầu hết doanh nghiệp bảo hiểm sẽ suy giảm ngay từ quý 2/2022 do tỷ lệ bồi thường tại các công ty bảo hiểm sẽ quay lại mức bình thường và lợi nhuận từ đầu tư cổ phiếu sẽ không còn thuận lợi như 2021.

Tương tự, chuyên gia của Công ty Chứng khoán Bảo Việt (BVSC) cũng cho rằng, tỷ lệ bồi thường bảo hiểm sẽ tăng từ mức nền thấp. Theo đó, năm 2021 là giai đoạn thuận lợi với ngành bảo hiểm khi tỷ lệ bồi thường chỉ ở mức 43.8%, giảm 13.6% và là mức thấp nhất trong vòng 4 năm qua. Với năm 2022, BVSC cho rằng các điều kiện thuận lợi không còn nên tỷ lệ bồi thường trong năm sẽ tăng trở lại, về mức trung bình là 53% - tăng 9.2%.