Đại biểu Quốc hội: “Thị trường bất động sản bất ổn, hư hư thực thực, khó định giá”

Tại kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV sáng 28/10, các đại biểu Quốc hội (ĐBQH) nêu ra những bất cập đối với giá bất động sản hiện tại, bên cạnh đó đề nghị Chính phủ tiếp tục có những chính sách triển khai thực hiện nhà ở xã hội cho người thu nhập thấp.

"Thị trường bất động sản bất ổn, hư hư thực thực, khó định giá"

Đại biểu Phạm Văn Hòa - Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Tháp cho rằng báo cáo của Đoàn Giám sát đã đánh giá rất cụ thể khách quan, có số liệu chứng minh đầy đủ. Đại biểu cho biết, trong thời gian qua, thị trường bất động sản, nhất là trước dịch COVID-19 có bước phát triển rất mạnh cả về số và chất lượng, nhiều khu đô thị mới hình thành nhất là ở TPHCM và Hà Nội, nhiều loại hình mới như căn hộ du lịch, biệt thự nghỉ dưỡng, văn phòng làm việc kết hợp lưu trú, các chung cư cao tầng mọc lên chiếm cả không gian từ cao cấp đến nhà ở có thu nhập thấp ở trung tâm nội thành đến ngoại ô... Tuy nhiên thời điểm này đang sốt giá đất, giá đất cao, nhu cầu ở không nhiều, chủ yếu mua để đầu cơ, cho thuê, có người mới vừa mua thì đã sang tay chốt lời, thị trường bất động sản bất ổn, hư hư thực thực, khó định giá.

Đại biểu Phạm Văn Hòa - Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Tháp phát biểu tại phiên họp

Đại biểu cho biết, giai đoạn sau dịch COVID-19, thị trường bất động sản giảm mạnh, doanh nghiệp nào neo giá cao, chậm bán đều gặp khó khăn do phần lớn đều vay tín dụng. Bất động sản gần như đóng băng, có doanh nghiệp hạ giá bán còn 2/3 giá ban đầu nhưng vẫn ít người mua, chứng tỏ người dân không có nhu cầu cao với nhà ở cao cấp, trong khi đó nhu cầu nhà ở cho người thu nhập thấp thì rất cần nhưng lại không xây dựng để bán.

Đại biểu cho rằng, do chính sách của Nhà nước trên các lĩnh vực như tài chính, ngân hàng, đất đai... cho nhà ở xã hội chưa khuyến khích cho nhà đầu tư, gói tín dụng 120 ngàn tỷ đồng chậm được giải ngân, nhiều văn bản pháp quy còn chồng chéo nhau, chưa rõ ràng, nhiều địa phương chưa đạt tỷ lệ về nhà ở xã hội theo quy định, nếu có chỉ số ít căn hộ được mua hoặc thuê, chưa đáp ứng được nhu cầu, quỹ đất đô thị chủ yếu đấu thầu dự án dành cho nhà ở thương mại, còn nhà ở xã hội phụ thuộc vào 20% trong dự án của nhà ở thương mại.

Mặt khác, vẫn còn những bất cập như văn bản quy định chi tiết hướng dẫn chậm được ban hành, sửa đổi bổ sung nhiều lần nên khâu thực hiện còn lúng túng, còn có sự mâu thuẫn, thiếu nhất quán trong quy hoạch đô thị và quy hoạch sử dụng đất, còn tuỳ tiện trong điều chỉnh quy hoạch. Việc thực hiện đầu tư xây dựng 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội giai đoạn 2021-2030 chưa đạt yêu cầu, có địa phương mới bước đầu triển khai do nguồn vốn ngân sách còn khó khăn, phần lớn là từ nguồn xã hội hoá, xây dựng nhà trọ cho người dân thuê do hộ gia đình cá nhân thực hiện. Các nhà đầu tư tiếp cận đất đai còn khó khăn, nhận chuyển quyền sử dụng đất, chuyển mục đích sử dụng đất còn vướng mắc do thay đổi quy định của pháp luật, chậm định giá đất của địa phương cũng là nguyên nhân các dự án bất động sản và nhà ở xã hội bị đình trệ.

Đại biểu nhấn mạnh, công tác giám sát của Quốc hội đã chỉ ra những ưu điểm, những hạn chế thiếu sót, những bài học kinh nghiệm trong chỉ đạo điều hành, tổ chức thực hiện quản lý thị trường bất động sản và triển khai thực hiện nhà ở xã hội cho người thu nhập thấp. Đại biểu cho rằng thời gian tới, với sự đồng tâm hiệp lực của Quốc hội, Chính phủ, các Bộ, ngành, địa phương, của doanh nghiệp, người dân, thị trường bất động sản sẽ có chuyển biến tích cực khả quan, nhà ở xã hội phát triển, nhiều địa phương bắt tay thực hiện, đối tượng trong diện chính sách về nhà ở sẽ có đủ kiện tiếp cận được nhà ở, ổn định cuộc sống, an cư lạc nghiệp; doanh nghiệp bất động sản an tâm đầu tư vào thị trường nhà ở thương mại, nhà ở xã hội, kích thích tiêu dùng, thúc đẩy kinh tế xã hội phát triển, ổn định cuộc sống của người dân.

Tình trạng đầu cơ là nguyên nhân chính dẫn đến giá nhà đất tăng cao

Liên quan đến giá bất động sản tại một số thành phố lớn tăng cao trong thời gian qua, đại biểu Nguyễn Thị Thủy – Đoàn ĐBQH tỉnh Bắc Kạn cho biết, giá nhà đất tại một số thành phố lớn tăng rất cao thời gian qua, nhất là Hà Nội và TPHCM đã khiến cho thị trường bất động sản vừa mới phục hồi thì lại xuất hiện những dấu hiệu bất ổn. Cử tri lo lắng trước các hiện tượng thổi giá, tạo sóng, gây nhiễu loạn thông tin thị trường.

Đại biểu Nguyễn Thị Thủy - Đoàn ĐBQH tỉnh Bắc Kạn phát biểu tại phiên họp

Đại biểu nêu rõ, tại buổi họp báo ngày 17/10 vừa qua, đại diện lãnh đạo Bộ Xây dựng nhận định, giá nhà đất tăng cao như thời gian vừa qua là vô lý và bất thường. Từ đầu năm đến nay, giá đất bất động sản, giá nhà đất liên tục tăng cao ở tất cả phân khúc, từ chung cư đến nhà liền kề, đến biệt thự…, không chỉ ở các khu vực trung tâm mà sức nóng đang lan dần sang các thị trường quận, huyện vùng ven đô.

“Không chỉ các khu vực trung tâm mà sức nóng còn lan sang các quận, huyện vùng ven đô, nhất là sự tăng giá đột biến ở các chung cư (cả chung cư mới và cũ), tăng gấp đôi, thậm chí gấp ba so với thời gian trước đây”, đại biểu phân tích.

Bên cạnh đó, còn nóng lên câu chuyện đấu giá đất ở một số huyện ven đô, lên tới hơn 100 triệu/m2, tương đương với đất dự án đã được đầu tư hạ tầng và liên tục thiết lập mặt bằng mới, vượt xa thu nhập của đại bộ phận người dân.

Đại biểu Nguyễn Thị Thủy cũng cho rằng, tình trạng đầu cơ thổi giá, đẩy giá là nguyên nhân chính dẫn đến giá nhà đất tăng cao như thời gian qua. Một số nhà đầu tư thổi giá, gây nhiễu loạn thông tin thị trường nhằm thao túng tâm lý của người dân để trục lợi. Nguyên nhân thứ ba là do tồn tại tâm lý của một bộ phận người dân mua nhà đất để chờ tăng giá, và thực tiễn này có xu hướng này ngày càng tăng cao. Và hiện đang thiếu trầm trọng nguồn cung cho người thu nhập thấp…

Do đó, đại biểu Nguyễn Thị Thủy đề nghị Chính phủ tiếp tục có những chính sách ưu đãi đủ sức hấp dẫn để khuyến khích các doanh nghiệp phát triển phân khúc nhà ở thương mại để phù hợp với túi tiền của phần đông người lao động. Đồng thời kiến nghị Chính phủ quyết liệt chỉ đạo để tháo gỡ những vướng mắc của các dự án nhà ở hiện nay và nếu như thuộc thẩm quyền của cấp cao hơn thì báo cáo cấp có thẩm quyền để tháo gỡ những vướng mắc trong các dự án này. Cùng với đó, kiến nghị với Chính phủ nghiên cứu triển khai các biện pháp mạnh để kiểm soát tình trạng đầu cơ nhà đất trong thời gian vừa qua.

Cần rà soát lại những vướng mắc trong việc định giá đất

Về định giá đất, theo đại biểu Nguyễn Văn An - Đoàn ĐBQH tỉnh Thái Bình, mặc dù Báo cáo đã chỉ ra nhiều tồn tại, hạn chế và vướng mắc lớn trong việc định giá đất. Tuy nhiên, các giải pháp liên quan đến định giá đất đưa ra trong dự thảo Nghị quyết còn mang tính chung chung, chưa đủ cụ thể để tháo gỡ các vấn đề thực tiễn. Do vậy, đại biểu cho rằng, cần phải rà soát, hoàn thiện các giải pháp theo hướng cụ thể hơn, có mốc thời gian thực hiện rõ ràng để tháo gỡ các vướng mắc…

Ngoài ra, dự thảo Nghị quyết cũng quy định về việc không hợp thức hóa các vi phạm để nâng cao hiệu quả xây dựng và thực thi pháp luật. Về nội dung này, đại biểu đề nghị cần lấy ý kiến của các cơ quan của Chính phủ và có hướng dẫn cụ thể về việc hợp thức hóa các vi phạm. “Thực tế ở các địa phương sẽ rất là lúng túng vì không biết là thế nào là hợp thức hóa các vi phạm”, đại biểu nhấn mạnh.

Dự thảo Nghị quyết đề ra mục tiêu xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021-2030 bảo đảm tiến độ, chất lượng và sự phù hợp với nhu cầu, điều kiện làm việc, sinh sống của đối tượng thụ hưởng. Tuy nhiên, đại biểu cho biết, đây mới là chủ trương chung chứ chưa có các định hướng cụ thể. Theo đại biểu, dự thảo Nghị quyết cần quy định thêm các nhiệm vụ, giải pháp để hạn chế tình trạng xét duyệt đối tượng không đúng, mua nhà ở xã hội để bán sang tay, đồng thời đẩy mạnh việc xây dựng nhà ở xã hội từ ngân sách nhà nước để cho thuê… trong thời gian tới.