Mùa đại hội, cổ đông ngân hàng chất vấn về bancassurance

Các hợp đồng bảo hiểm mang đến khoản lãi từ trăm tỷ đến gần chục ngàn tỷ đồng cho các nhà băng, trở thành tâm điểm trong mùa đại hội cổ đông năm nay.

Chủ đề hợp tác và khoản lãi từ bảo hiểm đã “làm nóng” ở các kỳ đại hội cổ đồng thường niên của các ngân hàng trong thời gian qua. Trong số này ấn tượng nhất là VPBank với khoản lãi thuần từ thu nhập khác lên đến hơn 7.100 tỷ đồng, gấp 9 lần so với cùng kỳ. Đây là mức thu từ thỏa thuận hợp tác độc quyền với Bảo hiểm nhân thọ AIA Việt Nam, giúp ngân hàng báo lãi quý I kỷ lục.

Tại đại hội cổ đông thường niên của HDBank, việc ký kết hợp tác độc quyền với bảo hiểm cũng được các cổ đông thắc mắc, khi HDBank là một trong những nhà băng hiếm hoi chưa ký độc quyền với đối tác nào.

Theo biên bản họp đại hội, ông Phạm Quốc Thanh, Tổng giám đốc HDBank cho biết HDBank là ngân hàng duy nhất trong top 5 trên thị trường bảo hiểm nhân thọ phân phối qua ngân hàng (bancassurance) chưa ký hợp đồng độc quyền.

Tuy nhiên, lãnh đạo ngân hàng cho biết ở góc độ điều hành, HDBank còn nhiều dư địa và cơ hội để tăng trưởng bancassurance mà chưa cần hỗ trợ độc quyền của đối tác bảo hiểm.

HDBank khởi động lại hoạt động kinh doanh hợp tác bảo hiểm vào cuối năm 2020 và thứ hạng trên thị trường liên tục cải thiện. Đây được xem là cơ sở để ngân hàng thỏa thuận mức phí tốt nhất trong thời gian tới.

Hồi tháng 12 năm ngoái, HDBank cũng đã công bố hợp tác với Công ty bảo hiểm nhân thọ FWD. Trước đó, ngân hàng đã ký kết hợp tác độc quyền với Dai-Ichi Life trong vòng 10 năm (kể từ năm 2015), nhưng hiện tại thoả thuận đã bị hủy bỏ, theo báo cáo của Công ty chứng khoán VNDirect.

Việc hứa hẹn với cổ đông về khoản thu lớn về bảo hiểm cũng được ông Phạm Doãn Sơn, Phó Chủ tịch thường trực HĐQT kiêm Tổng giám đốc LienVietPostBank, nhắc đến tại kỳ đại hội cổ đông thường niên vừa qua.

Theo ông Sơn, hợp đồng 5 năm với Daii-chi Life sẽ hết hạn vào tháng 5 tới, hiện ngân hàng đang tìm kiếm công ty bảo hiểm phù hợp để ký kết hợp đồng bancassurance trong khoảng 15-20 năm, dự kiến có thể công bố vào tháng 6 tới. “Nếu thành công thì kết quả kinh doanh năm 2022 sẽ có nhiều thay đổi lớn”, ông Sơn nói.

Bảo hiểm mang đến nguồn thu lớn cho các nhà băng trong thời gian qua, đặc biệt là trong khoảng thời gian 2019-2021, hàng loạt các thương vụ bancassurance được công bố.

Theo báo cáo của SCB, doanh số bảo hiểm nhân thọ trong quý đầu tiên của năm 2022 cho thấy tiếp tục tăng trưởng cao, đóng góp hơn ngàn tỷ cho ngân hàng. Hay Ngân hàng MSB, trong lần họp với nhà đầu tư hồi đầu năm, ông Nguyễn Hoàng Linh, Tổng giám đốc MSB cho biết bảo hiểm tiếp tục tăng trưởng tốt.

Trong năm ngoái, MSB đã ký kết hợp đồng độc quyền với Prudential. Còn ở trường hợp của ACB, ngân hàng bắt đầu triển khai phân phối độc quyền với Sun Life Việt Nam từ đầu năm 2021, ghi nhận doanh thu phí bảo hiểm tăng 131% so với cùng kỳ, đóng góp 52% tổng phí dịch vụ, theo báo cáo thường niên năm 2021. Một thương vụ khác được chú ý Vietinbank cùng Manulife, khi hai bên cũng đã chính thức triển khai các sản phẩm ra thị trường từ giữa tháng 1 vừa qua. Khoản phí cũng dự kiến được phân bổ bắt đầu từ năm nay.

Không chỉ mở rộng mảng bảo hiểm nhân thọ, mảng bảo hiểm phi nhân thọ cũng được nhiều ngân hàng nhắm đến. Chẳng hạn như VPBank cũng cho biết sẽ tiến hành mua lại cổ phẩn của Công ty Bảo hiểm OPES, nhằm đẩy mạnh phát triển mảng bảo hiểm phi nhân thọ.

Tương tự, đại diện HDBank cho biết ngân hàng đang hướng tới đẩy mạnh số hóa mảng phi nhân thọ, trong bối cảnh doanh số chưa nhiều so với bảo hiểm nhân thọ. Tuy nhiên, doanh thu phí từ các sản phẩm bảo hiểm phi nhân thọ sẽ ngày càng đóng góp cao vào tổng doanh thu phí của bảo hiểm ngân hàng trong thời gian tới.

Có thể thấy thị trường bancassurance trong năm nay dự kiến tiếp tục sôi động. Hồi đầu năm 2022, Ngân hàng Agribank công bố hợp tác phân phối các sản phẩm bảo hiểm của FWD Việt Nam, qua hệ thống gần 2.300 chi nhánh, phòng giao dịch trên toàn quốc. Cũng có những thông tin bên lề cho biết nhiều nhà băng đàm phán lại mức phí mới theo sự tăng trưởng của thị trường.

Theo báo cáo của Công ty chứng khoán SSI hồi đầu năm, các ngân hàng vẫn có nhiều động lực trong việc đẩy mạnh bán các hợp đồng bancassurance để đáp ứng các chỉ tiêu mới, hoặc sử dụng doanh thu bán hàng như là lợi thế trong việc thương lượng phí trả trước. Do đó, hoa hồng thu được từ mảng dịch vụ này trên tổng dịch vụ thu phí dự kiến sẽ tiếp tục tăng.

Theo số liệu của Hiệp hội bảo hiểm, tổng doanh thu phí bảo hiểm khai thác mới toàn thị trường trong năm 2021 ước đạt 49.549 tỷ đồng, tăng 18,5 % so với cùng kỳ. Dẫn đầu về doanh thu phí bảo hiểm khai thác mới là Manulife, tiếp theo lần lượt là Prudential, Bảo Việt Nhân thọ, Dai-ichi Life và AIA.

Có thể nói thị trường bảo hiểm nhân thọ và phi nhân thọ đang ngày càng mở rộng khi tài sản của người dân cũng ngày một tăng theo, nhu cầu mua bảo hiểm vẫn tăng trưởng đều đặn. Theo lý giải của các lãnh đạo ngân hàng và cả từ phía bảo hiểm, nhờ vào nền tảng bán lẻ ngày càng vững chắc hơn nên việc bán chéo sản phẩm cũng trở nên thuận lợi hơn.

Tuy nhiên, theo phản ánh của nhiều khách hàng trong thời gian qua, việc mua sản phẩm bảo hiểm qua ngân hàng đôi khi không đến từ câu chuyện tự nguyện, mà bắt buộc mua kèm theo khi muốn vay vốn. Mặt trái của thị trường bancassurance do đó vẫn là áp lực doanh số của các nhà băng.