Nhiều doanh nghiệp bất động sản nhà ở vẫn cán đích năm 2023 dù thị trường trầm lắng

Tổng lợi nhuận doanh nghiệp bất động sản nhà ở trên sàn chứng khoán tiếp tục đi lùi trong năm 2023 nhưng vẫn có 17/64 doanh nghiệp hoàn thành được kế hoạch kinh doanh đề ra.

Theo báo cáo của Viện nghiên cứu và đánh giá thị trường bất động sản Việt Nam, tổng nguồn cung nhà ở trên thị trường năm 2023 đạt 55.3 ngàn sản phẩm, tăng 14% so với năm 2022, nhưng chỉ bằng 32% so với năm 2018, thời điểm trước khi có đại dịch COVID-19.

Rất hiếm các dự án nhà ở thương mại mới được phê duyệt trong năm qua, chưa kể hàng ngàn dự án bị đắp chiếu do vướng mắc pháp lý, thiếu vốn là nguyên nhân dẫn tới sự thiếu hụt nguồn cung trên thị trường.

Trong khi đó, lượng nhà ở giao dịch thành công trong năm 2023 khoảng 18.6 ngàn sản phẩm. Kết quả này tương đương năm 2022 với 18.9 ngàn sản phẩm, tuy nhiên chỉ bằng 17% so với năm 2018, thời điểm trước đại dịch.

Phân khúc căn hộ trung cấp dẫn đầu về số lượng giao dịch, chiếm 43%; theo sau là phân khúc cao cấp chiếm 27%, giao dịch có sự cải thiện dần theo thời gian và ổn định vào thời điểm cuối năm.

Trong bối cảnh lượng giao dịch của toàn thị trường đi ngang, doanh thu thuần của 64 doanh nghiệp bất động sản nhà ở trên sàn chứng khoán (HOSE, HNX và UPCoM) trong năm 2023 lại tăng gần 33% so với năm 2022, đạt gần 322 ngàn tỷ đồng. Tuy nhiên, tổng lãi ròng lại đi lùi gần 11%, chỉ ghi nhận gần 44 ngàn tỷ đồng.

31 doanh nghiệp có lãi giảm

Thống kê từ VietstockFinance có đến 31/64 doanh nghiệp bất động sản nhà ở có lãi ròng đi lùi trong năm 2023. Dẫn đầu mức giảm là CTCP Đầu tư và Xây dựng HUD1 (HOSE: HU1) khi lợi nhuận rơi đến 95% so với năm trước, còn chưa đến 200 triệu đồng. HU1 cho biết nguyên nhân kết quả suy giảm là do khó khăn của thị trường bất động sản nói chung và hoạt động xây lắp nói riêng vẫn còn tiếp diễn, dẫn đến nguồn việc làm của Công ty sụt giảm và không có hiệu quả.

Top 20 doanh nghiệp BĐS nhà ở giảm lãi ròng trong năm 2023. Đvt: Tỷ đồng

Nguồn: VietstockFinance

Mặt khác, cả những ông lớn trong ngành như Novaland (HOSE: NVL) cũng phải “ngậm ngùi” nhìn lợi nhuận giảm đến 63%, về 805 tỷ đồng trong bối cảnh doanh thu thuần chỉ ghi nhận gần 4.8 ngàn tỷ đồng, giảm 57%.

Công ty cho biết, doanh thu chủ yếu đến từ hoạt động chuyển nhượng bất động sản nhờ bàn giao tại các dự án như NovaWorld Phan Thiet, NovaWorld Ho Tram, Aqua City, Palm City, Lakeview City, Saigon Royal và các dự án bất động sản trung tâm khác.

Doanh thu tài chính trở thành điểm sáng của NVL khi có hơn 5.7 ngàn tỷ đồng, tăng 15%, nhờ lãi mua bán chứng khoán kinh doanh.

Không chỉ giảm, nhiều doanh nghiệp còn ghi nhận năm 2023 là năm lãi thấp nhất quanh một thập niên trở lại đây. Điển hình là CTCP Vạn Phát Hưng (HOSE: VPH) và CTCP Quốc Cường Gia Lai (HOSE: QCG), mức lãi ròng năm 2023 lần lượt là mức thấp nhất trong 9 và 11 năm qua của hai công ty này, với 4 tỷ đồng (giảm 77%) và 12 tỷ đồng (giảm 46%).

VPH nhận định 2023 là năm đầy khó khăn, Công ty đang cố gắng hoàn tất các thủ tục pháp lý để có thể triển khai dự án. Trên thực tế, doanh thu thuần cả năm 2023 chỉ đạt hơn 73 tỷ đồng, giảm 55% so với năm trước. Trong đó, hơn 21 tỷ đồng đến từ thương vụ chuyển nhượng một phần thửa đất tại xã Nhơn Đức, huyện Nhà Bè, TPHCM.

9 doanh nghiệp lỗ

Dù giảm nhưng các doanh nghiệp kể trên vẫn có thành quả sau năm 2023, nhiều doanh nghiệp khác trong ngành lại kém may mắn hơn khi phải thua lỗ. Ba doanh nghiệp lỗ vượt mức trăm tỷ gồm: CTCP Kinh doanh và Phát triển Bình Dương (HOSE: TDC), CTCP Đầu tư và Phát triển Du lịch Vinaconex (UPCoM: VCR) và CTCP Đầu tư Phát triển Nhà và Đô Thị VINAHUD (UPCoM: VHD).

9 doanh nghiệp BĐS nhà ở lỗ trong năm 2023. Đvt: Tỷ đồng

Nguồn: VietstockFinance

TDC dù có doanh thu tài chính đột biến nhờ lãi tiền gửi ngân hàng nhưng với tổng chi phí neo cao, tăng 10%, trong khi doanh thu giảm đáng kể 30%, doanh nghiệp này lỗ gần 366 tỷ đồng, trong khi năm trước lãi 30 tỷ đồng.

VCR sau khi vừa lãi trong năm 2022 đã lỗ trở lại trong năm 2023 với mức lỗ kỷ lục 287 tỷ đồng. Chủ đầu tư dự án Cát Bà Amatina ở Hải Phòng trước đó đã có chuỗi 5 năm lỗ liên tiếp từ 2017-2021.

Đáng buồn hơn cho VCR là với việc công ty mẹ - Tổng CTCP Xuất nhập khẩu và Xây dựng Việt Nam (Vinaconex, HOSE: VCG) chấm dứt hợp đồng hợp tác đầu tư một phân khu trong dự án Cát Bà Amatina, VCR sẽ phải hoàn trả lại Vinaconex 2,200 tỷ đồng.

19 doanh nghiệp bất động sản đạt được tăng trưởng

Trái ngược với bức tranh bi quan ở trên, vẫn còn 19/64 doanh nghiệp lãi tăng trong năm 2023. Đáng chú ý nhất là CTCP Đầu tư và Phát triển Bất động sản An Gia (HOSE: AGG) với mức lãi ròng 175 tỷ đồng, gấp hơn 9 lần so với năm trước. Công ty cho biết kết quả đột biến này có được là nhờ bàn giao khu phức hợp Westgate tại Bình Chánh, TPHCM.

19 doanh nghiệp BĐS nhà ở có lãi ròng tăng trong năm 2023. Đvt: Tỷ đồng

Nguồn: VietstockFinance

Dù chỉ mới lên sàn vào năm 2021, CTCP Phát triển Sunshine Homes (UPCoM: SSH) đã lãi kỷ lục trong năm 2023 với mức lãi vượt ngưỡng ngàn tỷ (1,169 tỷ đồng), gấp gần 4 lần năm 2022. Động lực để SSH đạt mức lãi này đến từ doanh thu thuần đột biến 2,901 tỷ đồng, gấp hơn 3 lần.

SSH không công bố khoản doanh thu trên đến từ dự án nào, nhưng nếu xét cơ cấu hàng tồn kho của Công ty, ba dự án chủ lực của SSH là Sunshine City Nam Thăng Long, Sunshine Capital Tây Thăng Long và Sunshine Garden (Hà Nội) đã đóng góp phần lớn vào sự thành công của SSH trong năm 2023.

Đến với “gã khổng lồ” Vinhomes (HOSE: VHM), dù chỉ xếp cuối về mức tăng trưởng trong các doanh nghiệp bất động sản nhưng con số lãi ròng năm 2023 của VHM dẫn đầu cả sàn chứng khoán với hơn 33.1 ngàn tỷ đồng, tăng 15%.

Tương tự như SSH, lợi nhuận VHM đạt được chủ yếu đến từ hoạt động kinh doanh bất động sản khi tổng doanh thu thuần hợp nhất quy đổi (bao gồm doanh thu từ các hoạt động của Vinhomes, các hợp đồng hợp tác kinh doanh (BCC) và chuyển nhượng bất động sản được ghi nhận vào doanh thu tài chính) đạt 121.4 ngàn tỷ đồng, tăng 49% so với năm 2022, phần lớn nhờ bàn giao đúng tiến độ 9,800 căn bất động sản thấp tầng tại hai dự án Vinhomes Ocean Park 2 và 3.

Top 10 doanh nghiệp BĐS nhà ở có lãi ròng lớn nhất năm 2023. Đvt: Tỷ đồng

Nguồn: VietstockFinance

Bất chấp lợi nhuận tăng giảm đan xen, có 17/64 doanh nghiệp bất động sản nhà ở đã hoàn thành được kế hoạch đề ra cho năm 2023.

17 doanh nghiệp BĐS nhà ở hoàn thành kế hoạch lợi nhuận năm 2023. Đvt: Tỷ đồng

Nguồn: VietstockFinance

Bước sang năm 2024, GS.TS Nguyễn Khắc Quốc Bảo - Phó Giám đốc Đại học Kinh tế TPHCM tại Diễn đàn kinh tế vĩ mô năm 2024 đánh giá, thị trường bất động sản vẫn là “hàn thử biểu” rất quan trọng đối với nền kinh tế Việt Nam. Các chính sách và những quyết định vừa qua đã giúp thị trường bất động sản giải quyết nợ xấu, gỡ “trái bom” trái phiếu doanh nghiệp, qua đó khiến dòng tiền dần quay trở lại.