Triển vọng ngành ngân hàng quý 4/2021 từ góc nhìn vĩ mô – Cơ hội đầu tư đối với cổ phiếu VPB

​Dự đoán quý 4 năm nay sẽ là sự đột phá của ngành ngân hàng nói riêng và của cả nền kinh tế nói chung.

Ngân hàng bản chất là một ngành đặc thù bởi mối tương quan mật thiết đối với hệ thống tài chính nói riêng và nền kinh tế nói chung. Với vai trò trung gian tài chính góp phần lưu thông dòng chảy tài chính, ngành ngân hàng trở thành hệ thống huyết mạch cung cấp vốn tín dụng cho nền kinh tế quốc dân, huy động và phân bổ nguồn lực tài chính để phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Các số liệu và phân tích tại Việt Nam chỉ ra rằng có sự tương quan chặt chẽ giữa tăng trưởng kinh tế và tăng trưởng tín dụng cũng như tương quan giữa tăng trưởng kinh tế và tăng trưởng tổng lợi nhuận của ngành ngân hàng.

Tốc độ tăng trưởng của một nền kinh tế sẽ được đo lường bằng tốc độ tăng trưởng của GDP – Gross Domestic Product, tức là tổng sản phẩm quốc nội. Nền kinh tế Việt Nam được xếp vào nhóm đang phát triển với tốc độ tăng trưởng cao, theo công bố của Tổng cục Thống kê thì tốc độ tăng trưởng GDP trung bình trong giai đoạn 2011 - 2019 là trong khoảng từ 6% đến 7%, trong đó giai đoạn đỉnh điểm đạt 7,08% trong năm 2018.

Sự bùng phát của đại dịch COVID-19 từ cuối năm 2019 kéo dài đến nay đã gây thiệt hại cho nền kinh tế toàn cầu và hầu hết các quốc gia trên thế giới đều chịu ảnh hưởng nặng nề với mức tăng trưởng GDP âm. Tuy nhiên, nền kinh tế Việt Nam đã có một năm 2020 tăng trưởng đầy bản lĩnh khi vẫn duy trì với tốc độ tăng trưởng GDP ước tính đạt 2,91%.

Bước sang 2021 với việc hàng loạt biến thể virus mới đã khiến cho tình hình dịch bệnh diễn biến ngày càng phức tạp trên phạm vi toàn cầu, đặc biệt ở khu vực Đông Nam Á.

Tại Việt Nam, theo số liệu của tổng cục thống kê GDP quý 3/2021 ước tính giảm 6,17% so với cùng kỳ năm trước, là mức giảm sâu nhất kể từ khi Việt Nam tính và công bố GDP theo quý đến nay. GDP 9 tháng năm 2021 chỉ tăng 1,42% so với cùng kỳ năm trước do dịch COVID-19 ảnh hưởng nghiêm trọng tới mọi lĩnh vực của nền kinh tế, nhiều khu vực kinh tế trọng điểm phải thực hiện giãn cách xã hội kéo dài để phòng chống dịch bệnh.

Tuy nhiên, nhiều nhà phân tích và chuyên gia kinh tế cho rằng nền kinh tế Việt Nam sẽ phục hồi mạnh mẽ trong quý 4 nhờ vào việc chính phủ đã bàn hành chỉ thị cho phép mở cửa theo lộ trình, dần dần thích nghi với tình hình bình thường mới kể từ 1/10/2021 tại các vùng kinh tế trọng điểm ở phía Nam.

Do đó, nhu cầu tiêu dùng cũng như hoạt động sản xuất sẽ được tái vận hành và phục hồi mạnh mẽ vào quý cuối năm 2021. Các chuyên gia vì vậy có cái nhìn khả quan về tăng trưởng GDP quý 4 và cả năm 2021 với ước tính tốc độ tăng trưởng GDP cho cả năm 2021 sẽ đạt từ 3%-3,8%.

Theo tính toán từ dữ liệu tăng trưởng GDP và tăng trưởng tín dụng của Việt Nam từ 2016, mức tăng trưởng tín dụng kỳ vọng của cả năm 2021 sẽ rơi vào khoảng từ 12% đến 13,6%. Theo đó, tăng trưởng lợi nhuận của top 18 ngân hàng niêm yết lớn nhất Việt Nam trong quý 4/2021 dự kiến từ 25% đến 30% so với cùng kỳ.

Theo số liệu mới nhất từ Tổng cục Thống kê, tăng trưởng tín dụng trong 9 tháng đầu năm 2021 ở mức 7,17%, như vậy mức tăng trưởng tín dụng kỳ vọng còn lại trong quý cuối năm sẽ rơi vào khoảng từ 5-6,5%, cao hơn rất nhiều so với 3 quý đầu năm.

Cần lưu ý thêm rằng, trong quý 2 và quý 3 năm 2020, thời gian giãn cách là ngắn hơn nhiều so với cùng kỳ năm 2021, do vậy trong tình hình hiện tại nhu cầu sẽ được tích lũy vào quý 4/2021, theo đó thậm chí khả năng đạt được tăng trưởng ở mức từ 30% trở lên chúng tôi cho rằng vẫn khả thi.

Như vậy, ta có thể thấy triển vọng ngành ngân hàng là rất tích cực trong giai đoạn các tháng cuối năm 2021. Bên cạnh đó, trong điều kiện phân hóa của thị trường thì việc dòng tiền sẽ ưu tiên hướng đến những doanh nghiệp tốt và có giá trị thực trong ngành là xu hướng tất yếu.

Đặc thù ngành ngân hàng là sự kiểm soát chặt chẽ từ hoạt động đến vận hành của toàn hệ thống tài chính, vì vậy đối với những ngân hàng đang hoạt động tốt và có thế mạnh về nội tại sẽ có cơ hội rất lớn để tăng trưởng trong giai đoạn cuối năm. Trong đó, VPB nổi lên như một điểm sáng trong ngành và có thể được cân nhắc như là một cơ hội đầu tư vượt trội trong giai đoạn này.

Thông qua các phân tích chuyên sâu từ nhiều khía cạnh dùng nhiều phương pháp khác nhau, từ góc nhìn tăng trưởng qua phương pháp CANSLIM hay đi sâu hơn về nội tại và lợi thế cạnh tranh khi so sánh với các tổ chức tín dụng khác qua khung phân tích CAMELS, có thể thấy được cái nhất quán về các yếu tố giá trị cũng như tăng trưởng của VPB như:

(1) Với chiến lược khác biệt và đột phá, tập trung vào nhóm khách hàng bán lẻ và cho vay tiêu dùng, VPBank đã thống trị phân khúc cho vay phổ thông và cận phổ thông đầy tiềm năng mà các ngân hàng khác chưa thực sự chú trọng, để từ đó đạt được tăng trưởng thần kỳ về thị phần cũng như kết quả kinh doanh.

(2) Hiểu rõ một nguồn lực vững mạnh là điều kiện thiết yếu để phát triển vượt trội trong hiện tại và tương lai, VPBank đã có tốc độ tăng trưởng vốn chủ sở hữu đi đầu ngành. Trong giai đoạn hơn 10 năm từ 2011-2020, quy mô vốn chủ sở hữu VPBank đạt mức tăng trưởng kép hàng năm hơn 26%, đưa vốn chủ sở hữu của VPB tại thời điểm cuối năm 2020 lớn hơn 10 lần so với thời điểm đầu năm 2011.

(3) Hiệu quả hoạt động cao với nỗ lực số hoá/chuyển đổi số toàn ngân hàng trong việc kiểm soát chi phí hoạt động với chỉ số CIR trong quý 2/2021 chỉ còn hơn 23%, trở thành ngân hàng có chỉ số CIR thấp nhất ngành.

(4) Dù vốn chủ sở hữu tăng mạnh nhưng với quy mô thu nhập từ lãi/ngoài lãi và đầu tư tăng trưởng thần tốc và hiệu quả kinh doanh top đầu ngành, VPBank đạt tăng trưởng lợi nhuận trung bình trên 27% (2016-2020) và tốc độ tăng trưởng EPS là trên 40% (2018-2020).

Như vậy, thông qua góc nhìn vĩ mô để có một cái nhìn tổng quan về kỳ vọng tăng trưởng của nền kinh tế cũng như ngành ngân hàng trong giai đoạn cuối năm 2021, có thể dự đoán quý 4 năm nay sẽ là sự đột phá của ngành ngân hàng nói riêng và của cả nền kinh tế nói chung.

Ngoài ra, với giá trị tạo ra cũng như sự tăng trưởng vượt trội trong suốt giai đoạn 10 năm vừa qua, có thể kết luận VPBank sẽ là một điểm sáng trong khối ngân hàng tư nhân khi nền kinh tế phục hồi trong quý 4/2021, đặc biệt là những ngân hàng giá trị với nội tại vững vàng sẽ hưởng lợi lớn nhất từ nhu cầu tín dụng tăng mạnh trở lại.

Với nhóm ngành ngân hàng, đặc biệt là VPBank, những diễn biến không thuận lợi từ nền kinh tế đã phản ánh vào giá và do đó định giá hiện tại đã về vùng rất hấp dẫn, những biến động trong ngắn hạn của thị trường chính là cơ hội để gia tăng vị thế, hướng đến những phần thưởng lớn lao hơn trong dài hạn.