Hàng không trên đà cất cánh

Hiện đại dịch đã cơ bản được kiểm soát, cả nước bước sang giai đoạn thích ứng an toàn, linh hoạt, vừa chống dịch, vừa thúc đẩy phát triển kinh tế. Đó là cơ hội để các hãng hàng không phục hồi.

Những thách thức lớn từ thị trường

Trong liền 2 năm nay, do đại dịch Covid-19 vẫn còn diễn biến phức tạp và hệ lụy là thị trường hàng không quốc tế đóng cửa, các hãng bay trong nước gần như phải dừng hoàn toàn các hoạt động khai thác quốc tế (vốn chiếm trung bình khoảng 60% năng lực khai thác) và chuyển hướng sang khai thác nội địa, nhưng thị trường trong nước vốn cũng suy giảm về nhu cầu, dẫn đến thực trạng dư thừa tải cung ứng tại Việt Nam.

Cũng do dư thừa tải cung ứng quá lớn nên để có thể duy trì, giành thị phần, các hãng liên tục hạ giá bán xuống thấp để lấy dòng tiền khiến tỷ suất lợi nhuận/doanh thu của tất cả các hãng hàng không tụt rất mạnh.

TS. Nguyễn Minh Phong, Chuyên gia kinh tế chia sẻ, chưa bao giờ thị trường hàng không trong nước lại chứng kiến mặt bằng giá vé máy bay rẻ như hiện nay. Tất cả các hãng hàng không đều có giá vé dưới mức sàn và tất yếu dẫn tới hệ lụy là dù lượng vé bán ra tăng lên song doanh thu phục hồi rất chậm.

Kết quả dễ nhận thấy nhất của việc liên tục hạ giá bán xuống thấp để lấy dòng tiền chính là những con số thua lỗ khổng lồ trên các bản báo cáo tài chính của phần lớn các hãng hàng không trong nước.

Mặc dù Chính phủ và các bộ, ngành liên quan đã có nhiều giải pháp tháo gỡ khó khăn cho ngành hàng không nhưng do dịch bệnh kéo dài và phức tạp, các hãng bay vẫn có xu hướng tiếp tục thua lỗ.

Ngoài sự suy giảm chung về nhu cầu đi lại của toàn thị trường, việc phần lớn các hãng hàng không “đại hạ giá” vé, thậm chí bán dưới giá thành đã khiến tình trạng thua lỗ thêm trầm trọng.

TS. Nguyễn Đức Kiên, Tổ trưởng Tổ Tư vấn kinh tế của Thủ tướng cho rằng, trong ngắn hạn, người tiêu dùng có thể được lợi khi giá vé giảm, nhưng trong dài hạn, nếu diễn ra tình trạng độc quyền, dù chỉ ở một vài phân khúc, các doanh nghiệp sẽ phải tăng mạnh giá bán để bù đắp tổn thất và tới lúc đó, người tiêu dùng sẽ lại là người chịu thiệt. Mặt khác, việc giảm giá cũng tạo ra sự mất cân đối về phát triển giữa ngành hàng không và các ngành vận tải khác khi giá vé máy bay ở nhiều thời điểm còn rẻ hơn đường sắt và đường bộ trong khi thời gian đi lại ngắn hơn nhiều. Thực trạng rất phi lý này đã làm biến dạng toàn bộ thị trường vận tải, ảnh hưởng lâu dài đến lợi ích của hãng bay và lợi ích Nhà nước. Bên cạnh đó, cuộc chiến “đại hạ giá cước” cũng gây ảnh hưởng tới mục tiêu phát triển bền vững, lành mạnh của ngành hàng không Việt Nam khi không thể duy trì chất lượng dịch vụ, đảm bảo khả năng cạnh tranh với các hãng hàng không nước ngoài khi thị trường quốc tế mở cửa trở lại.

Hiện đại dịch đã cơ bản được kiểm soát, cả nước bước sang giai đoạn thích ứng an toàn, linh hoạt, vừa chống dịch, vừa thúc đẩy phát triển kinh tế. Đó là cơ hội để các hãng hàng không phục hồi.

Đặc biệt, mới đây Phó Thủ tướng Thường trực Phạm Bình Minh đã giao Bộ Giao thông - Vận tải chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành, địa phương liên quan tổng hợp, xử lý kiến nghị của doanh nghiệp, xem xét kỹ và chủ động quyết định việc nối lại đường bay thương mại quốc tế thường lệ tới các địa bàn có hệ số an toàn cao, bảo đảm nguyên tắc thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch Covid-19, tạo điều kiện thuận lợi đi lại trên cơ sở tuân thủ hướng dẫn về giám sát y tế nhập cảnh, hỗ trợ các doanh nghiệp vận tải duy trì hoạt động dịch vụ và kinh doanh. Trước đó, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Phạm Bình Minh đã đồng ý Kế hoạch khôi phục các chuyến bay quốc tế thường lệ chở khách với các địa bàn có hệ số an toàn cao, trước mắt là Bắc Kinh/Quảng Châu (Trung Quốc), Tokyo (Nhật Bản), Seoul (Hàn Quốc), Đài Bắc (Đài Loan - Trung Quốc), Bangkok (Thái Lan), Singapore, Vientiane (Lào), Phnom Penh (Campuchia), San Francisco/ Los Angeles (Hoa Kỳ), trên cơ sở có hướng dẫn của Bộ Y tế về các biện pháp y tế phòng dịch đối với người nhập cảnh, bảo đảm an toàn, hiệu quả và thông suốt. Thời gian thí điểm bắt đầu từ ngày 01/01/2022.

Tận dụng cơ hội này các hãng hàng không cũng lên kế hoạch “cất cánh”. Từ ngày 1/1/2022, Vietnam Airlines Group (gồm Vietnam Airlines, Pacific Airlines và VASCO) dự kiến khai thác gần 50 đường bay nội địa, thêm 10 đường bay so với tháng 12/2021. Các hãng cũng tăng mạnh tần suất nhiều đường bay, trung bình mỗi ngày thực hiện khoảng 300 chuyến bay một chiều, số ghế cung ứng tăng 120% so với hiện tại nhằm phục vụ cao điểm Tết 2022. Với kế hoạch mở rộng mạng bay nội địa trong thời gian tới, dự kiến Vietnam Airlines Group sẽ cung ứng gần 2 triệu ghế trong dịp cao điểm Tết Nguyên đán 2022. Nhân dịp này, Vietnam Airlines đang đưa ra mức giá vé ưu đãi chỉ 68 nghìn đồng/chiều (tương đương 643 nghìn đồng bao gồm thuế, phí) trên nhiều đường bay nội địa của hãng.

Đây là những tín hiệu tích cực đối với các hãng hàng không, bởi mặc dù chưa thể khôi phục lại hoạt động như trước khi có dịch Covid-19, song với những nới lỏng trong hoạt động vận tải hàng không ở trên, cùng nhiều giải pháp hỗ trợ kịp thời của Chính phủ nhằm khôi phục sản xuất kinh doanh, đảm bảo hoạt động của các ngành kinh tế, ngành hàng không đang kỳ vọng sự đi lên sau những thiệt hại nặng nề do ảnh hưởng của dịch Covid-19 thời gian qua.

...để ngành hàng không cất cánh

Để phát triển bền vững thì các hãng hàng không cần phải phát huy nội lực để vượt qua khó khăn.

Ngày 9/12/2021, Vietnam Airlines và Công ty cổ phần Vinpearl (thuộc Tập đoàn Vingroup) ký kết thỏa thuận hợp tác giai đoạn 2021 - 2022 với định hướng tập trung phát triển sản phẩm kết hợp hàng không và du lịch an toàn trên toàn bộ mạng lưới đường bay và điểm đến của hai bên. Đây là nỗ lực của Vietnam Airlines và Vinpearl nhằm thích ứng linh hoạt, chung tay phát triển ngành công nghiệp không khói trong bối cảnh “bình thường mới”.

Chiến lược này không chỉ phát huy tối đa năng lực của hai doanh nghiệp hàng không - du lịch nội địa hàng đầu Việt Nam, góp phần tạo đà phục hồi và phát triển mạnh mẽ nền du lịch quốc gia trong bối cảnh “bình thường mới” mà còn mang đến cho khách hàng nhiều lựa chọn đa dạng, phù hợp với sở thích, thời gian và chi phí khi trải nghiệm dịch vụ hàng không của Vietnam Airlines cũng như dịch vụ lưu trú, du lịch, giải trí của Vinpearl. Cụ thể, trong giai đoạn 2021 - 2022, Vietnam Airlines và Vinpearl sẽ phối hợp tổ chức các hoạt động, chương trình bán hàng với mục tiêu phát triển chuỗi dịch vụ du lịch trọn gói và gia tăng nội lực của các thương hiệu Việt.

Ngày 10/12/2021, Vietnam Airlines và Nova Group chính thức ký kết thỏa thuận hợp tác toàn diện giai đoạn 2021 - 2025. Thông qua thỏa thuận, hai bên mong muốn phát huy thế mạnh, tiềm lực của nhau, hợp lực để phát triển bền vững. Bằng việc thống nhất ký kết hợp tác toàn diện này, hai đơn vị sẽ hỗ trợ nhau mở rộng và phát triển hoạt động kinh doanh để khai thác tốt nhất thế mạnh của mỗi bên, tăng sức cạnh tranh của sản phẩm, dịch vụ trên thị trường trong và ngoài nước. Từ đó đóng góp chung vào sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Trong 5 năm tới (2021-2025), hai bên tạo điều kiện tối đa để phối hợp, hợp tác trên tất cả các lĩnh vực hai bên cùng quan tâm; cam kết cung cấp cho nhau những sản phẩm dịch vụ với chất lượng cao, mức giá ưu đãi, cạnh tranh nhất; đẩy mạnh phát triển chương trình khách hàng thường xuyên giữa hai bên, nhằm đem đến những sản phẩm, dịch vụ tiện ích tích hợp, trọn gói, phù hợp với nhu cầu của tệp khách hàng chung. Đồng thời nghiên cứu và triển khai mô hình kinh doanh mới (B2B2C) tích hợp kỹ thuật số, bắt nhịp cùng cuộc cách mạng công nghiệp 4.0.

Đây là những tín hiệu tích cực đối với ngành hàng không, bởi mặc dù chưa thể khôi phục lại hoạt động như trước khi có dịch Covid-19, song với những tích cực trong hoạt động vận tải hàng không, cùng nhiều giải pháp hỗ trợ kịp thời của Chính phủ nhằm khôi phục sản xuất kinh doanh, đảm bảo hoạt động của các ngành kinh tế, ngành hàng không đang kỳ vọng sự đi lên sau những thiệt hại nặng nề do ảnh hưởng của dịch Covid-19 thời gian qua.

Cùng nhiều giải pháp hỗ trợ kịp thời của Chính phủ nhằm khôi phục sản xuất kinh doanh, ngành hàng không đang kỳ vọng sự đi lên sau những thiệt hại nặng nề do ảnh hưởng của dịch Covid-19.