Bất ngờ với tỉ lệ doanh nghiệp địa ốc phá sản

Trong năm 2022, tỉ lệ doanh nghiệp địa ốc tuyên bố phá sản, giải thể tăng gần 40% so với cùng kỳ năm trước do một số nguyên nhân.

Lượng doanh nghiệp địa ốc phá sản tăng mạnh

Cục Đăng ký kinh doanh (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) cho biết, trong năm 2022, tỉ lệ doanh nghiệp bất động sản (BĐS) thành lập mới tăng khoảng 13,7% (8.593 doanh nghiệp), tỉ lệ doanh nghiệp quay trở lại hoạt động tăng khoảng 56,7% (2.081 doanh nghiệp), tỉ lệ doanh nghiệp BĐS tuyên bố phá sản, giải thể tăng khoảng 38,7% so với cùng kỳ năm trước.

Trong khi đó, Bộ Xây dựng cho biết, trong năm 2022, các dự án BĐS mới được cấp phép tiếp tục giảm so với các năm trước khiến nguồn cung BĐS, nhà ở, nhất là nhà ở cho đối tượng thu nhập thấp vẫn còn hạn chế.

Cụ thể, với dự án nhà ở thương mại, cả nước có 126 dự án với 55.732 căn hộ được cấp phép (bằng khoảng 52,7% của năm 2021); 466 dự án với 228.029 căn hộ đang được triển khai xây dựng (bằng khoảng 47,7% so với năm 2021); 91 dự án với 18.206 căn hộ đã hoàn thành xây dựng (bằng khoảng 55,2% so với năm 2021).

Với dự án nhà ở xã hội: 9 dự án được cấp phép mới với quy mô 5.526 căn hộ; có 114 dự án với 6.196 căn hộ đã hoàn thành xây dựng; có 27 dự án với 8.245 căn hộ đủ điều kiện bán nhà ở hình thành trong tương lai.

Với dự án nhà ở công nhân: 2 dự án được cấp phép mới với quy mô 1.729 căn hộ; 1 dự án với 32 căn hộ đã hoàn thành xây dựng; 4 dự án với 2.328 căn hộ đủ điều kiện bán nhà ở hình thành trong tương lai.

Với dự án du lịch, nghỉ dưỡng:12 dự án được cấp phép, bằng 23% so với năm 2021; 30 dự án đã hoàn thành xây dựng.

Trong năm 2022, có 252 dự án với 65.909 căn hộ đủ điều kiện bán nhà ở hình thành trong tương, tương đương giảm gần 50.000 căn hộ và bằng khoảng 58% so với năm 2021.

Do diễn biến phức tạp của nền kinh tế, từ giữa quý III/2022, hoạt động của các sàn giao dịch BĐS cũng khó khăn hơn. Bởi lẽ, lượng giao dịch BĐS đã giảm so với thời gian đầu năm dẫn đến quy mô của các sàn giao dịch giảm, số lượng môi giới cũng giảm theo và hiện tại chỉ có khoảng 1.100 sàn giao dịch còn hoạt động hoặc hoạt động cầm chừng.

Đề nghị ngân hàng tạo điều kiện cho doanh nghiệp địa ốc

Theo Bộ Xây dựng, trong năm 2022, doanh nghiệp BĐS gặp nhiều khó khăn, thách thức, phải thay đổi phương án kinh doanh, quản lý. Nhiều doanh nghiệp phải tái cơ cấu nợ, tái cơ cấu hoạt động kinh doanh, thu hẹp quy mô đầu tư sản xuất kinh doanh, tinh giản tối đa bộ máy, giảm lực lượng lao động; dừng, đình hoãn hoạt động đầu tư, thi công xây dựng một số dự án; dừng triển khai các dự án mới; dừng phát hành cổ phiếu tăng vốn; dừng IPO. Thậm chí, có Tập đoàn giảm đến 50% lực lượng lao động để ứng phó với điều kiện khó khăn hiện tại.

Nguyên nhân một phần xuất phát từ khó khăn trong việc tiếp cận nguồn vốn vay tín dụng, phát hành trái phiếu và huy động vốn của khách hàng dẫn đến nhiều doanh nghiệp thiếu vốn phải giãn tiến độ hoặc tạm dừng triển khai thực hiện dự án.

Trong khi đó, khách mua BĐS thì cũng khó tiếp cận vốn vay nên ảnh hưởng đến thanh khoản sản phẩm, dự án làm doanh nghiệp không bán được sản phẩm để thu hồi vốn và tái đầu tư.

Đồng thời, lãi suất cho vay, tỷ giá ngoại tệ, giá xăng dầu, giá vật liệu xây dựng tăng, dẫn đến chi phí của doanh nghiệp cũng tăng cao gây ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp; thiếu dòng tiền để trả cho doanh nghiệp cung ứng và trả lương người lao động do chủ đầu tư không có nguồn để thanh toán và thực hiện các nghĩa vụ thuế.

Nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn trong phát hành trái phiếu và huy động vốn dẫn đến nguy cơ nhiều doanh nghiệp không có khả năng thanh toán, trả nợ đúng hạn.

Trước tình hình hiện tại của thị trường BĐS, Bộ Xây dựng đề nghị Ngân hàng nhà nước Việt Nam xem xét, đề xuất phương án điều hành trần (room) tín dụng phù hợp để hỗ trợ cho nền kinh tế; chỉ đạo, hướng dẫn các tổ chức tín dụng tạo điều kiện cho các doanh nghiệp, người mua nhà và nhà đầu tư được tiếp cận nguồn vốn tín dụng.

Theo đó, ngân hàng cần hướng dẫn, chỉ đạo các tổ chức tín dụng cho vay, giải ngân nhanh chóng đối với doanh nghiệp, dự án BĐS đủ điều kiện theo đúng quy định của pháp luật; ưu tiên cho vay dự án nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, nhà ở thương mại giá rẻ và các loại hình BĐS phục vụ mục đích sản xuất, an sinh xã hội có hiệu quả cao, có khả năng trả nợ...