MỚI

Thiệp giáng sinh độc lạ

#Chứng khoán

24HMONEY đã kiểm duyệt

Công ty chứng khoán nước ngoài “mất hút” trên sàn

Làn sóng niêm yết các công ty chứng khoán nội địa đang bùng nổ, nhưng trên con đường lên sàn, bóng dáng các nhà đầu tư ngoại vẫn hoàn toàn vắng mặt.

Công ty chứng khoán ngoại vẫn đứng ngoài làn sóng niêm yết

Làn sóng IPO và niêm yết của các công ty chứng khoán trong nước đang tạo dấu ấn mạnh trên thị trường. TCBS (TCX) và VPBankS (VPX) đã hoàn tất IPO và niêm yết trên HoSE, trong khi VCK của VPS và thương vụ IPO của Chứng khoán Kafi đang chờ ngày ra mắt sàn. Những thương vụ này không chỉ giúp nhóm công ty chứng khoán chiếm ưu thế trong “rổ hàng hoá” mới mà còn phản ánh tầm quan trọng ngày càng tăng của ngành dịch vụ tài chính, nhất là sau khi thị trường Việt Nam được nâng hạng lên nhóm thị trường mới nổi.

Tuy nhiên, sự vắng bóng của các công ty chứng khoán ngoại trên con đường lên sàn là điều dễ nhận thấy. Trong gần 90 công ty chứng khoán tại Việt Nam, chỉ khoảng 15 đơn vị có vốn ngoại. Những tên tuổi như Maybank Kim Eng (MBKE), KIS, Mirae Asset (MASVN) hay Yuanta, KBSV, Pinetree đã hiện diện từ nhiều năm, trong đó MASVN và KIS nổi bật nhờ duy trì vị trí trong top 10 thị phần môi giới lớn nhất HoSE, cùng với dư nợ margin đáng kể.

Theo TS. Lê Hồng Điệp, CEO VICK, các công ty ngoại hiểu rõ niêm yết là bước đi tất yếu ở nhiều thị trường. Tuy nhiên, tại Việt Nam, họ chưa xem đây là con đường phù hợp lúc này. Việc niêm yết đồng nghĩa với minh bạch hơn, huy động vốn mở rộng, nhưng đồng thời đặt ra các áp lực về cấu trúc vốn, chuyển lợi nhuận và yêu cầu từ tập đoàn mẹ, khiến lợi ích chưa rõ ràng đủ để thúc đẩy họ lên sàn. Chuyên gia này cũng nhấn mạnh sự đối lập rõ rệt: trong khi các công ty nội như VPBankS, TCBS hay VPS đẩy mạnh niêm yết để gia tăng vốn, nâng thị phần và củng cố nguồn lực cho nhà sáng lập, nhóm công ty ngoại vẫn chậm bước, chỉ hành động khi có lợi ích cụ thể hoặc bắt buộc.

Thúc đẩy doanh nghiệp FDI lên sàn

Không chỉ công ty chứng khoán ngoại, toàn bộ các doanh nghiệp FDI cũng đang vắng bóng trên sàn. Hiện chỉ khoảng 10 doanh nghiệp FDI niêm yết, chiếm chưa đến 0,2% tổng thị trường. Phần lớn gia nhập giai đoạn 2003–2010, khi Nghị định 38/2003/NĐ-CP mở đường cho FDI chuyển đổi sang công ty cổ phần và niêm yết. Doanh nghiệp FDI mới nhất lên sàn là Siam Brothers Việt Nam (SBV) vào năm 2017.

Tháng 9 vừa qua, Nghị định 245/2025/NĐ-CP tạo cơ chế thuận lợi hơn cho doanh nghiệp FDI niêm yết, rút bớt thủ tục xét duyệt, chỉ cần đăng ký trực tiếp tại sở giao dịch chứng khoán. Chủ tịch UBCKNN Vũ Thị Chân Phương nhấn mạnh, việc thu hút FDI lên sàn là bước đi chiến lược, góp phần nâng cao chất lượng hàng hóa, đa dạng hóa lựa chọn và cơ cấu lại tỷ trọng nhóm ngành trên bảng điện tử.

Hiện nay, nhóm doanh nghiệp tài chính, ngân hàng và bất động sản chiếm ưu thế, trong khi các doanh nghiệp FDI lớn, có hoạt động sản xuất thực chất như Charoen Pokphand Foods (CP Foods), BW Industrial hay Olympia Lighting Vietnam hứa hẹn gia tăng tính cân bằng và sức sống cho thị trường vốn Việt Nam.