Năm 2022, ngân hàng gặp khó trong tăng trưởng NIM

Các ngân hàng tiếp tục ghi nhận tỉ suất sinh lợi trên tài sản sinh lãi giảm do động thái giảm lãi vay nhằm hỗ trợ khách hàng.

Số liệu từ Công ty Chứng khoán VNDirect, đối với các ngân hàng niêm yết có vốn nhà nước (SOCBs), tỉ suất này đã giảm 55 điểm cơ bản trong 9T/2021 xuống còn 5,8% từ mức 6,4% năm 2020 (-75 điểm cơ bản so với cùng kỳ); trong khi đó các ngân hàng tư nhân niêm yết giảm 47 điểm cơ bản trong 9T/2021 xuống 8,3% từ mức 8,7% (-72 điểm cơ bản so với cùng kỳ).

Các ngân hàng tiếp tục ghi nhận tỉ suất sinh lợi trên tài sản sinh lãi giảm do động thái giảm lãi vay nhằm hỗ trợ khách hàng chịu ảnh hưởng từ dịch COVID-19 (như đã thực hiện trong năm 2020). Đối với các ngân hàng niêm yết có vốn nhà nước (SOCBs), tỉ suất này đã giảm 55 điểm cơ bản trong 9T/2021 xuống còn 5,8% từ mức 6,4% năm 2020; trong khi đó các ngân hàng tư nhân niêm yết giảm 47 điểm cơ bản trong 9T/2021 xuống 8,3% từ mức 8,7%.

Tính đến 01/11/2021, lãi suất tiền gửi kỳ hạn 3 tháng không đổi so với cuối năm 2020, trong khi đó lãi suất kỳ hạn 12 tháng giảm 10 điểm phần trăm (đạt 5,53%/năm) so với cuối năm 2020. Lãi suất liên ngân hàng đã phục hồi trở lại, dù vậy vẫn ghi nhận thấp so với giai đoạn trước dịch bệnh. VNDirect cho rằng lãi suất cho vay sẽ tiếp tục giảm, tuy nhiên lãi suất tiền gửi sẽ tăng trở lại trong năm sau.

Liên quan đến lãi suất cho vay, Ngân hàng Nhà nước đã áp dụng “gói cấp bù lãi suất” 3.000 tỉ đồng, tức các ngân hàng sẽ cho vay khoảng 100.000 tỉ với lãi suất 3-4%/năm đối với các doanh nghiệp chịu ảnh hưởng nặng nề từ dịch COVID-19. Thêm vào đó, Chính phủ cũng có dự định nâng qui mô gói lên 10.000-20.000 tỉ đồng, tập trung hỗ trợ các khách hàng như (1) doanh nghiệp vừa và nhỏ, (2) các doanh nghiệp tham gia vào những dự án quốc gia, và (3) các doanh nghiệp trong ngành du lịch, hàng không, vận tải… Dựa trên các chính sách hỗ trợ này, VNDirect kỳ vọng lãi suất cho vay trung bình sẽ giảm 10-30 điểm cơ bản trong năm 2021.

Ngược lại, lãi suất tiền gửi sẽ khó duy trì ở mức thấp như hiện tại do nhu cầu huy động vốn tăng dựa trên tín dụng tăng; áp lực lạm phát trong năm 2022 và sự cạnh tranh từ các kênh đầu tư hấp dẫn như bất động sản và chứng khoán. Theo đó, lãi suất tiền gửi sẽ tăng 30-50 điểm cơ bản trong năm 2022.

VNDirect dự đoán lãi suất tiền gửi kỳ hạn 12 tháng tại các Ngân hàng Thương mại sẽ tăng lên mức 5,9 - 6,1%/năm vào cuối năm 2022, tuy nhiên vẫn thấp hơn mức 6,8%/năm trước giai đoạn dịch bệnh.

Trong trường hợp Thông tư 08/2021/TT-NHNN không được gia hạn thêm 1 năm nữa, tỉ lệ tối đa vốn ngắn hạn cho vay dài hạn sẽ giảm từ mức 37% xuống 34% bắt đầu từ ngày 1/10/2022; đồng nghĩa với việc các ngân hàng sẽ phải giảm nguồn vốn ngắn hạn hoặc tăng cho vay trung và dài hạn để đáp ứng yêu cầu nói trên.

VNDirect cho rằng việc cải thiện hệ số NIM trong năm sau có thể sẽ không đồng đều giữa các ngân hàng. Theo VNDirect, các ngân hàng có thể cải thiện NIM trong năm sau khi sở hữu những lợi thế cạnh tranh như hệ số CASA cao hoặc tỉ lệ LDR thấp sẽ giúp giảm được chi phí vốn trong bối cảnh lãi suất cho vay giảm. Hoặc các ngân hàng có khả năng vay vốn nước ngoài sẽ giúp các ngân hàng vay được vốn với lãi suất thấp trong bối cảnh tỉ giá ổn định. Đối với các ngân hàng có khả năng mở rộng cho vay cá nhân, theo đó gia tăng tỉ suất lợi nhuận.