Chứng khoán tháng 4 và mùa họp đại hội đồng cổ đông

Rung lắc mạnh trong tháng 3 khi đón nhận các thông tin tốt xấu đan xen, diễn biến thị trường chứng khoán trong tháng 4 liệu sẽ ra sao, khi đây cũng là giai đoạn cao điểm các doanh nghiệp niêm yết tổ chức các cuộc họp đại hội đồng cổ đông? Nhà đầu tư cần quan tâm những thông tin gì?

Tháng 3 rung lắc mạnh

Thị trường chứng khoán Việt Nam trải qua tháng 3 với nhiều diễn biến khó lường, với các phiên rung lắc rất mạnh cùng thanh khoản tăng vọt so với những tháng trước. Thống kê cho thấy trong 17 phiên giao dịch của tháng 3 (tính đến đầu tuần này, ngày 25-3-2024), VN-Index ghi nhận đến 13 phiên có biến động trong phiên từ 1% trở lên, trong đó có sáu phiên đóng cửa tăng/giảm 1%.

Về thanh khoản, có đến 9/17 phiên có khối lượng giao dịch khớp lệnh vượt 1 tỉ cổ phiếu tính riêng trên sàn HOSE, nâng khối lượng giao dịch bình quân đạt 1,03 tỉ cổ phiếu/phiên, tăng mạnh 25% so với mức bình quân của tháng 2 và tăng vọt 43% so với tháng 1. Đáng lưu ý, trong khi những phiên phục hồi có thanh khoản giảm sút, các phiên điều chỉnh lại chứng kiến khối lượng cổ phiếu trao tay tăng, do đó việc nhà đầu tư lo ngại thị trường đang trải qua giai đoạn phân phối là có cơ sở.

Các cổ phiếu vốn hóa lớn thuộc nhóm VN30 vẫn là đầu tàu dẫn dắt thị trường chung theo cả hai chiều trong tháng 3. Đáng lưu ý là sự phân hóa đáng kể ở dòng cổ phiếu ngân hàng. Cụ thể hơn, trong tốp 10 cổ phiếu ảnh hưởng lớn nhất vào chiều tăng điểm số của VN-Index, xuất hiện ba cổ phiếu ngân hàng là TCB (+2,5 điểm), VIB (+1,4 điểm) và MBB (+1 điểm). Ngược lại, ở chiều giảm cũng xuất hiện đến sáu cổ phiếu ngân hàng gồm VCB (-2,1 điểm), VPB (-1,9 điểm), CTG (-0,9 điểm), MSB (-0,5 điểm), SSB (-0,5 điểm) và ACB (-0,4 điểm).

Nhà đầu tư có lẽ cũng cần theo dõi chặt chẽ thêm diễn biến thị trường ngoại hối trong tháng 4. Áp lực mất giá tiền đồng cũng là một trong những yếu tố ảnh hưởng xấu đến thị trường chứng khoán trong thời gian qua, khi tác động đến chiến lược giao dịch của nhà đầu tư nước ngoài.

Những biến động về bộ máy quản lý thượng tầng đã khiến không ít nhà đầu tư lo ngại và một số thông tin vĩ mô tiêu cực như việc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) quay trở lại kênh phát hành tín phiếu và liên tục hút ròng cũng ảnh hưởng tiêu cực đến thị trường.

Ngoài ra, việc hàng loạt cổ đông lớn tranh thủ thoát hàng khi đăng ký giao dịch bán cổ phiếu với số lượng lớn trong thời gian gần đây rõ ràng gây áp lực lên thị trường, tác động đến tâm lý nhà đầu tư, nhất là khi thị trường đã trải qua chuỗi tăng điểm khá mạnh kéo dài từ tháng 11 năm ngoái đến nay.

Trong khi đó, hệ thống giao dịch KRX triển khai “diễn tập” vào đầu tháng 3 nhưng vẫn chưa vận hành chính thức, mà sẽ có thêm đợt thử nghiệm lần 2 vào tháng 5 tới, có thể khiến một số nhà đầu tư nản lòng. Đáng lưu ý, việc hệ thống giao dịch của Công ty Chứng khoán VNDirect bị tấn công gần đây và bị ngắt kết nối với sàn giao dịch HOSE và HNX, gây ra những lo ngại về tình huống tương tự tại các công ty khác.

Tháng 4 – mùa cao điểm họp đại hội đồng cổ đông

Bất chấp một số phiên phục hồi mạnh, như chuỗi ba phiên cuối tuần trước vào ngày 20, 21 và 22-3 với tổng mức tăng gần 40 điểm, các chỉ báo kỹ thuật vẫn đang nghiêng về khả năng điều chỉnh nhiều hơn, nhất là khi VN-Index cũng đang giao dịch gần với ngưỡng kháng cự mạnh tại đường băng trên của kênh xu hướng tăng kéo dài năm tháng qua.

Dù vậy, với tháng 4 là mùa cao điểm họp đại hội đồng cổ đông thường niên, nơi các thông tin về chiến lược, kế hoạch của các doanh nghiệp được công bố, không ít nhà đầu tư vẫn kỳ vọng sẽ trở thành chất xúc tác hỗ trợ thị trường, theo hướng nếu không thể tiếp tục đi lên mạnh mẽ thì ít nhất cũng ngăn chặn các đợt điều chỉnh giảm mạnh. Tuy nhiên, quá khứ cho thấy trong những thời điểm thông tin tốt đẹp nhất được công bố, đó là lúc các nhà đầu tư tay to tận dụng cơ hội để thoát hàng.

Ngoài ra, các số liệu vĩ mô quí 1-2024 được công bố vào cuối tháng 3, đầu tháng 4 cũng sẽ có những tác động mạnh đến thị trường. Trong đó, chỉ số tăng trưởng GDP đang được đón chờ nhất, vì có thể phản ánh xem nền kinh tế có đang thật sự hồi phục hiệu quả. Ngân hàng Standard Chartered mới đây dự báo GDP quí 1 có thể tăng 6,1%, trong khi ngân hàng UOB cho rằng chỉ có thể đạt 5,5%. Sự phân hóa trong quan điểm dự báo của các tổ chức quốc tế phần nào cho thấy bức tranh kinh tế vĩ mô hiện nay khá khó lường.

Nhà đầu tư có lẽ cũng cần theo dõi chặt chẽ thêm diễn biến thị trường ngoại hối trong tháng 4, với tỷ giá đô la Mỹ/tiền đồng thời gian qua vẫn chịu áp lực không nhỏ. Áp lực mất giá tiền đồng cũng là một trong những yếu tố ảnh hưởng xấu đến thị trường chứng khoán trong thời gian qua, khi tác động đến chiến lược giao dịch của nhà đầu tư nước ngoài.

Tính riêng trong tuần trước (từ ngày 18 đến 22-3), khối ngoại đã bán ròng lên đến hơn 3.100 tỉ đồng trên cả ba sàn. Còn tính từ đầu tháng 3 đến phiên giao dịch đầu tuần này (25-3), nhóm này đã bán ròng lên đến hơn 7.200 tỉ đồng, đánh dấu chuỗi bán ròng mạnh nhất trong nhiều tháng trở lại đây. Đặc biệt, nhà đầu tư nước ngoài đã bán ròng liên tiếp trong 10 phiên gần nhất, với tổng giá trị bán ròng hơn 6.500 tỉ đồng.

Nếu tỷ giá đô la Mỹ/tiền đồng tiếp tục chịu áp lực gia tăng, việc bán ròng của khối ngoại có thể tiếp tục. Mới đây NHNN đã có động thái ổn định thị trường, với việc dự kiến thay đổi cơ sở xác định tỷ giá kỳ hạn giữa đô la Mỹ với tiền đồng trong giao dịch kỳ hạn, giao dịch kỳ hạn trong giao dịch hoán đổi theo hướng linh hoạt hơn.

Lãi suất cũng là biến số cần phải quan tâm trong bối cảnh nhà điều hành vẫn liên tục hút ròng tiền đồng qua kênh tín phiếu, cũng như dự báo tăng trưởng tín dụng của các ngân hàng có thể nhanh hơn từ đầu quí 2. Diễn biến các ngân hàng tiếp tục giảm lãi suất đầu vào trong những ngày gần đây là một điểm sáng, việc NHNN yêu cầu các ngân hàng phải công bố công khai lãi suất cho vay bình quân trước ngày 1-4 và định hướng giảm thêm lãi suất cho vay là những yếu tố hỗ trợ khác.

Xét hiệu suất trong quá khứ giai đoạn 2020-2023, chỉ số VN-Index đạt mức tăng trưởng trung bình 2,3% trong tháng 4, cao thứ 4, chỉ sau mức tăng trưởng của tháng 1, tháng 8 và tháng 11. Có một số năm chứng kiến thị trường lao dốc mạnh trong tháng 4 với mức sụt giảm lên đến hai chữ số như năm 2007, 2018 hay 2022, nhưng cũng có những năm chỉ số VN-Index tăng rất mạnh nhờ đón nhận nhiều thông tin tích cực. Trong hai năm gần nhất là 2022 và 2023, VN-Index đều đi xuống.

Cuối cùng, nỗi lo sợ về lời nguyền tháng 5 có thể thúc đẩy một bộ phận nhà đầu tư hành động sớm trong tháng 4. Quá khứ cho thấy trước khi bước vào kỳ nghỉ lễ dài ngày 30-4 và 1-5, các nhà đầu tư có xu hướng bán ra mạnh mẽ để hạn chế tác động bất ngờ từ thị trường quốc tế cũng như các thông tin tiêu cực trong nước có thể xuất hiện trong kỳ nghỉ.