Chỉ cần 7 ngày để thành 'tổng giám đốc công ty môi giới bất động sản'

Đó là một trong những vấn nạn "ai cũng có thể làm môi giới bất động sản" được đưa ra tại buổi Tọa đàm "Vai trò môi giới bất động sản trong xu thế mới" tổ chức sáng nay, 30.3 tại TPHCM. 

Giá đất "nhảy múa" do cò, đầu nậu

Phát biểu mở màn tọa đàm, ông Nguyễn Văn Đính, Phó chủ tịch Hiệp hội bất động sản (BĐS) Việt Nam thừa nhận, đất đai ở 1 số nơi ghi nhận tình trạng nhảy múa, giá tăng vọt, trong đó có "sự góp sức" của giới đầu cơ, môi giới không chuyên nghiệp. Thậm chí ngay cả nhà môi giới tại các công ty chuyên nghiệp vẫn cố tình "tiếp tay" đẩy giá thổi giá, tạo ra lợi ích không phục vụ cho phát triển kinh tế của các địa phương. Có thể nói, thị trường BĐS giai đoạn vừa qua bị nhiều nhà đầu cơ, môi giới thao túng.

Theo ông Phạm Lâm, Phó chủ tịch Hội môi giới BĐS Việt Nam, hiện có khoảng 300.000 người tham gia thực hiện các nghiệp vụ môi giới BĐS trên toàn Việt Nam. Thế nhưng, số lượng thực tế còn nhiều hơn vì "ai cũng có thể làm môi giới BĐS". Thống kê cho thấy, hàng năm trung bình cả thị trường sơ cấp và thứ cấp có trên 100.000 giao dịch. Một số địa phương, 1 tháng có tới vài ngàn giao dịch và lực lượng môi giới đóng vai trò quan trọng giúp các giao dịch BĐS diễn ra.

"Trong những năm trở lại đây, lực lượng này đã có sự thay đổi, tiến bộ rất lớn. Nhiều công ty đã xây dựng được lực lượng môi giới có chuyên môn, kỹ năng và đạo đức hành nghề tốt" - ông Lâm đánh giá.

Đồng quan điểm, ông Nguyễn Minh Quang, Giám đốc khối Kinh doanh - Tiếp thị của Công ty CP đầu tư Nam Long dẫn chứng cách đây 10 - 20 năm, nói chuyện về môi giới phải tham chiếu các thương hiệu nước ngoài. Từ 5 năm trở lại đây. tất cả các dự án từ cao cấp đến thấp cấp vùng sâu vùng xa đều phụ thuộc vào hệ thống môi giới trong nước. Lực lượng này chiếm tới 99% thị phần.

Các tổ chức môi giới trên thị trường có sự phân hóa rõ nét giữa 1 bên là chuyên nghiệp, được đào tạo bài bản, có chuyên môn và trách nhiệm, 1 bên là tổ chức, công ty hay sàn môi giới được hình thành quá dễ dàng, kéo theo nhiều hệ lụy tiêu cực.

"Doanh nghiệp đang làm ngành này, chán quá, nghỉ làm, 7 ngày sau có thể tự xưng là tổng giám đốc 1 công ty môi giới. Những đơn, vị tổ chức khi thành lập cung ứng ra lực lượng có chất lượng không tốt, dù chỉ là số ít nhưng cũng ảnh hưởng lớn tới cả chủ đầu tư và khách hàng. Quy mô mỏ, họ không quan tâm bảo vệ thương hiệu chủ đầu tư, cũng không quan tâm trong tương lai phải chăm sóc khách hàng thế nào, chỉ chăm chăm làm xong giao dịch, thu tiền, bỏ qua trách nhiệm với chủ đầu tư và khách hàng" - ông Quang đánh giá và đề xuất nên nhanh chóng có những quy chuẩn, điều kiện về các đơn vị có thể hoạt động ngành nghề này.

"Hoạt động môi giới chứng khoán chỉ phục vụ số ít các nhà đầu tư nhưng luật nhiều, chế tài rất kỹ. Trong khi môi giới BĐS phục vụ đại đa số người dân, việc giao dịch thành công không chỉ là câu chuyện mua bán mà còn là ổn định cuộc sống của cả 1 đời người. Vì thế, cần thiết mau chóng xây dựng hành lang pháp lý, giám sát và quyết liệt trong chế tài, hướng đến thị trường minh bạch và sự chuyên nghiệp của các nhà môi giới, dù là cá nhân hay tổ chức" - ông nói.

Xây quy chuẩn, chế tài cho nghề môi giới

Bà Nguyễn Hương, Phó chủ tịch Hiệp hội môi giới BĐS Việt Nam cho rằng để xảy ra những câu chuyện "cò" đất bất lương, nhũng loạn thị trường, 1 phần nguyên nhân do chưa chưa có sự đánh giá, xây dựng tiêu chí để xác định điều kiện hành nghề môi giới. Khung pháp lý đã có nhưng luật pháp thả nổi trong thời gian khá dài, trong khi số lượng môi giới ngày càng tăng nhanh dẫn đến nhiều hệ lụy

"Đã đến lúc cần quy chuẩn cho nghề môi giới. Cần quy định rõ điều kiện cần và đủ cho cá nhân và tổ chức tham gia hành nghề. Qua đó có giám sát, chế tài mạnh tay với những hành vi làm trái quy định, trái quy chuẩn nghề nghiệp" - vị này đề xuất.

Dưới góc độ cơ quan quản lý, ông Nguyễn Mạnh Khởi, Phó cục trưởng Cục Quản lý nhà và thị trường BĐS (Bộ Xây dựng) nhấn mạnh phải xác định trong thị trường BĐS hiện nay, vai trò của môi giới là tất yếu, là 1 trong những chủ thể rất quan trọng trên thị trường.

Để phát huy hiệu quả vai trò của lực lượng này, cần một cuộc tổng rà soát để tìm ra nguyên nhân dẫn đến những tiêu cực trong thời gian qua, nhận diện vấn đề mới có thể tìm ra giải pháp.

"Hiện có phải nhà môi giới nào cũng hiểu kiến thức pháp luật không? Trong 300.000 nhà môi giới hiện nay, có bao nhiêu người đã học và được cấp chứng chỉ môi giới? Bao nhiêu người biết kỹ năng hành nghề là gì? Trách nhiệm của nhà môi giới đối với xã hội ra sao? Vấn đề phải chăng do quy định pháp luật chưa đủ, chưa đi vào thực tế hay đến từ trách nhiệm, định hướng của những nhà lãnh đạo tổ chức môi giới, cá nhân môi giới?" - ông Khởi đặt 1 loạt vấn đề.

Cũng theo vị này, Nghị định 16/2022 (Nghị định 16) mà Chính phủ vừa ban hành nêu khá rõ đến từng hành vi vi phạm cụ thể trong các giao dịch BĐS, trong đó liên quan trực tiếp đến các hoạt động môi giới. Đây là bước tiến để hoạt động môi giới bất động sản trở nên chuyên nghiệp hơn, chính quy hơn.

Tuy nhiên, ông Nguyễn Văn Đính nhận định Nghị định 16 cũng chỉ là quy định dưới luật điều chỉnh những điểm nóng. Để giải quyết triệt để hiện tượng cò đất, đầu cơ, đầu nậu tận dụng nóng sốt của thị trường để làm loạn, thổi giá thì phải chờ sửa đổi luật Kinh doanh bất động sản. Song song, cần có một hệ thống công nghệ thông tin để quản lý bằng mã số định danh, chứng chỉ hành nghề để thuận lợi cho việc kiểm soát, xử phạt các hành vi vi phạm.