VinaCapital: Lãi suất tiền gửi có thể tăng 100 điểm cơ bản vào cuối 2024, nhưng không tác động lớn TTCK

Ông Michael Kokalari, CFA - Giám đốc phòng Phân tích kinh tế vĩ mô và Nghiên cứu thị trường VinaCapital, gần đây có bài phân tích với nhan đề "Vàng, đô la Mỹ và lãi suất: ý nghĩa như thế nào với kinh tế Việt Nam?". Trong đó, lãi suất tiền gửi được dự báo tăng từ 50-100 điểm cơ bản vào cuối năm 2024, song điều này không tác động lớn đến thị trường chứng khoán (TTCK).

Ông Michael Kokalari, CFA - Giám đốc phòng Phân tích kinh tế vĩ mô và Nghiên cứu thị trường VinaCapital

Vị chuyên gia VinaCapital cho biết tính đến thời điểm bài viết này, tỷ giá USD/VND đã tăng 4.5% so với đầu năm, mức mà Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) trước đây đã có hành động cụ thể để hỗ trợ VND. VND chưa mất giá quá 3.5% trong bất kỳ năm dương lịch nào kể từ năm 2015, ngay cả trong những năm mà tỷ giá hối đoái của các nước trong khu vực của Việt Nam mất giá từ 4.1-8.5%.

Ông cho biết nguyên nhân suy giảm của VND trong năm 2024 do các yếu tố gồm Đô la Mỹ (USD) bất ngờ tăng giá mạnh gần 5% so với đầu năm (đối với chỉ số DXY). Ngoài ra, giá vàng đã tăng 16% trong năm nay (và 30% từ cuối năm 2022), điều này cũng đang gây áp lực lên tỷ giá USD/VND do nhà đầu tư Việt Nam đẩy mạnh việc mua vàng, và việc mua vàng của người dân dẫn đến việc tăng lượng mua USD.

Đây là tình huống bất thường vì lãi suất của Mỹ cao hơn sẽ hỗ trợ giá trị của USD, nhưng thường dẫn đến việc giá vàng thấp hơn do làm tăng “chi phí cơ hội” của người tiết kiệm khi giữ vàng thay vì gửi tiền vào ngân hàng.

Nguồn: VinaCapital

Ông Michael Kokalari nhận định với hàng loạt áp lực giảm giá lên VND và khả năng lạm phát ở Việt Nam đạt 4-5% vào cuối năm (một phần do giá dầu tăng), kỳ vọng lãi suất tiền gửi ngân hàng ở Việt Nam sẽ tăng 50-100 điểm cơ bản vào cuối năm nhằm ngăn chặn sự mất giá của VND.

Lãi suất tiền gửi tăng hỗ trợ sự phục hồi thị trường bất động sản và không tác động lớn đến TTCK

Về tác động, ông giải thích lãi suất tiền gửi cao hơn làm tăng sự hấp dẫn của việc gửi tiền vào ngân hàng hơn TTCK. Lãi suất huy động cao hơn cũng dẫn đến lãi suất cho vay cao/chi phí vốn cao hơn đối với các công ty, làm giảm lợi nhuận của công ty. Do đó, lãi suất cao hơn thường ảnh hướng xấu tới TTCK.

Tuy nhiên, áp lực mất giá hiện nay của VND - đang gây áp lực tăng lãi suất VND - chủ yếu do sức mạnh kinh tế Mỹ đang thúc đẩy xuất khẩu của Việt sang Mỹ từ mức giảm 21% so với cùng kỳ trong quý 1/2023 lên mức tăng 26% trong quý 1/2024; đồng thời thúc đẩy tăng trưởng GDP Việt Nam.

"Chúng tôi không quá lo ngại lãi suất tiền gửi tăng 100 điểm cơ bản ở Việt Nam sẽ có tác động lớn đến nền kinh tế, đến tăng trưởng lợi nhuận (chúng tôi vẫn kỳ vọng mức tăng trưởng lợi nhuận khoảng 20% vào năm 2024) và/hoặc đến TTCK trong năm nay", chuyên gia VinaCapital nhận định.

Ngoài ra, việc lãi suất sắp tăng ở Việt Nam thực sự đang hỗ trợ sự phục hồi của thị trường bất động sản bằng cách thúc đẩy những khách hàng tiềm năng mua bất động sản sớm để tranh thủ mức lãi suất cho vay thấp hiện tại. Hầu hết khoản thế chấp ở Việt Nam là khoản vay có lãi suất thả nổi 15 năm, nhưng hiện tại có thể khóa lãi suất thấp tới 6% trong hai năm đầu tiên của khoản vay (hoặc 7% trong ba năm đầu tiên), và hầu hết người mua triển vọng không mong đợi mức lãi suất thấp đó sẽ kéo dài lâu hơn nữa.

Cuối cùng, ông cũng lưu ý lãi suất Mỹ “cao hơn trong thời gian dài hơn” có thể đang củng cố thay vì làm suy yếu nền kinh tế Mỹ như dự kiến. Nghịch lý này bắt nguồn từ thực tế là những người tiết kiệm ở Mỹ (đặc biệt là “Baby Boomers”) đang kiếm được lãi suất đáng kể từ khoản tiết kiệm của họ lần đầu tiên sau nhiều năm và họ đang chi tiêu khoản thu nhập bất ngờ đó.

Chuyên gia VinaCapital kết luận, tỷ giá USD/VND tăng hơn 4% so với đầu năm, mức mà NHNN Việt Nam thường thực hiện các hành động cụ thể để củng cố VND (mức mất giá tối đa của VND trong 8 năm dương lịch qua là 3.5%). Sự mất giá của tiền đồng là do đô la Mỹ tăng giá mạnh bất ngờ và do người tiết kiệm trong nước mua vàng, mặc dù thặng dư thương mại dồi dào của Việt Nam và dòng vốn FDI đã hỗ trợ tỷ giá của VND.

“Chúng tôi kỳ vọng lãi suất tiền gửi ở Việt Nam, vốn đã giảm từ đầu năm 2023, sẽ tăng trở lại khoảng 50-100 điểm cơ bản vào cuối năm nay. Mức tăng đó dường như sẽ không gây tác động lớn đến TTCK, nhưng chúng tôi kỳ vọng người mua bất động sản sẽ quyết định nhanh chóng để tranh thủ lãi suất mua nhà thấp ở mức hiện tại, tiếp thêm động lực cho sự phục hồi bất động sản còn non trẻ tại Việt Nam”, Giám đốc phòng Phân tích kinh tế vĩ mô và Nghiên cứu thị trường VinaCapital dự báo.