Tân Hoàng Minh bỏ cọc, số phận lô “đất vàng” ở Thủ Thiêm sẽ ra sao?

Nếu Tân Hoàng Minh hủy hợp đồng tại thời điểm này, lô đất 3-12 vẫn là đất công thuộc quyền quản lý của Nhà nước. Và TP.HCM sẽ phải tổ chức đấu giá lại chứ không thể mời đơn vị trả giá cao thứ hai mua lại...

Luật sư Lê Bá Thường, Giám đốc Công ty Luật TNHH MTV Dân Luật Tín Thành (thành viên Đoàn Luật sư TP.HCM) cho rằng, phiên đấu giá diễn ra ngày 10/12/2021 đã xác định được đơn vị trúng đấu giá cho từng lô đất được đem ra đấu giá.

Theo quy định, cuộc đấu giá được xem là kết thúc thành công khi đấu giá viên công bố người trúng đấu giá và các bên tham dự (có cả người trúng đấu giá) ký vào biên bản đấu giá.

Việc đấu giá này là nhằm giao đất có thu tiền sử dụng đất, nên theo quy định tại Thông tư liên tịch số 14/2015, phải tiến hành thủ tục phê duyệt kết quả trúng đấu giá, mà cụ thể là UBND TP.HCM đã ban hành quyết định công nhận kết quả trúng đấu giá vào ngày 30/12.

Như vậy, theo quy định tại Điều 48 Luật đấu giá tài sản 2016, kể từ lúc công bố kết quả trúng đấu giá thì người trúng đấu giá sẽ phải thực hiện nghĩa vụ của mình. Nhưng vì trường hợp này cần có quyết định công nhận, nên đơn vị trúng đấu giá sẽ bắt đầu thực hiện nghĩa vụ thanh toán theo thông báo nộp tiền từ cơ quan thuế.

Cụ thể là theo thông báo mà Cục thuế TP.HCM ban hành vào ngày 6/1/2022, phía Tập đoàn Tân Hoàng Minh sẽ phải thực hiện nghĩa vụ thanh toán theo quy định.

Tuy nhiên, thời điểm này phía Tân Hoàng Minh đã chính thức thông báo về việc không tiếp tục thực hiện kết quả trúng đấu giá, quyết định đơn phương chấm dứt của họ. Trường hợp này, bắt buộc các cơ quan có liên quan sẽ trình hồ sơ lên UBND TPHCM.

Căn cứ vào điểm D khoản 5 Điều 68 Nghị định 43/2014, UBND TP.HCM sẽ ban hành quyết định hủy quyết định công nhận kết quả trúng đấu giá trước đó.

Theo quy định, số tiền đặt trước sẽ chuyển thành tiền cọc theo quy định tại khoản 5 Điều 39 của Luật đấu giá tài sản. Vì vậy, nếu đơn vị này tiếp tục không thực hiện nghĩa vụ, xem như họ bỏ cọc và mất số tiền này.

Như vậy, nếu Tân Hoàng Minh hủy hợp đồng tại thời điểm này, lô đất vẫn là đất công thuộc quyền quản lý của Nhà nước.

Đặc biệt, trường hợp này cũng không áp dụng quy định đơn vị trả giá cao thứ hai sẽ được mời mua tài sản đấu giá bởi phiên đấu giá đã chấm dứt, các bên đã ký hợp đồng mua tài sản đấu giá và UBND TP cũng đã có quyết định công nhận kết quả đấu giá.

"Việc đơn vị trả giá cao thứ hai được mua tài sản đấu giá chỉ áp dụng khi đơn vị trúng đấu giá từ chối mua ngay sau khi trúng đấu giá kèm theo điều kiện giá được trả cao thứ hai cộng với số tiền đặt cọc đấu giá bằng hoặc cao hơn giá mà đơn vị trúng đấu giá vừa từ chối", LS Lê Bá Thường giải thích.

Như vậy sắp tới, Nhà nước sẽ phải tổ chức lại phiên đấu giá mới. Và tất nhiên, hiện nay chưa có quy định nào liên quan đến việc xác định mức giá trần cho các phiên đấu giá bằng hình thức trả giá lên. Nên dù muốn hay không muốn, thì đơn vị tổ chức phiên đấu tiếp theo cũng không thể khống chế các đơn vị tham gia đấu giá được trả mức giá cao.

Ông Đỗ Anh Dũng – Chủ tịch Tập đoàn Tân Hoàng Minh từng quyết liệt đấu giá lô đất 3-12 (Ảnh: VNExpress)

Trước đó, trong phiên đấu giá ngày 10/12/2021, lô đất 3-12 có sự cạnh tranh khá căng thẳng khi mất đến 70 lượt trả giá mới tìm được nhà đầu tư thắng cuộc.

Từ mốc khoảng trên 20.000 tỷ đồng, chỉ còn lại hai doanh nghiệp tham gia là Công ty Ngôi Sao Việt và Công ty Capital One Financial. Càng về cuối, cuộc rượt đuổi của hai doanh nghiệp này ngày càng gay cấn.

Theo đó, ở lượt trả giá thứ 69, đại diện CapitalLand One Financial đưa ra mức 23.800 tỷ đồng. Chưa kịp đợi đấu giá viên thông báo "23.800 tỷ đồng lần thứ nhất", đích thân ông Đỗ Anh Dũng kêu giá 24.500 tỷ đồng, giúp Công ty Ngôi Sao Việt trở thành doanh nghiệp thắng cuộc.

Đặt cọc 588,4 tỷ đồng, Tân Hoàng Minh ký hợp đồng mua bán 7 ngày sau phiên đấu giá. Tuy nhiên, đến nay thì DN này chính thức… bỏ cuộc.

Theo Luật Đấu giá tài sản, hủy hợp đồng mua bán tài sản đấu giá có sự thỏa thuận giữa các bên sẽ dẫn đến hủy kết quả đấu giá. Trong trường hợp này là thỏa thuận giữa Công ty Ngôi Sao Việt và Trung tâm quỹ đất (Sở Tài nguyên và Môi trường TP.HCM) và Trung tâm Dịch vụ đấu giá tài sản (Sở Tư pháp TP.HCM). Sau khi hủy kết quả, nếu các bên có lỗi gây thiệt hại sẽ phải bồi thường theo quy định.

Vì đã đơn phương chấm dứt hợp đồng mua bán tài sản đấu giá, Công ty Ngôi Sao Việt có thể phải mất khoản tiền đặt trước là gần 588,5 tỷ đồng - bằng 20% mức giá khởi điểm của lô đất 3-12 thuộc Khu đô thị mới Thủ Thiêm. Theo khoản 5 Điều 27 Nghị định 62/2015, khoản tiền đặt trước này sau khi trừ chi phí đấu giá tài sản, sẽ thuộc về ngân sách nhà nước.

Vào nửa đêm 11/1, Tập đoàn Tân Hoàng Minh phát ra thông cáo báo chí về việc xin tự nguyện đơn phương chấm dứt hợp đồng mua bán đấu giá lô đất tại Thủ Thiêm.

Theo đó, thông cáo của Tân Hoàng Minh cho hay, sau khi trúng đấu giá, tập đoàn đã thay đổi toàn bộ kế hoạch đầu tư, kinh doanh và tài chính để đảm bảo đóng tiền theo tiến độ và quy định trong hợp đồng đã ký kết với Trung tâm Phát triển quỹ đất TP.HCM và Trung tâm Dịch vụ đấu giá tài sản TP.HCM.

Đồng thời tập đoàn đã lên phương án kinh doanh - đầu tư mới phù hợp nhất để có hiệu quả, mặc dù lợi nhuận theo tính toán là khá thấp không đúng như kỳ vọng ban đầu, nhưng vẫn đảm bảo thu hồi vốn đầu tư và giữ vững uy tín của tập đoàn xây dựng 30 năm qua.

Riêng về "động cơ" mua đấu giá lô đất với giá cao, Tân Hoàng Minh cho rằng Tập đoàn mong muốn góp sức nhỏ bé của mình để TP.HCM có thêm động lực khắc phục khó khăn sau đại dịch.

Đặc biệt, mục tiêu của Tân Hoàng Minh khi quyết tâm tham gia đấu giá với mong muốn vừa tăng thêm nguồn thu cho ngân sách TP.HCM vừa xây dựng một công trình điểm nhấn đẹp - văn minh - hiện đại và góp phần cải thiện bộ mặt kiến trúc đô thị của Thủ Thiêm.

"Tuy nhiên, sau khi trúng đấu giá, Tập đoàn lắng nghe rất nhiều dư luận xã hội và thấy rằng kết quả trúng đấu giá cao như vậy có thể dẫn đến hệ lụy không tốt. Đặc biệt sau khi tiếp nhận ý kiến của Bộ trưởng Bộ Tài chính tại kỳ họp bất thường Quốc hội vừa qua. Tập đoàn thấy rằng việc trúng đấu giá với kết quả trên có thể dẫn đến sự xáo trộn trong lĩnh vực kinh doanh bất động sản nói riêng và nền kinh tế nói chung", thông cáo của Tân Hoàng Minh viết.

Vì vậy, nhằm đảm bảo sự ổn định của thị trường bất động sản, tuân thủ tôn chỉ và triết lý kinh doanh "luôn đặt lợi ích chung của tập thể, của xã hội lên trên lợi ích của cá nhân và doanh nghiệp", Tân Hoàng Minh sẽ có văn bản chính thức gửi UBND TP.HCM để báo cáo và gửi Trung tâm Phát triển quỹ đất TP.HCM và Trung tâm Dịch vụ đấu giá tài sản TP.HCM, đề nghị đơn phương chấm dứt hợp đồng mua lô đất 3-12.

"Tân Hoàng Minh chấp nhận mọi chế tài về việc đơn phương chấm dứt hợp đồng này theo quy định của pháp luật về việc đấu giá tài sản công", thông cáo của Tân Hoàng Minh nói rõ.