Chuyên gia: Thị trường chứng khoán Việt Nam đã ở gần đáy

Các chuyên gia đánh giá, thị trường chứng khoán luôn phản ánh trước các giai đoạn của một chu kỳ kinh tế, giảm điểm trước khi suy thoái diễn ra và ngược lại. 

Trong các phiên gần đây, thị trường tăng giảm, đảo chiều liên tục khiến nhà đầu tư kỳ vọng sau đó lại cảm thấy lo lắng. Theo các chuyên gia, nhiều nhà đầu tư mới tham gia vào thị trường chứng khoán nên có tâm lý nhìn trong ngắn hạn, trong khi về dài hạn, các yếu tố kinh tế vĩ mô trong nước đang hỗ trợ tích cực cho thị trường.

Trong buổi gặp mặt các thành viên thị trường diễn ra mới đây tại Sở giao dịch chứng khoán TP HCM (HoSE), Thứ trưởng bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi đánh giá tăng trưởng GDP của Việt Nam vẫn duy trì ở mức cao. Áp lực lạm phát vẫn lớn nhưng khả quan trong với mức tiêu đề ra, thu ngân sách Nhà nước vẫn tăng trưởng tích cực trong bối cảnh triển khai các chương trình hỗ trợ để phục hồi kinh tế, doanh nghiệp niêm yết cũng tăng trưởng tích cực về kết quả kinh doanh. Đây là những yếu tố nền tảng sẽ hỗ trợ tích cực cho thị trường phục hồi và tăng trưởng bền vững hơn trong thời gian tới.

Tại chương trình Phố Tài Chính, theo ông Trần Thăng Long, Giám đốc Phân tích, Chứng khoán BIDV (BSC), lịch sử kinh tế ở các quốc gia như Mỹ trong hơn 100 năm đã trải qua khoảng 15 chu kỳ kinh tế khác nhau. Mốc thời gian trung bình của một chu kỳ kéo dài khoảng 6–10 năm. Trong đó, chu kỳ suy thoái kinh tế kéo dài khoảng dưới 1 năm và phần còn lại là phục hồi và tăng trưởng. Khi nói về thị trường chứng khoán có phần tương tự chu kỳ kinh tế nhưng mặt thời gian có những độ trễ khác nhau. Thị trường chứng khoán là hàn thử biểu của nền kinh tế nên thường phản ảnh sớm hơn rủi ro.

Còn theo ông Hồ Quốc Tuấn, Giảng viên Cao cấp, Đại học Bristol, Anh, có thể thấy hầu như các thị trường chứng khoán trên thế giới vận động theo chu kỳ kinh tế. Nhưng khi chu kỳ kinh tế đi đến một điểm có thể tạo ra lạm phát cao và dẫn đến những bất ổn về mặt vĩ mô. Từ đó, các ngân hàng trung ương sẽ tăng lãi suất và rút tiền về, điều này sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến dòng tiền có thể đổ vào thị trường chứng khoán.

Ông Tuấn đánh giá đợt suy thoái hiện tại tương đối kéo dài nhưng mức độ ở mức trung bình hay là suy thoái nhẹ. Thị trường lao động hiện tại vẫn tốt, nghĩa là người dân gặp khó khăn nhưng vẫn còn nguồn tiền để chống chịu lại với những biến xấu của nền kinh tế. Khi Fed tăng lãi suất nhanh nhưng sau đó xu hướng này sẽ dừng lại. Một số dự đoán cho thấy Fed sẽ phải cắt giảm lãi suất vào năm sau và nếu như vậy chu kỳ kinh tế này sẽ kéo dài ít hơn 12 tháng.

Ông Long cho biết nền kinh tế thế giới có 3 đầu tàu lớn là Mỹ, châu Âu và Trung Quốc. Trong giai đoạn vừa qua, cả 3 khu vực này đều có những dấu hiệu của việc suy thoái diễn ra hoặc tới gần. Các quốc gia này đều có quan hệ kinh tế chặt chẽ với Việt Nam, do vậy trong giai đoạn tiếp theo sẽ tác động tới hoạt động xuất nhập khẩu ở Việt Nam. Tuy nhiên, các chỉ tiêu vĩ mô vẫn ở trạng thái tốt.

Đánh giá về việc Việt Nam có thể phải trải qua những giai đoạn tương tự như các nước khác trong thời gian tới, ông Long cho rằng tính chu kỳ của nền kinh tế là một điều gần như hiển nhiên và không cần lẩn tránh chu kỳ này mà cần nhận thức rõ đang ở trong giai đoạn nào để cần có những chính sách phù hợp. Theo đó, ông Long đánh giá Việt Nam sẽ vượt qua được tốt nhất chu kỳ kinh tế hiện tại. Ngoài độ trễ về chính sách, tăng trưởng GDP 2 quý đầu năm so với cùng kỳ là 6,4%. Thêm vào đó, cấu phần của GDP Việt Nam đến từ dịch vụ, sản xuất công nghiệp và xây dựng chiếm khoảng 70% cho thấy mức độ bền vững cao hơn. Lạm phát ở Việt Nam ở mức vừa phải so với các nước khác.

Theo ông Tuấn, Việt Nam có tăng trưởng kinh tế cao, dù khó khăng nhưng vẫn có tăng trưởng xuất khẩu. Trung Quốc trước đây ở siết chặt chi tiêu ở giai đoạn “zero covid”, nhưng khi họ mở của giúp gia tăng chi tiêu và đây là điểm đệm về tiêu dùng. Vì các yếu tố này, Việt Nam duy trì tăng trưởng dương và hiện nay chi tiêu vẫn còn thấp nên còn dư địa giải quyết về mặt chính sách, làm thế nào để chi tiêu công tốt hơn, thúc đẩy về đầu tư hạ tầng… Những yếu tố này được đánh giá sẽ đưa Việt Nam đẩy qua được giai đoạn khó khăn mà không cần đi vào giai đoạn suy thoái.

Bên cạnh đó, chuyên gia đến từ BSC cho biết một số nhà đầu tư nước ngoài vẫn cho rằng Việt Nam là điểm đến quan trọng của dòng vốn đầu tư. Kể cả khi suy thoái có nổ ra ở các nước khác thì chưa chắc đã xảy ra ở Việt Nam.

Nhận định về thị trường chứng khoán trước những diễn biến của nền kinh tế thời gian tới, ông Long cho rằng khi nền kinh tế khác bước vào suy thoái và thị trường chứng khoán của các quốc gia khác đã phản ứng nhanh. Thị trường chứng khoán Việt Nam cũng đã có một nhịp giảm đồng pha với các thị trường khác, điều này tạo ra một cơ hội khi kinh tế phục hồi.

Ông Long đánh giá thị trường đang ở mức sát đáy nhưng không dễ dàng xác định và có thể kéo dài thêm một thời gian. Thay vì dự báo đáy, nhà đầu tư cần chia những phần tiền cần giải ngân thành nhiều phần khác nhau. Nhà đầu tư có thể giải ngân trước một phần để đề phòng việc thị trường có thể phục hồi trở lại sớm hơn bình thường. Phần giải ngân sau cùng cần sẵn sàng khi thị trường đã phục hồi trở lại.

Ngoài ra, theo ông Long bất cứ một đợt suy giảm nào sẽ có một đợt phục hồi đi kèm. Nhà đầu tư ngắn hạn có thể quan tâm đến những ngành giảm nhiều nhất ở giai đoạn trước đó.

Chuyên gia đến từ Đại học Bristol, Anh đưa ra dữ liệu lượng tiền mặt trên thị trường đang ở mức cao nhất trong khoảng hơn 15 năm qua ở các quỹ đầu tư. Đa số nhà đầu tư đều đồng ý thị trường chứng khoán Việt Nam đã ở gần đáy. Nếu có một đợt sụt giảm nữa thì mức giảm cũng chỉ khoảng 10-15%.

Ông Tuấn cho biết quá trình phân bổ vốn của quỹ đầu tư hiện nay đi vào xu thế phòng thủ trước và hướng đến các cổ phiếu chia cổ tức tốt hoặc có mức định giá hợp lý, có xu thế tốt về mặt lợi nhuận, ưu thế về chuyển đổi số, cung cấp phần mềm…Cùng với đó, những cổ phiếu về tiêu dùng thiết yếu về mặt lợi nhuận cũng có sự ổn định. Khi dòng tiền tín dụng có dấu hiệu đi qua giai đoạn bị siết chặt thì thị trường sẽ tăng điểm tốt.