Thông tư 68 cởi nút thắt pre-funding là bước tiến gần hơn đến nâng hạng thị trường

Bộ Tài chính đã chính thức ban hành Thông tư 68/2024-BTC sửa đổi 4 thông tư liên quan đến nhà đầu tư tổ chức nước ngoài có thể giao dịch mua cổ phiếu không yêu cầu có đủ tiền (Non Pre-funding solution - NPS) và lộ trình công bố thông tin bằng tiếng Anh.

Cụ thể, Thông tư 68/2024/TT-BTC cho phép nhà đầu tư tổ chức nước ngoài giao dịch mua cổ phiếu không yêu cầu có đủ tiền khi đặt lệnh. Theo đó, nhà đầu tư tổ chức nước ngoài mua chứng khoán ngay trong ngày (T+0) và thanh toán vào các ngày sau (T+1/T+2). Thông tư sẽ có hiệu lực thi hành từ ngày 02/11/2024.

Hiện tại, Tổng Công ty Lưu ký và Bù trừ Chứng khoán Việt Nam (VSDC), công ty chứng khoán, ngân hàng lưu ký và các nhà đầu tư đang làm việc để hoàn tất quy trình giấy tờ.

Theo nhận định của SSI Research, đây là một bước tiến gần hơn để thị trường chứng khoán Việt Nam đáp ứng các yêu cầu nâng hạng lên thị trường mới nổi của FTSE Russell. SSI Research duy trì kịch bản Việt Nam sẽ được nâng hạng trong kỳ đánh giá tháng 9/2025.

Với việc nâng hạng lên thị trường mới nổi, ước tính, dòng vốn từ các quỹ ETF có thể lên đến 1.7 tỷ USD, chưa tính đến dòng vốn từ các quỹ chủ động (FTSE Russell ước tính tổng tài sản từ các quỹ chủ động gấp 5 lần so với các quỹ ETF).

Theo báo cáo của Chứng khoán Mirae Asset, cơ chế mới cho nhà đầu tư tổ chức nước ngoài không chỉ giúp giảm chi phí tài chính và tăng tính linh hoạt cho nhà đầu tư mà còn là tiêu chí quan trọng để nâng cấp thị trường Việt Nam lên trạng thái Thị trường Mới nổi theo chuẩn FTSE Russell.

Trong đợt đánh giá T3/2024 của FTSE, Việt Nam vẫn còn tiêu chí hạn chế để nâng hạng thị trường, việc tháo gỡ vướng mắc từ việc yêu cầu ký quỹ trước giao dịch, cũng như cải thiện quy trình mở mới tài khoản sẽ kỳ vọng nhiều chuyển biến tích cực, là nhân tố hỗ trợ để hiện thực hóa lên thị trường mới nổi.

Lộ trình nâng hạng của chứng khoán Việt Nam

Nguồn: Mirae Asset

Quy mô vốn hóa của VN-Index đạt hơn 213 tỷ USD (17/09/2024), khá tương đồng với vài quốc gia được phân bổ tỷ trọng thấp trong danh mục FTSE Emerging markets Index. Tiêu biểu như quy mô vốn hóa thị trường Chile đạt 170 tỷ USD (tháng 6/2024). Mirae Asset ước tính tỷ trọng của Việt Nam trong rổ sẽ ở mức khoảng 0.6% khi được thêm vào chính thức. Tiêu biểu, Vanguard FTSE Emerging Markets ETF với quy mô gần 79 tỷ USD. Với tỷ trọng phân bổ 0.6%, Việt Nam có thể được giải ngân ở khoảng 474 triệu USD.

Mirae Asset cho rằng, dòng tiền ngoại chảy vào Việt Nam không những đến từ những quỹ sử dụng chỉ số FTSE Emerging markets Index làm tham chiếu, mà còn những quỹ khác khi thị trường được nâng hạng.

Theo quan sát của nhóm phân tích Mirae Asset, đa phần các thị trường trước thời điểm nâng hạng chính thức 1 - 2 năm, thị trường chứng khoán đều có dấu hiệu bật tăng. Cụ thể, Qatar tăng hơn 45% (T9/2013-T9/2014), Saudi Arabia tăng hơn 23% (T3/2017-T3/2018), Romania tăng hơn 18% từ (T9/2018-T9/2019).